Postanowienie SN z dnia 7 października 2016 r., sygn. I CSK 727/15
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Kozłowska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Agnieszka Piotrowska
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z wniosku A. N., i in. przy uczestnictwie [...] o wpis, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 7 października 2016 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni E. K. od postanowienia Sądu Okręgowego w W. z dnia 15 stycznia 2015 r., sygn. akt V Ca ... /14,
oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 4 kwietnia 2014 r. Sąd Rejonowy w W. oddalił wnioski A. K., T. S., A. C., A.N. i B. K. o założenie ksiąg wieczystych dla nieruchomości lokalowych i wpis własności, a postanowieniem z dnia 15 stycznia 2015 r. Sąd Okręgowy w W. oddalił apelacje A. K., A. N. i A. C. od tego postanowienia. U podstaw rozstrzygnięcia Sądów legły następujące ustalenia i oceny prawne. Wnioskodawcy są następcami prawnymi tzw. "przeddekretowych" właścicieli zabudowanej budynkiem mieszkalnym nieruchomości położonej w W. przy ul. [...]. Nieruchomość została objęta działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz.U. z 1945 r., Nr 50, poz. 279 ze zm.). Orzeczeniem z dnia 25 września 1953 r. Prezydium Rady Narodowej m.st. Warszawy odmówiło dotychczasowym właścicielom przyznania prawa własności czasowej do gruntu stwierdzając jednocześnie przejęcie na własność gminy wszystkich budynków położonych na tej nieruchomości. W latach 1976-1992 w budynku, w którym znajduje się 21 lokali, ustanowiono odrębną własność czterech lokali, z ich własnością związany jest udział w użytkowaniu wieczystym gruntu, dla lokali tych zostały założone księgi wieczyste. Właściciele tych lokali są uczestnikami postępowania o wpis. Orzeczenie z 25 września 1953 r. zostało wzruszone. Decyzją Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast z dnia 30 listopada 1998 r. stwierdzono jego nieważność z wyłączeniem określonych w aktach notarialnych części dotyczących sprzedanych lokali mieszkalnych oraz udziałów w częściach wspólnych budynku i jego urządzeniach służących do wspólnego użytku a także gruntu oddanego nabywcom tych lokali w użytkowanie wieczyste; w tej części orzeczono wydanie decyzji z naruszeniem prawa. Stwierdzenie nieważności (w części) decyzji odmawiającej przyznania prawa własności czasowej przywróciło stan prawny wynikający z art. 5 powołanego wyżej dekretu, co oznacza, że budynek stanowi własność dotychczasowych właścicieli (w 0,80274 częściach). Dla budynku prowadzona jest księga wieczysta .../8. Dla nieruchomości gruntowej prowadzona jest księga wieczysta .../7, jako właściciel wpisane jest miasto stołeczne Warszawa. Postępowanie o ustanowienie użytkowania wieczystego na rzecz wnioskodawców, jako następców prawnych dotychczasowych właścicieli, nie jest zakończone. Wnioskodawcy w dniu 2 kwietnia 2014 r. złożyli w formie aktu notarialnego oświadczenie o ustanowieniu w budynku objętym ./8 odrębnej własności siedemnastu lokali, dotychczas niewyodrębnionych. W oświadczeniu dokonali opisu lokali, w odniesieniu do każdego z nich wskazali, że z jego własnością związany jest oznaczony udział w nieruchomości wspólnej, którą stanowią części wspólne budynku i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, w tym roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntu. Kolejnym oświadczeniem złożonym w formie aktu notarialnego w dniu 23 maja 2014 r. wnioskodawcy zmienili poprzednie oświadczenie o wysokości udziałów w prawach związanych z własnością każdego z wyodrębnionych lokali i w związku z tym zmodyfikowali treść poprzedniego wniosku wieczystoksięgowego o założenie dla wyodrębnionych lokali ksiąg wieczystych w zakresie treści wpisów mających nastąpić w tych księgach. Sąd Rejonowy oddalając te wnioski wskazał, że oświadczenia wnioskodawców dotyczące praw związanych z własnością lokali są niezgodne z art. 3 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o własności lokali, ponieważ brak w nich postanowień dotyczących udziałów przypadających właścicielom lokali we współwłasności gruntu lub współużytkowaniu wieczystym gruntu. Powołał również przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 listopada 2013 r. w sprawie zakładania i prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym (Dz.U. z 2013 r., poz.1411 ze zm.), których treść wskazuje, że dokonanie wpisów o treści żądanej przez wnioskodawców nie jest możliwe. Sąd Okręgowy oddalając apelacje wnioskodawców podzielił ocenę prawną Sądu pierwszej instancji. Wobec żądania zmiany wpisów dotyczących właścicieli czterech wyodrębnionych lokali Sąd wskazał, że zgodnie z art. 5 dekretu przedmiotem odrębnej własności jest budynek a nie lokal. Za niezbędne dla ustanowienia odrębnej własności lokalu uznał istnienie prawa do gruntu.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
