Wyrok SN z dnia 26 września 2000 r. sygn. I PKN 54/00
Orzekając reformatoryjnie (art. 386 § 1 KPC) sąd drugiej instancji powinien dokonać własnych ustaleń faktycznych i własnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego (art. 382 KPC), jeżeli zmiana wyroku zaskarżonego apelacją nie jest wyłącznie następstwem naruszenia przez sąd pierwszej instancji prawa materialnego.
Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza
Sędziowie SN: Katarzyna Gonera (sprawozdawca), Józef Iwulski
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 26 września 2000 r. sprawy z powództwa Stanisławy K., Stanisława M., Józefa C. przeciwko Przedsiębiorstwu Państwowemu Polskie Koleje Państwowe Zakład Taboru w S.-K. o przywrócenie do pracy, na skutek kasacji strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi z dnia 27 września 1999 r. [...]
uchylił zaskarżony wyrok w punkcie 1 i w tym zakresie przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu-Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Opocznie wyrokiem z 22 kwietnia 1999 r. [...] oddalił powództwo Stanisławy K., Stanisława M. i Józefa C. o przywrócenie ich do pracy u pozwanego pracodawcy - Przedsiębiorstwa Państwowego „PKP” w Zakładzie Taboru w S.-K.
Sąd Rejonowy ustalił, że powodowie byli zatrudnieni w Przedsiębiorstwie Państwowym PKP od wielu lat - powódka Stanisława K. od 1980 r., powód Stanisław M. od 1975 r., powód Józef C. od 1977 r. Poczynając od 1 września 1995 r. wszyscy troje zostali zatrudnieni na stanowiskach wydawcy paliw w Zamiejscowej Grupie Magazynowej w I. Wspólnie z innymi pracownikami zatrudnionymi w stacji paliw powodowie podpisali 1 lutego 1997 r. umowę o wspólnej odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie. Każdy z nich otrzymał pisemny, szczegółowy i identyczny, zakres obowiązków. Był im znany zakres czynności, które powinni wykonywać w czasie świadczenia pracy. Żaden z pracowników zatrudnionych na stacji paliw w I. nie zgłaszał uwag lub zastrzeżeń co do braku możliwości wykonywania swoich obowiązków zgodnie z ich pisemnym zakresem. W dniu 15 września 1998 r. przeprowadzono inwentaryzację w Zamiejscowej Grupie Magazynowej w I., podczas której stwierdzono brak oleju napędowego w ilości 30,3 ton o wartości 34.860,44 złotych. Po ujawnieniu niedoboru pracodawca powiadomił związek zawodowy o zamiarze wypowiedzenia powodom umów o pracę. Związek zawodowy nie zgłosił w ustawowym terminie zastrzeżeń co do rozwiązania umów o pracę z Józefem C. i Stanisławem M., w przypadku Stanisławy K. tryb konsultacji związkowej został wyczerpany. Powodowie otrzymali w dniu 30 listopada 1998 r. pisemne wypowiedzenia umów o pracę ze skutkiem na dzień 28 lutego 1998 r. Jako przyczynę wypowiedzenia pracodawca wskazał - jednolicie wobec wszystkich powodów - że będąc odpowiedzialnymi materialnie za powierzone im mienie dopuścili do braku oleju napędowego w ilości 30,3 ton na stacji paliw w I., stwierdzonego podczas przeprowadzonej inwentaryzacji. W toku procesu pracodawca dodatkowo uzasadnił swoją decyzję o wypowiedzeniu powodom umów o pracę tym, że stracił zaufanie do nich jako osób odpowiedzialnych materialnie. Przeciwko Józefowi C. i Stanisławowi M. prowadzone jest postępowanie przygotowawcze (karne) w związku z postawionym im zarzutem przywłaszczenia mienia na szkodę PKP Dyrekcji Trakcji w K. Oddalając powództwo o przywrócenie do pracy Sąd Rejonowy stwierdził, że przyczyna wypowiedzenia powodom umów o pracę była konkretna, prawdziwa (rzeczywista) i zasadna. Wypowiedzenie było uzasadnione i nie naruszało przepisów o wypowiadaniu umów o pracę. Powodowie jako pracownicy podpisali umowę o wspólnej odpowiedzialności materialnej za mienie powierzone im łącznie z obowiązkiem wyliczenia się (art. 125 KP). W sytuacji, gdy na ich stanowisku pracy w stacji paliw stwierdzony został znaczny niedobór paliwa, nie mogą skutecznie bronić się tym, że nie ponoszą winy za jego powstanie lub że niedobór ten był wynikiem zaboru mienia przez jednego ze współpracowników, nawet jeżeli któryś z pracowników przyznał się do tego. Celem umowy o wspólnej odpowiedzialności materialnej jest jak najlepsze zabezpieczenie powierzonego pracownikom mienia poprzez sprawowanie pieczy i wzajemne uzupełnianie kontroli nad nim przez więcej osób. Zgoda niektórych materialnie odpowiedzialnych pracowników na wyłączne zarządzanie częścią powierzonego ich pieczy mienia przez innego materialnie odpowiedzialnego pracownika świadczy o ich winie w postaci zaniedbania obowiązku strzeżenia całości mienia powierzonego ich łącznej pieczy (por. wyrok SN z dnia 3 września 1984 r., IV PR 149/84, OSNCP 1985 z. 5-6, poz. 72). Stanowisko związków zawodowych w przedmiocie zamiaru wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę ma charakter opiniodawczy i nie wiąże pracodawcy, który podejmuje ostateczną decyzję w sprawie wypowiedzenia.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
