Wyrok SN z dnia 20 października 2005 r., sygn. I PK 26/05

 

Z dniem 1 lipca 2002 r. inspektorami kontroli skarbowej stali się z mocy prawa tylko pracownicy likwidowanych urzędów inspekcji celnej będący funkcjonariuszami inspekcji celnej (art. 27 ustawy z dnia 7 czerwca 2002 r. o zniesieniu Generalnego Inspektora Celnego, o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Dz.U. Nr 89, poz. 804 ze zm.).

Przewodniczący SSN Beata Gudowska, Sędziowie SN: Zbigniew Hajn (sprawozdawca), Andrzej Wasilewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 października 2005 r. sprawy z powództwa Agnieszki R. przeciwko Urzędowi Kontroli Skarbowej w K. o przywrócenie do pracy, na skutek kasacji powódki od wyroku Sądu Okręgowego- Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 17 czerwca 2004 r. [...]

oddalił kasację i nie obciążył powódki kosztami postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym w kasacji wyrokiem Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił apelację powódek Moniki P. i Agnieszki R. od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa-Nowej Huty, oddalającego powództwa wniesione przez nie przeciwko Urzędowi Kontroli Skarbowej w K. o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach. Z powodu cofnięcia kasacji przez Monikę P. Sąd Okręgowy umorzył postępowanie kasacyjne w dotyczącym jej zakresie.

Agnieszka R. w okresie od 11 sierpnia 1997 r. do 14 lutego 1998 r. była zatrudniona w Głównym Urzędzie Ceł w W., a następnie na skutek reorganizacji służb celnych do 31 grudnia 2000 r. w Generalnym Inspektoracie Celnym w W., a potem w Regionalnym Inspektoracie Celnym w K. W związku z powołaniem 29 października 1999 r. na stanowisko młodszego inspektora inspekcji celnej stała się funkcjonariuszem inspekcji celnej. Pismem z 27 czerwca 2002 r. pozwany zawiadomił powódkę, że na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2002 r. o zniesieniu Generalnego Inspektora Celnego, o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 89, poz. 804 ze zm.) staje się z dniem 1 lipca 2002 r. pracownikiem Urzędu Kontroli Skarbowej w K. Jednocześnie pracodawca poinformował, że na podstawie art. 231 § 4 k.p. przysługuje jej w terminie 1 miesiąca od otrzymania tego zawiadomienia prawo rozwiązania umowy o pracę ze siedmiodniowym uprzedzeniem, bez konieczności zachowania terminu wypowiedzenia. Powódka nie skorzystała z prawa do rozwiązania umowy w przewidzianym wyżej terminie. W pierwszych dniach lipca 2002 r. pozwany wręczył powódce akt powołania, zgodnie z którym na podstawie art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej została powołana „na inspektora” kontroli skarbowej czwartego stopnia w Urzędzie Kontroli Skarbowej w K. z dniem 1 lipca 2002 r. Dnia 24 września 2002 r. pozwany zawiadomił pisemnie powódkę, że w związku z brakiem propozycji nowych warunków pracy i płacy, na podstawie art. 27 ust. 3 ustawy z 7 czerwca 2002 r. o zniesieniu Generalnego Inspektora Celnego, o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 89, poz. 804) stosunek pracy z Urzędem Kontroli Skarbowej w K. wygasa 30 września 2002 r., a na podstawie art. 8 ust. 1, 2 pkt 1 i 3 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 112, poz. 980 ze zm.) przysługuje jej odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Przed podjęciem powyższej decyzji pracodawca uzyskał opinię o powódce od jej bezpośrednich dotychczasowych przełożonych kierując się wymogami, które ma spełniać inspektor kontroli skarbowej, oceniając jej kompetencje, zaangażowanie w pracę, inicjatywę, systematyczność i umiejętność kierowania zespołem ludzi. Na tej podstawie pozwany stwierdził, że mimo wykształcenia prawniczego i doświadczenia zawodowego dysponuje ona słabą znajomością przepisów Kodeksu skarbowego i Kodeksu postępowania karnego, wykazuje brak motywacji i zaangażowania, nie wykazuje własnej inicjatywy, nie jest pracownikiem dyspozycyjnym. Ponadto znaczne poczucie własnej wartości powoduje jej dużą konfliktowość, łatwo ulega emocjom, unika wykonywania czynności poza siedzibą inspektoratu. W efekcie nie daje gwarancji wykonywania czynności służbowych starannie i z zachowaniem terminów wynikających z przepisów obowiązującego prawa.

