09.02.2012

Postanowienie SN z dnia 9 lutego 2012 r., sygn. III CSK 160/11

Pogląd wyrażony w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2007 r., III CZP 30/07 (OSNC 2008, nr 5, poz. 43) ma zastosowanie także wobec innych samoistnych posiadaczy nieruchomości, jeżeli objęcie przez nią w posiadanie nieruchomości wiązało się z pozbawieniem dotychczasowych właścicieli tej nieruchomości prawa własności na rzecz Skarbu Państwa, na podstawie decyzji administracyjnej, której właściciele ci nie mogli wzruszyć.

Teza urzędowa

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący)

SSN Mirosław Bączyk

SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)

Protokolant Iwona Budzik

Sąd Najwyższy w sprawie z wniosku Ireny D. przy uczestnictwie Wiesławy W., Teresy M., Stanisława M., Jerzego M., Jerzego Adama M., Marii Z., Gminy T., Ryszarda D., Anny G., Anny K., Janusza D. i Janiny J. o zasiedzenie, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 9 lutego 2012 r., skargi kasacyjnej uczestniczki Anny K. od postanowienia Sądu Okręgowego w T. z dnia 20 stycznia 2011 r.,

uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w T. do ponownego rozpoznania pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 8 grudnia 2009 r. Sąd Rejonowy w T. uwzględnił wniosek Ireny D. i stwierdził, że Wiktor D., syn Michała i Marii oraz Irena D., córka Jana i Wiktorii nabyli z dniem 1 stycznia 1985 r. w drodze zasiedzenia na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej własność nieruchomości położonej w Z., składającej się z działek nr 318 o pow. 0,28 ha i 341 o pow. 0,20 ha.

Jak ustalił Sąd Rejonowy, działki nr 318 i 341 wchodziły w latach czterdziestych ubiegłego wieku w skład dawnego majątku Z. objętego księgą wieczystą Z. stanowiącego własność Zofii M., której spadkobiercami są Anna G., Jan M., Jerzy Adam M., Teresa M., Maria Z. oraz Anna K. Orzeczeniem z dnia 3 lipca 1950 r., wydanym na podstawie dekretu PKWN z dnia 6 września 1944 r. o przeprowadzeniu reformy rolnej, Minister Rolnictwa i Reform Rolnych (Dz. U. Nr 4, poz. 17 - dalej: jako „dekret o przeprowadzeniu reformy rolnej”) uznał, że nieruchomość ziemska Zgłobice stanowiąca własność Zofii Marszałkowicz przeszła w dniu 13 kwietnia 1944 r. na własność Skarbu Państwa a decyzją z dnia 25 czerwca 1991 r. Wojewoda stwierdził, że działki te stały się własnością Gminy T.. Teresa M. wystąpiła o stwierdzenie nieważność orzeczenia z dnia 3 lipca 1950 r. Po wieloletnim postępowaniu administracyjno sądowym Minister Rolnictwa i Reform Rolnych decyzją z dnia 15 listopada 2006 r. stwierdził nieważność wymienionego orzeczenia z dnia 5 lipca 1950 r. Nieruchomość o pow. 1,03 ha położona w Zgłobicach składająca się między innymi z działek nr 318 i 341 została sprzedana przez Ludwikę K. małżonkom Wiktorowi i Irenie D. oraz Władysławowi i Annie D. na podstawie nieformalnej umowy z dnia 5 października 1956 r. spisanej w Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Z. za kwotę 21.000 złotych. Na podstawie tej umowy małżonkowie Wiktor i Irena D. objęli w posiadanie samoistne działki 318 i 341 i zaczęli je użytkować rolniczo. Decyzją administracyjną z dnia 20 października 1988 r. została stwierdzona nieważność wydanego dnia 5 czerwca 1976 r. na rzecz Wiktora i Ireny małżonków D. Aktu Własności Ziemi. W uzasadnieniu tej decyzji wskazano na wynikające z art. 3 ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych (Dz. U. Nr 27, poz. 250 ze zm. - dalej: jako „ustawa uwłaszczeniowa”) wyłączenie jej przepisów wobec nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa. Do 1990 r. samoistne posiadanie nieruchomości przez małżonków D. nie było zakłócone. Nikt nie kwestionował ich posiadania i nie domagał się zwrotu nieruchomości. W trakcie postępowań administracyjnych w przedmiocie stwierdzenia nieważności orzeczenia z dnia 3 lipca 1950 r. Teresa M. - spadkobierczyni Zofii M. zawarła z Wiktorem D. w dniu 6 grudnia 1991 r. umowę dzierżawy powyższej nieruchomości z czynszem w wysokości 61.300 złotych rocznie. Wiktor D. zmarł 18 kwietnia 1997 r. pozostawiając spadkobierców: żonę Irenę D. oraz synów Ryszarda D. i Janusza D. Synowie pomagali wnioskodawczyni w prowadzeniu gospodarstwa rolnego obejmującego działki 318 i 341.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp