Postanowienie SN z dnia 6 września 2011 r., sygn. I PZ 24/11
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Katarzyna Gonera (przewodniczący)
SSN Józef Iwulski
SSA Jolanta Frańczak (sprawozdawca)
Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Włodzimierza P.
przeciwko Radzie Nadzorczej Spółdzielni Ogrodniczo-Pszczelarskiej w K.
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 6 września 2011 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie zawarte w wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w O.
z dnia 19 kwietnia 2011 r., oddalił zażalenie.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w B. - Sąd Pracy wyrokiem z dnia 6 grudnia 2010 r. oddalił powództwo Włodzimierza P. przeciwko Radzie Nadzorczej Spółdzielni Ogrodniczo - Pszczelarskiej w K. o zapłatę odszkodowania w kwocie 5.664 zł oraz zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 2.400 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że ustalenie, czy w okolicznościach konkretnej sprawy zachodzą „wypadki szczególnie uzasadnione”, ustawodawca pozostawia swobodnej ocenie sądu, a sposób korzystania z art. 102 k.p.c. jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu orzekającego i to do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie od generalnej zasady (art. 98 § 1 k.p.c.) obciążenia kosztami procesu strony przegrywającej spór (por. wyrok Sądu Najwyższego z 3 lutego 2010 r., II PK 192/09, LEX nr 584735; wyrok Sądu Najwyższego z 27 maja 2010 r., II PK 359/09, LEX nr 603828; postanowienia Sądu Najwyższego z 2 grudnia 2009 r., I CZ 92/09, niepubl.; z 11 lutego 2010 r., I CZ 112/09, LEX 564753; z 17 marca 2010 r., II CZ 105/09, niepubl.). Jednocześnie w orzecznictwie podkreśla się, że ocena ta nie może być dowolna oraz wymaga uzasadnienia zawierającego przedstawienie okoliczności, które sąd uznał za wypadki szczególnie uzasadnione w rozumieniu tego przepisu (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z 11 lutego 2010 r., I CZ 111/09, niepubl.). Z tego względu sposób stosowania art. 102 k.p.c. podlega dyskrecjonalnej ocenie sędziowskiej i w zasadzie wymyka się spod kontroli sprawowanej przez Sąd Najwyższy, chyba że zaskarżone orzeczenie zostało wydane z rażącym naruszeniem reguły orzekania przewidzianej w tym przepisie (por. m.in. postanowienia Sądu Najwyższego z 1 października 2010 r., I CZ 142/10, z 13 października 2010 r., I CZ 100/10, niepubl.; z 25 marca 2011 r., IV CZ 136/10, LEX nr 785545, z 1 czerwca 2011 r., II CZ 24/11, LEX nr 846568).Stosując art. 102 k.p.c. (w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie w danej instancji - art. 108 § 1 k.p.c.), sąd nie może powołać się jedynie na ustawowe sformułowanie o istnieniu szczególnie uzasadnionych wypadków, powinien tę szczególność sytuacji strony zidentyfikować i zindywidualizować, odnosząc ją do różnych konkretnych okoliczności, stanów i zdarzeń, na przykład rzeczywiście trudnej sytuacji finansowej, majątkowej, rodzinnej, zdrowotnej, osobistej strony przegrywającej spór, jeżeli sytuacja ta jest sądowi znana, albo do innych szczególnych okoliczności sprawy, na przykład działań i zaniechań strony przeciwnej. Ocena sądu, czy w sprawie zachodzi wypadek szczególnie uzasadniony, pozwalający na zastosowanie art. 102 k.p.c., powinna obejmować wszystkie znane sądowi (ujawnione przez strony) okoliczności, które mogą mieć wpływ na podjęcie decyzji na podstawie tego przepisu. Mogą to być zarówno okoliczności związane z przebiegiem procesu, jego przedmiotem, jak i dotyczące sytuacji życiowej strony, ocenianej z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 14 stycznia 1974 r., III CZ 223/73, LEX nr 7379, z 26 listopada 2009 r., III CZ 51/09, niepubl.).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