Rozpoznając apelację powódki Sąd Okręgowy stwierdził, między innymi, że należało zaliczyć ją do kręgu pracowników zlikwidowanego Regionalnego Inspektoratu Celnego w K. w rozumieniu art. 27 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 7 czerwca 2002 r., którzy 1 lipca 2002 r., tj. w dniu wejścia w życie tej ustawy, stali się odpowiednio pracownikami właściwych miejscowo urzędów kontroli skarbowej, podlegającymi szczególnej regulacji w zakresie ustania stosunku pracy, przewidzianej w art. 27 ust. 3 powołanej ustawy, w postaci wygaśnięcia stosunku pracy po upływie 3 miesięcy od daty przejścia do nowego urzędu, jeżeli przed upływem tego terminu nie zostaną im zaproponowane nowe warunki pracy i płacy. W ocenie Sądu art. 27 ust. 8 tej ustawy nie wyłączył pracowników inspekcji celnej będących jej funkcjonariuszami z zakresu regulacji przewidzianej ustępem 3, a jedynie uregulował kwestię ich zatrudnienia do czasu wygaśnięcia ich stosunków pracy lub przedstawienia im nowych warunków pracy i płacy. Rozróżnienie pojęć „pracownik i funkcjonariusz", występujące w art. 27 powołanej ustawy, interpretować należy w ten sposób, że wszyscy pracownicy likwidowanych urzędów inspekcji celnej stali się z mocy prawa z dniem 1 lipca 2002 r. pracownikami urzędów kontroli skarbowej, których właściwość miejscowa została określona w ust. 1 tego przepisu, a w ramach odpowiednich urzędów jedynie pracownicy będący funkcjonariuszami stali się inspektorami kontroli skarbowej. Za taką interpretacją przemawiają także zasady wykładni systemowej. Gdyby bowiem intencją ustawodawcy było wyłączenie funkcjonariuszy inspekcji celnej z zakresu obowiązywania art. 27 ust. 3 ustawy, niezbędne stałoby się wskazanie w ustępie 8 tego przepisu, że stają się oni inspektorami kontroli skarbowej urzędów „właściwych miejscowo dla siedziby likwidowanego organu" (jak to określono w art. 27 ust.1), ewentualnie określenie nowego pracodawcy dla funkcjonariuszy przez odpowiednie odwołanie się do ust.1 powołanego artykułu. Przy założeniu bowiem rozdzielności uregulowań z ust 1 i 8 tego przepisu, bez wskazania nowego pracodawcy dla funkcjonariuszy, określenie ich nowego statusu prawnego jest niewystarczające. Skoro zatem do powódek miał zastosowanie przyjęty w art. 27 ust. 3 sposób ustania stosunku pracy, konsekwencją nieprzedstawienia im nowych warunków pracy i płacy w okresie 3 miesięcy od przejścia do nowego urzędu było wygaśnięcie ich stosunków pracy. Sąd wskazał również, że powódka nie była objęta wyłączeniem przewidzianym w art. 27 ust.7, jako że pełniąc od 1 lipca 2002 r. funkcję inspektora kontroli skarbowej była członkiem korpusu służby cywilnej, nie będąc jednak urzędnikiem służby cywilnej w rozumieniu art.3 ust. 2 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej (Dz.U. z 1999 r. nr 49, poz. 483). Sąd Okręgowy podkreślił, że kwestia przedstawienia pracownikom przejętym z likwidowanych urzędów inspekcji celnej nowych warunków pracy i płacy pozostawiona została nowym pracodawcom. Ustawodawca nie nałożył na nich ani obowiązku złożenia pracownikom takich propozycji, ani nie określił kryteriów, jakimi nowi pracodawcy winni się kierować proponując nowe warunki, ani sytuacji, gdy mógł odstąpić od złożenia takich propozycji. Urzędy kontroli skarbowej winny się były przede wszystkim kierować własnymi potrzebami co do liczby zatrudnianych pracowników i w ramach swych potrzeb dokonać wyboru osób najbardziej ich zdaniem przydatnych, a przejęci pracownicy, w tym powódki, nie nabywali roszczenia o przedstawienie im nowych warunków pracy. Dlatego też bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy były przyczyny, dla których powódkom nie przedstawiono propozycji nowych warunków pracy i płacy przy braku zarzutów co do działań pracodawcy o charakterze szykany, dyskryminacji czy naruszenia art. 8 k.p.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty