25.05.2016 Obrót gospodarczy

Wyrok SN z dnia 25 maja 2016 r., sygn. V CSK 481/15

Charakter prawny zabezpieczenia nazywanego kaucją gwarancyjną, zawsze musi być oceniany przez pryzmat postanowień umownych - czy strony chciały nadać zabezpieczeniu charakter kaucji gwarancyjnej, czy też, jako zabezpieczenie miało służyć zatrzymanie wynagrodzenia wykonawcy, który po pierwsze, godził się na wypłacenie tej jego części w innym terminie, a po drugie, zgadzał się, by inwestor przeznaczył je na pokrycie wierzytelności z tytułu nienależytego wykonania robót budowlanych. W konsekwencji, rozstrzygnięcie czy ustanowiona w umowie o roboty budowlane "kaucja gwarancyjna" pochodząca z wynagrodzenia należnego podwykonawcy, nadal stanowi część wynagrodzenia, czy też jej status prawny jest odmienny, wymaga każdorazowego odniesienia in casu i wadliwa jest próba konstruowania na tym gruncie uniwersalnej zasady, skoro jest to kwestia każdorazowo uzależniona od woli stron i zastosowanych w umowie konstrukcji prawnych. Natomiast spełnianie przez oba zabezpieczenia takich samych funkcji, nie oznacza, iż tożsamy jest ich charakter prawny.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący)

SSN Dariusz Dończyk

SSN Monika Koba (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa "P." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przeciwko A. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W. i Gminie Miejskiej K. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 25 maja 2016 r., skargi kasacyjnej pozwanej Gminy Miejskiej K. od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 22 kwietnia 2015 r,

I. oddala skargę kasacyjną;

II. zasądza od pozwanej Gminy Miejskiej K. na rzecz powódki kwotę 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2015 r. Sąd Apelacyjny, zmieniając częściowo wyrok Sądu Okręgowego w K., zasądził od pozwanych A. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i Gminy Miejskiej K. solidarnie na rzecz powódki "P." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kwotę 78.416,41 zł z ustawowymi odsetkami tytułem wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane, a w pozostałym zakresie oddalił apelacje obu stron. Rozstrzygnięcie to oparte zostało na podzielonych i uznanych za własne przez Sąd Apelacyjny ustaleniach faktycznych Sądu Okręgowego, z modyfikacją dotyczącą wysokości ustalonego w umowie wynagrodzenia ryczałtowego. Z ustaleń tych wynika, że w dniu 4 stycznia 2010 r. powódka, jako podwykonawca zawarła umowę o roboty budowlane z konsorcjum spółek (w skład którego wchodziła pozwana spółka), które jako generalny wykonawca realizowały na rzecz inwestora Gminy Miejskiej K. inwestycję budowlaną w postaci modernizacji miejskiego stadionu [...]. W umowie postanowiono o zatrzymaniu 5% wynagrodzenia na poczet kaucji gwarancyjnej należytego wykonania prac, co skutkowało pomniejszeniem płatności każdej z faktur o 5% zatrzymanego wynagrodzenia. Połowa kaucji miała zostać zwrócona po odbiorze przedmiotu umowy, w terminie 30 dni od złożenia wniosku o zwrot, a pozostałe 50%, po zakończeniu okresu gwarancji. Konsorcjum zgłosiło Gminie podwykonawców robót, w tym powódkę, a wykonywane przez nią prace były nadzorowane i odbierane przez przedstawicieli pozwanej. Mimo upływu terminów do zwrotu zatrzymanej części wynagrodzenia i niezaistnienia podstaw do przeznaczenia kaucji na cele wskazane w umowie, zarówno konsorcjanci jak i inwestor uchylili się od realizacji wystosowanych, w tym przedmiocie, przez powódkę wezwań. Sąd Apelacyjny zmieniając częściowo w tym zakresie ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy ustalił, iż łączne wynagrodzenie przysługujące powódce na podstawie umowy z dnia 4 stycznia 2010 r., z uwzględnieniem aneksów nr 1 i 2 wyniosło 2.571.030 zł netto (3.136.656, 60 zł brutto), zatrzymana kaucja stanowiła, zatem kwotę 156.832,83 zł, z czego połowa wyniosła 78.416,41 zł.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty