Wyrok SN z dnia 21 czerwca 2012 r., sygn. II CSK 438/11
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Marta Romańska (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Sławomira S.
przeciwko Skarbowi Państwa - Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru
Budowlanego w P.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 21 czerwca 2012 r.,
skargi kasacyjnej strony pozwanej
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Ł.
z dnia 30 grudnia 2010 r., sygn. akt I ACa 872/10,
1) odrzucił skargę kasacyjną co do rozstrzygnięcia w punkcie pierwszym zaskarżonego wyroku w zakresie kwoty powyżej 392.566,33 (trzysta dziewięćdziesiąt dwa tysiące pięćset sześćdziesiąt sześć 33/100) złotych;
2) uchylił zaskarżony wyrok w punkcie pierwszym, drugim i trzecim i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Ł. do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem Sąd Apelacyjny w Ł. zmienił wyrok Sądu Okręgowego w P. w ten tylko sposób, że zamiast kwoty 423.238,29 złotych zasądził tytułem odszkodowania na rzecz powoda od Skarbu Państwa - Wojewody kwotę 392.566,33 złote, a w pozostałej części oddalił apelację.
Sądy obu instancji ustaliły, że postanowieniem z dnia 10 grudnia 2002 r. nr 40/2002 Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w P. wstrzymał użytkowanie kruszarki odpadów budowlanych i gruzu nabytej przez powoda w ramach umowy leasingu wskazując, że jest ona urządzeniem technicznym - budowlą i na jej lokalizację jest niezbędne uzyskanie zezwolenia na budowę. W dniu 17 stycznia 2003 r. wydał nadto decyzję nr 11/03 zobowiązującą właścicieli nieruchomości do opracowania planu zagospodarowania działki z uwzględnieniem lokalizacji kruszarki, celem uzyskania pozwolenia na jej użytkowanie. Wskutek wniosku powoda z dnia 13 czerwca 2003 r. o stwierdzenie nieważności decyzji nr 11/03 z dnia 17 stycznia 2003 r., Inspektor Nadzoru Budowlanego postanowieniami z dnia 17 września 2003 r. wstrzymał z urzędu wykonanie postanowienia z dnia 10 grudnia 2002 r. nr 40/2002 oraz decyzji z dnia 17 stycznia 2003 r. nr 11/03, a następnie postanowieniem z dnia 13 października 2003 r. stwierdził ich nieważność. Powód złożył w dniu 1 marca 2004 r. wniosek o przyznanie odszkodowania w kwocie 612.175 zł za szkodę poniesioną wskutek wydania postanowienia z dnia 10 grudnia 2002 r. nr 40/2002 r. Wysokość szkody została ustalona przez Sąd Okręgowy na łączną kwotę 423.238,29 zł, na którą składa się utrata zysków w kwotach 311.799,35 zł i 130.996,74 zł z realizacji dwóch zamówień, kwota 30.671,96 zł z tytułu rat leasingowych za grudzień 2002 r. i styczeń 2003 r., których powód nie mógł pokryć z przychodu, jaki przyniosłaby kruszarka oraz kwota 5.566,33 zł miesięcznie z tytułu kosztu przestawiania kruszarki w miejsce składowania gruzu. Sąd drugiej instancji przyjął za własne ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Okręgowy. Podzielił również ocenę prawną roszczenia, za wyjątkiem rozstrzygnięcia w zakresie szkody polegającej na uiszczeniu dwóch rat leasingowych, bowiem powód nie doznał żadnego uszczerbku majątkowego wykonując zobowiązanie z umowy leasingu, a nadto brak jest adekwatnego związku przyczynowego między tak określoną szkodą, a zdarzeniem ją wyrządzającym, tj. postanowieniem z dnia 10 grudnia 2002 r. o zakazie użytkowania kruszarki. Stanowiło to przyczynę zmiany wyroku na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 417 k.c. i art. 361 k.c., Sąd Apelacyjny wskazał, że przesłanki odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariusza publicznego w zakresie zdarzeń mających miejsce przed dniem 1 września 2004 r. określa art. 417 k.c. w brzmieniu obowiązującym przed zmianami dokonanymi w wyniku nowelizacji z dnia 17 czerwca 2004 r. (Dz. U. Nr 162, poz. 1692) z uwzględnieniem treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 grudnia 2001 r. Uznał, że powód wykazał wszystkie przesłanki odpowiedzialności pozwanego, bowiem stwierdzenie nieważności postanowienia z dnia 10 grudnia 2002 r. świadczy o bezprawności działania pozwanego, a szkoda w postaci utraconych korzyści z zamówień oraz dodatkowych kosztów poniesionych w związku z koniecznością przestawienia kruszarki pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Sąd drugiej instancji stwierdził nadto, że nie zaskarżenie przez powoda postanowienia z dnia 10 grudnia 2002 r. nie stanowiło współprzyczyny powstania szkody. Złożenie środka zaskarżenia było bowiem uprawnieniem powoda, z którego nie musiał skorzystać, a nie jego obowiązkiem. O przyczynieniu do powstania szkody w rozumieniu art. 362 k.c. można natomiast mówić wtedy, gdy zachowanie poszkodowanego może być uznane za jedno z ogniw prowadzących do ostatecznego skutku w postaci szkody, a jednocześnie za przyczynę konkurencyjną do przyczyny przypisanej osobie odpowiedzialnej.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
