Uchwała SN z dnia 18 marca 2008 r., sygn. II PZP 1/08
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (przewodniczący, sprawozdawca), SSN Roman Kuczyński, SSA Jolanta Pietrzak
Protokolant Ewa Wolna
w sprawie z powództwa Arlety A., Natalii A., Kacpra A.
przeciwko 1) Hubertowi B. i Tomaszowi B.,
2) Przedsiębiorstwu Wielobranżowemu "E." Tomasz B., Hubert B. Spółka Jawna w G.
3) Sopockiemu Towarzystwu Ubezpieczeniowemu "ERGO HESTIA" Spółce Akcyjnej w Sopocie
o odszkodowanie,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 18 marca 2008 r.,
zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Apelacyjny we W.
postanowieniem z dnia 8 listopada 2007 r., sygn. akt III APa 5/07,
"czy w sprawie z zakresu prawa pracy, kiedy po stronie pozwanej występuje współuczestnictwo materialne pomiędzy podmiotami, dla których właściwe jest postępowanie odrębne (tu zakład pracy) i postępowanie zwykłe (tu ubezpieczyciel) uchylenie przepisów o postępowaniu odrębnym wynikające z art. 72 § 3 k.p.c. w zw. z art. 72 § 2 k.p.c. obejmuje również przepis art. 47 § 1 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 15 marca 2007 roku - Dz.U. nr 112, poz. 766) i pozwala na rozpoznanie sprawy w składzie jednoosobowym?"
podjął uchwałę:
Rozpoznanie w postępowaniu zwykłym sprawy, w której po stronie pozwanej zachodzi współuczestnictwo materialne (art. 72 § 3 w związku z art. 72 § 2 k.p.c.) wyłącza stosowanie przepisu o składzie sądu w sprawach z zakresu prawa pracy ( art. 47 § 1 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 15 marca 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Dz.U. Nr 112, poz. 766).
Uzasadnienie
Powódka Arleta A., działając w imieniu własnym oraz małoletnich powodów Kacpra A. i Natalii A. domagała się zasądzenia solidarnie od pozwanych Huberta B. i Tomasza B., prowadzących działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „E." spółka cywilna w G., odszkodowania w związku ze znacznym pogorszeniem sytuacji życiowej po będącej następstwem wypadku przy pracy śmierci męża Dariusza A., zwrotu kosztów jego leczenia, pogrzebu i postawienia nagrobka. Pozwani wnieśli o przypozwanie Sopockiego Towarzystwa Ubezpieczeń „ERGO HESTIA" S.A. w Sopocie, powołując się na zawartą z ubezpieczycielem umowę ubezpieczenia od wszystkich ryzyk do określonej kwoty gwarancyjnej. W dniu 15 września 2005 r. powódka złożyła wniosek o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanych Przedsiębiorstwa Wielobranżowego „E." spółki jawnej w G., jako następcy prawnego spółki cywilnej prowadzonej przez pozwanych Huberta i Tomasza B. oraz Sopockiego Towarzystwa Ubezpieczeń „ERGO HESTIA" S.A. w Sopocie. Postanowieniem z dnia 17 października 2005 r. Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w L. wezwał do udziału w sprawie powyższe podmioty, a postanowieniem z dnia 7 listopada 2006 r., działając na podstawie art. 72 § 3 k.p.c. w związku z art. 72 § 2 k.p.c., przekazał sprawę do rozpoznania w postępowaniu zwykłym w składzie jednoosobowym. W takim też składzie wydany został wyrok, który zapadł w dacie 22 listopada 2006 r. W ocenie Sądu Okręgowego, po stronie pozwanej występowało współuczestnictwo materialne, to jest: 1) solidarność pomiędzy Hubertem B. i Tomaszem B., prowadzącymi działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „E." spółka cywilna w G., a Przedsiębiorstwem Wielobranżowym „E.” spółka jawna w G., jako następcą prawnym spółki cywilnej prowadzonej przez pozwanych oraz 2) solidarność nieprawidłowa pomiędzy wymienionymi wyżej pozwanymi a Sopockim Towarzystwem Ubezpieczeń „ERGO HESTIA" S.A. w Sopocie. Taki układ odpowiedzialności po stronie pozwanych skutkuje z mocy art. 72 § 3 k.p.c. w związku z art. 72 § 2 k.p.c. rozpoznaniem sprawy w postępowaniu zwykłym. Wynika to z zasady, że jeśli po jednej ze stron występuje kilku współuczestników materialnych, a pomiędzy chociażby jednym z takich współuczestników a stroną przeciwną zachodzi stosunek tego rodzaju, że uzasadniałby rozpoznanie sprawy w postępowaniu odrębnym, powództwo przeciwko takim współuczestnikom powinno być rozpoznane w postępowaniu zwykłym. Sąd Okręgowy powołał się w tym względzie na pogląd wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 27 października 1995 roku, l CRN 105/95. Rozpoznając apelację od powyższego wyroku, Sąd Apelacyjny we W. powziął wątpliwość, czy w sprawie nie zachodzi nieważność postępowania, o której stanowi art. 379 pkt 4 k.p.c., a mianowicie, czy jednoosobowy skład sądu nie był sprzeczny z przepisami prawa, to jest z art. 47 § 1 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 28 lipca 2007 r. Sąd drugiej instancji wskazał, że jego wątpliwości nie odnoszą się do zachodzących między pozwanymi relacji w zakresie podstaw ich odpowiedzialności oraz uchylenia z mocy art. 72 § 3 k.p.c. w związku z art. 72 § 2 k.p.c. przepisów o postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu prawa pracy, a dotyczą wyłącznie relacji pomiędzy powołanymi przepisami a art. 47 § 1 k.p.c. Nie budzi wątpliwości, że z mocy art. 459 k.p.c. w sprawach z zakresu prawa pracy zastosowanie mają przepisy o postępowaniu odrębnym. Taką sprawą w rozumieniu art. 476 § 1 k.p.c. jest sprawa o roszczenia uzupełniające z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, co znalazło potwierdzenie w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 1993 r., II PZP 3/93 (OSP 1994 nr 10, poz. 192). Skoro tak, to z mocy art. 47 § 1 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 15 marca 2007 r.) sprawa ta winna być rozpoznana w składzie ławniczym. Uchylenie przepisów o postępowaniu odrębnym oznacza bowiem tylko tyle, że przy rozpoznawaniu takiej sprawy nie mają zastosowania przepisy Tytułu VII, Działu III Kodeksu postępowania cywilnego, natomiast sprawa nie traci „pracowniczego” charakteru i winna być rozpoznana przez sąd pracy w składzie właściwym dla spraw z zakresu prawa pracy i określonym przez umieszczony w Dziale II Tytułu I tego Kodeksu art. 47 § 1. Charakter sprawy jest bowiem determinowany stosunkiem pracy łączącym pozwanych B. i Dariusza A.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
