08.11.2012

Wyrok SN z dnia 8 listopada 2012 r., sygn. I CSK 199/12

Sąd Najwyższy w składzie :

SSN Barbara Myszka (przewodniczący)

SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)

SSN Katarzyna Tyczka-Rote

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Międzyzakładowego Spółdzielczego Zrzeszenia Budowy Domów Mieszkalnych "O." w W.

przeciwko Rafałowi P. i Justynie P.

o zapłatę,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

w Izbie Cywilnej w dniu 8 listopada 2012 r.,

skargi kasacyjnej strony powodowej

od wyroku Sądu Apelacyjnego w W.

z dnia 21 listopada 2011 r., sygn. akt VI ACa 650/11,

1. oddalił skargę kasacyjną;

2. zasądził od powoda na rzecz pozwanych 1800 (tysiąc osiemset) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Międzyzakładowe Spółdzielcze Zrzeszenie Budowy Domów Mieszkalnych "O." w W. wniosło o zasądzenie od Rafała P. i Justyny P. 90 154,53 zł z ustawowymi odsetkami oraz kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy w W. wyrokiem z dnia 30 marca 2011 r. oddalił powództwo oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanych zwrot kosztów zastępstwa procesowego. Ustalił, że dnia 18 kwietnia 2001 r. powód dokonał przydziału na rzecz pozwanych lokalu mieszkalnego o powierzchni 120,7 m2. W dniu 11 marca 2003 r. powód zawarł z pozwanymi umowę ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do postojowego miejsca garażowego w budynku stanowiącym własność powoda. Pozwani wpłacili na rzecz powoda wszystkie należności wynikające z umów i aneksów oraz dopłatę na podstawie uchwały rady nadzorczej z dnia 21 kwietnia 2004 r. W dniu 2 kwietnia 2009 r. zarząd powodowej spółdzielni podjął uchwałę w sprawie korekty wysokości ostatniej raty na poczet wstępnego wkładu budowlanego na lokale i garażowe miejsca postojowe objęte zakresem rzeczowym zadania inwestycyjnego "R.", ustalając wyższą kwotę za 1 m2 lokalu mieszkalnego i garażowego miejsca postojowego. W dniu 8 kwietnia 2009 r. powód wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 90 154,53 zł w ratach na podstawie wspomnianej uchwały zarządu.

Sąd Okręgowy wskazał, że powód w niniejszej sprawie dochodzi od pozwanych uzupełnienia wkładu budowlanego na podstawie § 3 ust. 2 umowy zawartej przez strony w dniu 28 grudnia 1999 r., w której pozwani zobowiązali się do każdorazowego uzupełnienia wkładu budowlanego w wypadku wzrostu kosztów budowy, oraz na podstawie uchwały zarządu powodowej spółdzielni z dnia 2 kwietnia 2009 r. wydanej na podstawie § 14 statutu. Podkreślił, że zgodnie z art. 208 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze w brzmieniu obowiązującym w 1999 r. (jedn. tekst: Dz.U. z 1995 r. Nr 54, poz. 288 ze zm.; dalej: "pr. spółdz."), wzajemne relacje stron w związku z ubieganiem się przez członka o wybudowanie i przydział lokalu są pozostawione zasadzie swobody umów. Oznacza to, że strony mogą dowolnie kształtować łączący je stosunek prawny zgodnie z art. 353 k.c. Przepis ten ma zastosowanie w niniejszej sprawie, bowiem pozwani, jako członkowie spółdzielni, są konsumentami w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego. Zdaniem Sądu Okręgowego, postanowienie zawarte w § 3 ust. 2 łączącej strony umowy należy uznać za "klauzulę abuzywną" w rozumieniu art. 385 k.c. W tym postanowieniu wskazano, że w wypadku wzrostu kosztów budowy lub opóźnienia etapów robót bądź wydłużenia cyklu realizacyjnego koszt, a w konsekwencji wysokość ustalonych wstępnie na wkład budowlany rat bądź terminy ich wpłat, ulegną odpowiedniemu zwiększeniu lub przesunięciu stosownie do ustaleń z wykonawcą, przy czym spółdzielnia zawiadomi członka o tym na piśmie w wezwaniu do zapłaty, a członek będzie każdorazowo zobowiązany do uzupełnienia wysokości rat w kwocie określonej przez zarząd w tym wezwaniu. Zdaniem Sądu Okręgowego, tak sformułowane postanowienie umowne kształtuje obowiązki pozwanych sprzecznie z dobrymi obyczajami i rażąco narusza ich interesy, zmuszając ich do ponoszenia zwiększonych kosztów i pozostawania w ciągłej niepewności, czy nie nastąpi kolejna korekta, w jakiej wysokości i czy nie otrzymają kolejnego wezwania do zapłaty, zwłaszcza że do chwili obecnej nie została dokończona inwestycja "R.". W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że postanowienie zamieszczone w § 3 ust. 2 umowy należy uznać za bezskuteczne, co oznacza, że pozwani nie są nim związani.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp