Uchwała składu 7 sędziów SN z 28 marca 2012 r., sygn. I KZP 26/11
Dnia 28 marca 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Stanisław Zabłocki (przewodniczący), SSN Józef Dołhy, SSN Małgorzata Gierszon, SSN Piotr Hofmański (sprawozdawca), SSN Przemysław Kalinowski, SSN Jarosław Matras, SSN Zbigniew Puszkarski
Protokolant: Łukasz Majewski
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Beaty Mik
po rozpoznaniu w Izbie Karnej, na posiedzeniu w dniu 28 marca 2012 r., przekazanego na podstawie art. 60 § 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. Nr 240, poz. 2052 ze zm.) wniosku Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2011 r. (BSA II - 4110 - 9/11) o rozstrzygnięcie przez skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego rozbieżności w wykładni prawa, występującej w orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych w zakresie dotyczącym następującego zagadnienia prawnego:
„Czy posiedzenia sądu karnego są jawne zewnętrznie?”
uchwalił
udzielić następującej odpowiedzi:
1. W postępowaniu karnym jawne są posiedzenia, na których sąd „rozpoznaje lub rozstrzyga sprawę” w rozumieniu art. 42 § 2 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.).
2. Pojęcie „sprawa”, interpretowane przy uwzględnieniu treści art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, oznacza sprawę w zakresie głównego przedmiotu postępowania, a także kwestii incydentalnej, która związana jest z możliwą ingerencją w sferę podstawowych praw zagwarantowanych przepisami Konstytucji.
3. Wyłączenie jawności posiedzenia, na którym sąd rozpoznaje lub rozstrzyga sprawę, dopuszczalne jest jedynie w wypadku przewidzianym w ustawie (art. 42 § 3 u.s.p.).
Uzasadnienie
1. Przedstawiając Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne na podstawie art. 60 § 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. Nr 240, poz. 2052 ze zm.), Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego wskazał na ujawnienie się w judykaturze dwóch odrębnych stanowisk. Wskazał przy tym nie tylko na orzeczenia, w których stanowiska te wprost zarysowano, ale także na praktykę sądów różnego rzędu dokumentowaną protokołami posiedzeń, a także na wykazujące rozbieżności wypowiedzi prezesów sądów apelacyjnych, do których zwrócono się ze stosowną odezwą.
3. Dopiero tak zdekodowana jawność rozpoznawania i rozstrzygania sprawy może podlegać ograniczeniom, zgodnie z art. 42 § 3 u.s.p. Trzeba pamiętać, że w art. 45 ust. 2 zdanie 1 Konstytucji RP przewidziano pewne koncesje na rzecz niejawnego rozpoznawania sprawy, gdy jawność miałaby zagrozić moralności, bezpieczeństwu państwa i porządkowi publicznemu, albo ingerowałaby w ochronę życia prywatnego stron lub w inny ważny interes prywatny. Trzeba mieć także na uwadze klauzule limitacyjne zawarte w art. 6 ust. 1 EKPCz oraz w art. 14 ust. 1 MPPOiP, które zresztą, verba legis, odnoszą się nie tylko do rozpraw, ale także do posiedzeń, albowiem konstytuują dopuszczalność ograniczenia jawności rozpoznania sprawy, a nie - jak art. 45 ust. 2 zdanie 1 Konstytucji RP - jedynie do rozpraw. Ograniczenia, o których mowa w art. 42 § 3 u.s.p. muszą zatem mieścić się w ramach konstytucyjnej klauzuli limitacyjnej wyrażonej w art. 45 ust. 2 zdanie 1 Konstytucji RP oraz wspomnianych przepisach traktatowych.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
