Wyrok SN z dnia 11 sierpnia 2015 r., sygn. III UK 236/14
Negując opinię biegłego i polemizując z jego wnioskami w sferze wymagającej wiadomości specjalnych, bez zasięgnięcia opinii innego biegłego, dochodzi do naruszenia art. 278 k.p.c. oraz art. 286 k.p.c.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Maciej Pacuda (przewodniczący)
SSN Dawid Miąsik
SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)
w sprawie z odwołania D. C. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. o prawo do renty, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 11 sierpnia 2015 r., skargi kasacyjnej odwołującej się od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 10 września 2014 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu.
Uzasadnienie
Decyzją z 11 lutego 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił D. C. przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres. Po wniesieniu odwołania przez D. C. wyrokiem z dnia 4 lipca 2013 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Z. zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego i przyznał ubezpieczonej prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2014 r. Powyższy wyrok Sądu Okręgowego zaskarżył apelacją organ rentowy. Wyrokiem z dnia 10 września 2014 r. Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok i oddalił odwołanie. Podstawę faktyczną wyroku Sądu pierwszej instancji stanowiły następujące ustalenia. D. C., ur. 16 kwietnia 1958 r., mająca wykształcenie średnie ogólne, wykonuje zawód sprzedawcy, prowadząc działalność gospodarczą - sklep zielarsko - drogeryjny. Wnioskodawczyni była uprawniona do okresowej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 31 grudnia 2012 r. Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy specjalistów z zakresu głównych schorzeń odwołującej się: neurologa, kardiologa, psychiatry i onkologa, którzy uznali wnioskodawczynię za nadal okresowo, częściowo niezdolną do pracy do 31 grudnia 2014 r. Biegli wskazali na brak poprawy stanu zdrowia skarżącej oraz prowadzony proces leczenia onkologicznego. Sąd pierwszej instancji na podstawie art. 57, art. 58 oraz art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych uznał, że D. C. z powodu braku poprawy stanu zdrowia i z racji prowadzonego w zakresie onkologicznym leczenia spełnia nadal wszystkie warunki konieczne do uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres. Sąd drugiej instancji - rozpoznając apelację organu rentowego od powyższego wyroku Sądu Okręgowego - stwierdził, że należy dopuścić dowód z opinii uzupełniającej biegłych lekarzy sądowych, badających ubezpieczoną w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, w celu zbadania kwestii istnienia ewentualnej niezdolności do pracy ubezpieczonej. Sąd drugiej instancji zlecił biegłym, aby szczegółowo ustosunkowali się do zarzutów organu rentowego do opinii z 21 maja 2013 r., zawartych w piśmie lekarza K. K. - członka komisji lekarskiej ZUS. Ponadto biegli zostali zobowiązani do uwzględnienia faktu nieprzerwanej pracy wnioskodawczyni po dniu 31 grudnia 2012 r. w sklepie zielarsko - drogeryjnym jako sprzedawczyni w ramach prowadzonej przez siebie jednoosobowej działalności gospodarczej. Biegli lekarze sądowi w opinii z 9 grudnia 2013 r. podtrzymali swoje stanowisko oceniając, że ubezpieczona jest w dalszym ciągu częściowo, okresowo niezdolna do pracy, pomimo prowadzenia działalności gospodarczej. Wskazali, że do chwili obecnej ubezpieczona przyjmuje leki hormonalne. Biegli podkreślili, że obecnie dominuje tendencja wydłużania hormonoterapii nawet do 7-10 lat "tj. w przypadku wnioskodawczyni do grudnia 2014 r.". Uzyskuje się w ten sposób wydłużenie okresu wolnego od nawrotu choroby, przy zwiększeniu ryzyka osteoporozy i złamań kości. W ocenie biegłych w przypadku raka piersi 5-letni okres od rozpoznania choroby oraz obecny brak czynnego procesu nowotworowego u badanej, nie uzasadnia pełnego wyleczenia. Wnioskodawczyni powinna być dalej pod ścisłą kontrolą