Wyrok SN z dnia 12 lutego 2016 r., sygn. II CSK 815/14
1. Przewłaszczenie jest czynnością rozporządzającą, prowadzącą do nabycia własności przewłaszczanej rzeczy lub prawa przez wierzyciela zabezpieczanej w ten sposób wierzytelności, a dochodzi do niego już z chwilą zawarcia umowy (art. 155 § 1 k.c.). Intencją jej stron nie jest jednak przeniesienie własności rzeczy celem zaspokojenia zobowiązania z innej umowy, np. pożyczki, i przyjęcie przez wierzyciela świadczenia w postaci rzeczy na poczet tego długu, lecz jedynie zabezpieczenie zaspokojenia wierzytelności wynikającej z tej innej czynności przez zagwarantowanie jej wierzycielowi, że będzie mógł z przewłaszczonej rzeczy tę wierzytelność zaspokoić, gdy stanie się wymagalna. Zaspokojenie wierzyciela zabezpieczonej wierzytelności z przewłaszczonej rzeczy następuje zatem nie z chwilą, gdy nabywa on rzecz na własność, ale z chwilą gdy podejmie czynności prowadzące do zaspokojenia się z niej w celu umorzenia w całości lub w części zabezpieczonej wierzytelności.
2. Czynność zabezpieczająca nie powoduje sama przez się zmniejszenia masy upadłości. Nie można jej też oceniać wprost w kategoriach odpłatności, gdyż ustanowione zabezpieczenie nie jest związane ze wzajemnym świadczeniem ze strony uprawnionego z zabezpieczenia. Za zabezpieczającą można uznać taką czynność, na podstawie której wierzyciel uzyskuje wzmocnienie swojej sytuacji w stosunku prawnym łączącym go z dłużnikiem poprzez stworzenie mu szerszych gwarancji, że wierzytelność wynikająca z tego stosunku zostanie zaspokojona z rzeczy, na której ustanowiono zabezpieczenie względnie przez inne jeszcze osoby niż dłużnik osobisty. Nie ma charakteru zabezpieczającego czynność, która ma doprowadzić do powiększenia się majątku wierzyciela kosztem majątku dłużnika o wartość niemającą źródła w jakimś innym łączącym te osoby stosunku prawnym.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Marta Romańska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Józef Frąckowiak SSA Janusz Kaspryszyn
w sprawie z powództwa Syndyka Masy Upadłości D. Spółki Akcyjnej w upadłości likwidacyjnej w W. przeciwko L. Spółce Akcyjnej w W. o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną i nakazanie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 9 grudnia 2015 r., skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 25 czerwca 2014 r.,
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
