Wyrok SN z dnia 27 sierpnia 2008 r., sygn. II KK 56/08
1. Instytucja ścigania pewnych przestępstw na wniosek ma charakter procesowy a nie materialnoprawny, brak wniosku od uprawnionej osoby uniemożliwia tylko prowadzenie postępowania a nie przesądza o braku przestępności czynu.
2. Jeśli wniosek jest instytucją o charakterze przede wszystkim procesowym, to chwilą istotną dla ustalenia, czy sprawca przestępstwa jest dla pokrzywdzonego osobą najbliższą, jest nie tylko chwila popełnienia przestępstwa lub stwierdzenia, kto jest jego sprawcą, ale także chwila ewentualnego powstania stosunku rodzinnego związanego z pojęciem osoby najbliższej, także po popełnieniu przestępstwa, również już w toku postępowania, byle by przed jego prawomocnym zakończeniem.
3. Stan prawomocności części wyroku ma wobec treści art. 442 § 1 zdanie drugie k.p.k. charakter względny (relatywny), nie stoi bowiem na przeszkodzie uniewinnieniu oskarżonego lub umorzeniu postępowania.
4. Nie można stawiać znaku równości pomiędzy zmianą sytuacji faktycznej powodującej, że dochodzi do ustalenia, że zarzucany czyn ścigany jest na wniosek, a zmianą sytuacji prawnej w wyniku nowelizacji ustawy karnej, w wyniku której przestępstwo ścigane przed zmianą przepisów z urzędu, stało się po tej zmianie ściganym na wniosek.
5. W art. 186 § 1 k.p.k. ustawodawca wskazał końcowy w toku postępowania termin do złożenia oświadczenia, że osoba uprawniona chce skorzystać z prawa do odmowy złożenia zeznań. Należy to zrobić nie później niż przed rozpoczęciem pierwszego zeznania w postępowaniu sądowym. (…) W razie ustalenia w toku postępowania sądowego dotyczącego przestępstw względnie wnioskowych, że sprawca przestępstwa stał się dla pokrzywdzonego osobą najbliższą, także poprzez powstanie stosunku powinowactwa, koniecznym jest zwrócenie się do pokrzywdzonego o oświadczenie, czy składa wniosek o ściganie, w razie zaś braku wniosku, postępowanie należy umorzyć. Zaniechanie tych działań stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. w związku z art. 17 § 1 pkt 10 k.p.k.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
