Wyrok SN z dnia 5 lutego 2016 r., sygn. IV CSK 352/15
1. W toku postępowania sądowego dotyczącego wierzytelności dochodzonej przez syndyka masy upadłości przeciwko osobie będącej jednocześnie wierzycielem upadłego, dopuszczalne jest powołanie przez pozwanego zarzutu potrącenia opartego na złożonym w postępowaniu upadłościowym oświadczeniu o potrąceniu wzajemnych wierzytelności, jeśli przy sporządzeniu listy wierzytelności nadzorca sądowy (przy upadłości układowej) lub syndyk masy upadłości (przy upadłości likwidacyjnej) prawomocnie nie uznali umorzenia wierzytelności wskutek potrącenia. W toku procesu sądowego taki zarzut może być uwzględniony jedynie wówczas, gdy zachodziły przesłanki uzasadniające dokonanie potrącenia w postępowaniu upadłościowym.
2. Skoro przepis art. 118 u.p.u.n. odsyła wprost do przepisów regulujących skutki ogłoszenia upadłości likwidacyjnej gdy następuje zmiana sposobu prowadzenia upadłości z układu na likwidację i nie zawiera w tym względzie wyłączeń, to z uwagi także na treść art. 96 u.p.u.n. nie można odmówić wierzycielowi upadłego prawa do zgłoszenia nowych wierzytelności (nie tylko tych, które stały się wymagalne zgodnie z art. 91 ust. 1 u.p.u.n., czy tych niepieniężnych, które uległy przekształceniu z majątkowych niepieniężnych w zobowiązania pieniężne - art. 91 ust. 2 u.p.u.n.) i stosownych oświadczeń w przedmiocie potrącenia, przy czym przepis ten nie sanuje skutków upływu terminu prekluzyjnego dla wierzytelności zgłoszonych wcześniej, co oznacza, że ich ponowne zgłoszenie lub złożenie co do nich oświadczenia o potrąceniu jest niedopuszczalne, bowiem lista wierzytelności mimo zmiany upadłości układowej na likwidacyjną jest nadal jedna, a tylko zmianie ulega sposób zaspokojenia wierzycieli.
3. Sama zmiana formy postępowania upadłościowego z układowej na likwidacyjną nie oznacza, że automatycznie następuje skutek potrącenia zgłoszonego w czasie i co do wierzytelności, kiedy ze względu na treść art. 89 ust. 1 pkt. 1 u.p.u.n. było to bezskuteczne. W tym przypadku wymagane jest zachowanie przesłanek z art. 96 w zw. z art. 118 u.p.u.n.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
