Wyrok SN z dnia 7 października 2014 r., sygn. I UK 395/13
Firma musi zapłacić zaległe składki na ubezpieczenia społeczne, których państwo nie ściągało w ramach niedozwolonej pomocy publicznej.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący)
SSN Bogusław Cudowski
SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca)
Protokolant Halina Kurek
w sprawie z odwołania S. Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych o składki, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 7 października 2014 r., skargi kasacyjnej S. Spółki Akcyjnej od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 21 marca 2013 r.,
oddala skargę kasacyjną i zasądza od S. Spółki Akcyjnej w S. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 21 marca 2013 r. oddalił apelację wnioskodawcy S. S.A. od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w K. z dnia 8 marca 2012 r., oddalającego odwołanie wnioskodawcy od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 marca 2011 r. odmawiającej zwrotu składek "z powodu niestwierdzenia nadpłaty", a także zasądził od wnioskodawcy rzecz organu rentowego kwotę 5.400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.
Pismem z dnia 23 lutego 2011 r. T. S.A. w upadłości, aktualnie jej sukcesor prawny S. S.A. (zwana dalej Spółką, wnioskodawcą lub skarżącą) zażądała od organu rentowego zwrotu nienależnie opłaconych składek na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowej (jednolity tekst: Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm., powoływanej dalej Ordynacja podatkowa) w związku z art. 31 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm., zwanej dalej ustawą systemową).
Zaskarżoną decyzją z dnia 23 marca 2011 r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy zwrotu składek z powodu niestwierdzenia nadpłaty, argumentując, że żądanie Spółki pozbawione jest podstaw prawnych co do zasady, jak i co do wysokości, ponieważ dokonane przez Spółkę wpłaty przekazane tytułem zaległości składkowych zostały zaksięgowane na poczet nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne pracowników "zgodnie z planami podziału sum uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości obciążanych hipoteką". W ten sposób zatrudniani pracownicy nabyli prawa z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, co znalazło "przeniesienie na wypłacane świadczenia krótkoterminowe oraz długoterminowe, a inni pracownicy otrzymali promesę świadczeń z ubezpieczenia społecznego". Zgodnie z art. 72 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej w związku z art. 31 ustawy systemowej, za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconych lub nienależnie zapłaconych składek z tytułu ubezpieczenia społecznego. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nie przedstawia definicji pojęcia nienależnie opłaconej składki. Według wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 maja 2010 r. (P 29/08), nienależnie opłacona składka nie stanowi składki wymierzonej w oparciu o zasady określone w art. 15-32 ustawy systemowej. W piśmiennictwie i praktyce uznaje się, że nienależne składki obejmują zarówno przypadki, w których istniała podstawa prawna świadczenia składkowego, ale zostało ono spełnione w kwocie wyższej niż należna, jak również w razie opłacenia składek bez podstawy prawnej. Tymczasem podstawą prawną opłacenia przez wnioskodawcę składek na ubezpieczenie społeczne były należności wskazane w deklaracjach rozliczeniowych płatnika składek wynikających ze stosunków pracy łączących go z zatrudnianymi pracownikami. Zatem sporne należności składkowe były należnościami wynikającymi z obowiązku ubezpieczenia społecznego zatrudnianych pracowników. Obowiązkowe ubezpieczenie społeczne pracowników mają oparcie w art. 67 Konstytucji RP oraz art. 6 ustawy systemowej. Zgodnie z przepisami ustawy systemowej obowiązek opłacania składek spoczywa na pracodawcy. Zgodnie z punktem 124 decyzji Komisji Wspólnot Europejskich z dnia 23 października 2007 r. w sprawie pomocy Państwa C 23/06 (ex NN 35/06) udzielonej przez Polskę na rzecz producenta stali Grupy T. (Dz.U.UE.L.2008.116.26, zwanej dalej decyzją KE), władze polskie powinny zwrócić się o zwrot bezprawnie otrzymanej pomocy przede wszystkim do przedsiębiorstw zależnych, czyli Huty B. Sp. z o.o. i B. Sp. z o.o., a do wnioskodawcy tylko w przypadku, gdy zwrot pomocy od przedsiębiorstw zależnych nie byłby już możliwy. Świadczy to, że twierdzenie wnioskodawcy zawarte we wniosku o zwrot składek jest co najmniej przedwczesne.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
