Postanowienie SN z dnia 2 marca 2010 r., sygn. II KK 244/10
1. W judykaturze zarówno Sądu Najwyższego, jak i sądów powszechnych nie sposób znaleźć wyraźnego potwierdzenia tezy jakoby powtórne orzeczenie sądu meriti w zakresie orzeczenia o winie, w sytuacji gdy sprawę przekazano temu sądowi tylko w zakresie rozpoznania o karze a nie zaistniały warunki do uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postępowania, naruszało normę art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k.
2. Prawomocne rozstrzygnięcie o uznaniu winy oskarżonego co do przestępstwa zarzuconego mu w akcie oskarżenia, przy braku orzeczenia o karze (art. 442 § 1 zd. drugie k.p.k.), nie kończy postępowania w zakresie rozstrzygnięcia co do odpowiedzialności karnej oskarżonego, a zatem w postępowaniu prowadzonym w zakresie orzeczenia o karze nie stanowi przeszkody procesowej ne bis in idem; przeszkodę taką tworzy tylko łącznie z prawomocnym orzeczeniem co do kary.
Z uzasadnienia:
„Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja okazała się chybiona. Rozstrzygnięcie kasacji wymagało ustalenia jaki charakter normatywny ma uchybienie przepisowi art. 442 § 1 k.p.k. przez Sąd Rejonowy w K. Poza sporem jest, że w sytuacji procesowej zaistniałej w niniejszej sprawie sąd ten, rozpoznając sprawę powtórnie w zakresie mu przekazanym wyrokiem Sądu odwoławczego, a więc w zakresie orzeczenia o karze, nie znalazł podstaw do uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postępowania, a zatem nie mógł rozstrzygać w treści swojego wyroku o tych elementach co do których orzeczono już prawomocnie, tj. o tych składnikach wyroku, które dotyczą orzeczenia o winie; nie mógł więc nie tylko „uznawać oskarżonego za winnego”, ale także nie mógł modyfikować opisu czynu czy też jego kwalifikacji prawnej. Przypomnieć jedynie należy, że sytuację, w której przepis art. 442 § 1 k.p.k. dopuszcza możliwość orzeczenia przez sąd rozpoznający powtórnie sprawę, ale tylko w zakresie orzeczenia o karze lub o środku karnym, o uniewinnieniu lub umorzeniu postępowania, określa się w doktrynie i piśmiennictwie jako tzw. względną prawomocność wyroku, podkreślając, że warunkiem „przełamania” prawomocnego orzeczenia jest ujawnienie się po uchyleniu wyroku takich okoliczności, które wskazują na potrzebę uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postępowania [np. T. Grzegorczyk: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2008, s. 957; J. Grajewski, (red.) J. Grajewski: Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 2010, s. 108; P. Hofmański: Horyzontalna prawomocność części wyroku w procesie karnym, PS 1998, s. 21]. Skoro okoliczności takie w sprawie niniejszej nie zaistniały, to powtórne orzeczenie w zakresie winy oskarżonego stanowiło naruszenie przepisu art. 442 § 1 zd. drugie a contrario k.p.k.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
