Wyrok SN z dnia 18 listopada 2008 r., sygn. II KK 121/08
Konstytucja RP w art. 176. Wprowadza ona w tym przepisie zasadę co najmniej dwuinstancyjności postępowania sądowego. Zasada ta zaś stanowi gwarancję umożliwiającą usunięcie błędów, omyłek i innych uchybień popełnionych w toku rozpoznania spraw przez sądy pierwszej instancji. Wspomniany przepis konstytucji jest też przejawem wyrażonej w jej art. 78 zasady, iż „każda ze stron ma prawo do zaskarżania orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji”.
Zatem sama analiza językowa „zawartości” (…) przepisu pozwala w sposób kategoryczny odtworzyć jego rzeczywiste znaczenie, a tym samym pozwala - zgodnie z zasadą clara non sunt interpretanda - zaniechać sięgania po inne pozajęzykowe metody wykładni (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 29 czerwca 2000 r., K 25/99, RTK 2000/5/141).
Ustawodawca jeśli ma zamiar uzależnić zaistnienie określonego skutku od związku zachodzącego między poszczególnymi przesłankami, wyraźnie to zarzuca.
Treść art. 454 § 2 k.p.k. nie wymaga przecież aby zakaz wymierzenia surowszej kary pozbawienia wolności łączył się jedynie z dokonaniem tylko takich ustaleń faktycznych, które mają wpływ na wymiar kary. Zakaz ten jest aktualny niezależnie od tego, czy owe ustalenia faktyczne mają znaczenie dla represji karne. Reguła ne peius określona w art. 454 § 2 k.p.k. obejmuje każdą zmianę ustaleń faktycznych dokonanych przez sąd odwoławczy zarówno w odniesieniu do dyspozytywnej, jak i motywacyjnej części wyroku, które przyjęto za jego podstawę.
Uznanie za dopuszczalną w świetle wymagań przepisu art. 454 § 2 k.p.k. sytuację, w której sąd odwoławczy rozpoznając apelacje wniesione na korzyść i niekorzyść oskarżonego, uwzględniając zarzuty zawarte w tej pierwszej dokonuje (nawet obiektywnie, bez kontrowersji ocennych tego faktu) zmian na jego korzyść w zaskarżonym wyroku, a równocześnie uznając trafność zarzutów tej drugiej, zaostrza karę pozbawienia wolności, nie tylko wydatnie osłabia funkcje reguły ne peius, która wszak polega na ograniczeniu orzekania „co do istoty” przez sąd drugiej instancji rozpoznający skargę apelacyjną na niekorzyść oskarżonego, ale prowadzi też do aprobowania swoistego procesowego paradoksu, który należy zdecydowanie odrzucić.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
