Wyrok SN z dnia 23 listopada 2012 r., sygn. II UK 110/12
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Beata Gudowska (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jerzy Kwaśniewski
SSN Krzysztof Staryk
w sprawie z wniosku PPHU "G." Spółka z o.o. w B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.
przy udziale zainteresowanych:
Ryszarda A., i innych
o składki,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 21 września 2012 r.,
skargi kasacyjnej organu rentowego na wyroku Sądu Apelacyjnego w G.
z dnia 21 września 2011 r., sygn. akt III AUa 942/11,
oddala skargę.
UZASADNIENIE
Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w B. decyzją z dnia 10 maja 2006 r. stwierdził nieprawidłowe ustalenie przez płatnika PPHU "G.", spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością podstawy wymiaru składek z tytułu ubezpieczenia pracowników zatrudnionych za granicą. W ocenie organu ubezpieczeń społecznych, nie należało pomniejszać podstawy wymiaru składek odprowadzanych od wypłat wynagrodzenia za urlop i ekwiwalentu za urlop niewykorzystany o kwoty odpowiadające równowartości diet przysługujących z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju oraz o kwoty dodatków za rozłąkę za każdy dzień urlopu wypoczynkowego, jak też za każdy dzień, za który wypłacono ekwiwalent za niewykorzystany urlop, za okresy, w których pracownicy spółki przebywali w kraju.
Decyzja ta została zmieniona wyrokiem Sądu Okręgowego, Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w B. z dnia 27 grudnia 2007 r., który stwierdził, że pomniejszenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w objętym decyzją okresie od stycznia 1999 r. do września 2005 r. było prawidłowe. Pracownicy płatnika świadczącego przewozy drogą śródlądową w Niemczech byli zgłoszeni do ubezpieczeń społecznych w Polsce jako kierowani przejściowo do pracy za granicą. W odniesieniu do tych pracowników, zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 ze zm.), wyłączeniu z podstawy wymiaru składek podlega równowartość diety przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej pozą granicami kraju, z tym zastrzeżeniem, że tak ustalony miesięczny przychód, stanowiący podstawę wymiaru składek nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585 ze zm.). Sąd uznał za niedopuszczalne rozróżnianie i jakąkolwiek dyskryminację pracowników z tego powodu, że zdecydowali się wykorzystać urlop, a także nie dopatrzył się racji w rozróżnianiu pracowników ze względu na to, w jakim kraju spędzili urlop wypoczynkowy, skoro podczas urlopu miejsce ich pracy nie ulega zmianie.
Podróż służbowa charakteryzuje się tym, że jest odbywana poza obszar miejscowości siedziby pracodawcy lub poza stałe miejsce pracy pracownika, na polecenie pracodawcy, w celu wykonania określonego przez pracodawcę zadania w czasie ograniczonym i zakładanym z góry (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2008 r., I PK 208/07, OSNP 2009 nr 11-12, poz. 134). W tym pojęciu zawiera się cecha podróży służbowej jako zjawiska wśród obowiązków pracownika niecodziennego, okazjonalnego, w ramach pracowniczych powinności niezwyczajnego i nietypowego, stanowiącego pewien wyłom w zwykłym świadczeniu pracy ze względu na sporadyczność i przemijający czas trwania wysłania oraz wykonywanie konkretnie określonego zadania (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2009 r., II PK 138/09, Monitor Prawa Pracy 2010 nr 6, s. 312, z dnia 9 lutego 2010 r., I PK 57/09, OSNP 2011 nr 15-16, poz. 200 i z dnia 3 kwietnia 2001 r., I PKN 765/00, OSNP 2003 nr 1, poz. 17). Stanowisko organu ubezpieczeń społecznych zaprezentowane w rozpoznawanej skardze kasacyjnej jest odmienne, przy czym nie zasługuje na aprobatę, gdyż pomija zależność zastosowania przepisów o podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne od rozstrzygnięcia co do statusu podróży odbywanych przez pracowników w celu wykonywania pracy.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