onkologiczną i powinna prowadzić oszczędzający tryb życia. Biegli wskazali, że także z przyczyn kardiologicznych ubezpieczona nie jest całkowicie zdolna do pracy, pomimo braku zaburzeń hemodynamicznych, spowodowanych zwężeniem lewego ujścia tętniczego. Jednakże we współistnieniu nadciśnienia tętniczego stanowi to przeciwwskazanie do nadmiernego wysiłku fizycznego. Zastrzeżenia do powyższej opinii złożył organ rentowy; wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii innego zespołu biegłych, w którego skład weszliby specjalista onkolog oraz specjalista medycyny pracy. Sąd drugiej instancji postanowił dopuścić dowód z nowej opinii biegłych lekarzy: onkologa, neurologa, kardiologa, psychiatry oraz specjalisty medycyny pracy, którzy w opinii z dnia 28 kwietnia 2014 r. stwierdzili, że obecny stan ubezpieczonej nie powoduje niezdolności do pracy. Wskazali, że przez blisko 7 lat od zabiegu operacyjnego usunięcia guza piersi pacjentka pozostaje pod kontrolą onkologiczną bez nawrotu choroby nowotworowej. Obserwowany do 2010 r. cień w obrębie płuca lewego w kolejnych badaniach ma stabilny obraz. Obie kończyny górne pozostają bez obrzęku, są w pełni sprawne, brak również patologii w obrębie blizny oraz węzłów chłonnych pachwowych i nadobojczykowych. Wobec powyższego z przyczyn onkologicznych ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy na obecnie zajmowanym stanowisku. Biegli stwierdzili, że występujące nadciśnienie tętnicze wymaga weryfikacji dotychczasowego leczenia hypodensyjnego, lecz w stopniu obecnego zaawansowania nie skutkuje istnieniem niezdolności do pracy z przyczyn kardiologicznych. W ocenie biegłych ubezpieczona nie jest również niezdolna do pracy z uwagi na stan psychiczny. Ubezpieczona cierpi na zaburzenia adaptacyjne lękowo - depresyjne z somatyzacją objawów. Zaburzenia powyższe wymagają leczenia w poradni zdrowia psychicznego, jednak nie powodują obecnie niezdolności do pracy i nie powodowały takiej niezdolności w przeszłości. Zastrzeżenia do powyższej opinii złożyła wnioskodawczyni, dołączając zaświadczenie z Centrum Onkologii Z. z 11 kwietnia 2014 r. Sąd drugiej instancji podzielił wnioski opinii drugiego zespołu biegłych lekarzy sądowych, wzbogaconego o biegłego specjalistę z zakresu medycyny pracy, że ubezpieczona nie jest osobą niezdolną do pracy na dalszy okres. W ocenie Sądu drugiej instancji opinia ta jest rzetelna i wyczerpująca, szczegółowo odnosi się do wszystkich schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawczyni, uwzględnia stopień ich zaawansowania w kontekście ewentualnego istnienia dalszej częściowej niezdolności do pracy ubezpieczonej. Sąd drugiej instancji podkreślił, że opinie pierwszego zespołu biegłych (główna i uzupełniająca) sprowadzały się do wniosku, że sama kontynuacja leczenia hormonalnego przez ubezpieczoną skutkuje dalszym istnieniem jej niezdolności do pracy, przy czym data końcowa tej niezdolności została przez biegłych arbitralnie określona na 31 grudnia 2014 r. Tymczasem, jak słusznie wskazał organ rentowy w zastrzeżeniach do opinii głównej i uzupełniającej pierwszego zespołu biegłych, biegli ci nie wskazali, na czym polega naruszenie sprawności organizmu ubezpieczonej skutkujące istnieniem jej niezdolności do pracy. Biegli ci utożsamili trwający proces leczenia (hormonoterapię) z niezdolnością do pracy, a przewidywaną datę zakończenia leczenia z data końcową tej niezdolności. W świetle zastrzeżeń organu rentowego oraz wniosków opinii drugiego zespołu biegłych teza ta jest nieuzasadniona. W ocenie Sądu drugiej instancji sam fakt trwania procesu leczenia nie stanowi samoistnej przesłanki do stwierdzenia niezdolności do pracy. Sąd drugiej instancji oddalił wniosek ubezpieczonej o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłego onkologa i psychiatry w celu wypowiedzenia się o współzależności stanu psychicznego ubezpieczonej w związku z leczeniem oraz wciąż obecnym lękiem przed nawrotem choroby.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
