Wyrok SN z dnia 2 sierpnia 2000 r. sygn. I PKN 759/99
Orzekając o roszczeniach, które nie zostały objęte żądaniem pracownika, a które wynikają z faktów przez niego przytoczonych (art. 4771 § 1 KPC), sąd nie może wykroczyć poza przedstawioną przez powoda podstawę faktyczną żądania. Oznacza to, że sąd pracy nie może orzec o roszczeniach wynikających z faktów, które nie zostały wskazane jako podstawa faktyczna (uzasadnienie) zgłaszanych roszczeń.
Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza
Sędziowie SN: Katarzyna Gonera (sprawozdawca), Józef Iwulski
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 2 sierpnia 2000 r. sprawy z powództwa Jana C. przeciwko Fabryce Maszyn Spożywczych „S.” SA w O.W. o ustalenie i zapłatę, na skutek kasacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu z dnia 7 października 1999 r. [...]
oddalił kasację.
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Ostrowie Wielkopolskim wyrokiem z 15 czerwca 1999 r. [...] oddalił powództwo Jana C. przeciwko Fabryce Maszyn Spożywczych „S.” SA w O.W. w zakresie dotyczącym roszczeń: o dodatkowe wynagrodzenie z tytułu zastępstwa procesowego w kwocie 50 złotych, o odszkodowanie za skrócony okres wypowiedzenia oraz o odprawę pieniężną z tytułu rozwiązania umowy o pracę z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Jednocześnie - w związku z częściowym cofnięciem pozwu przez powoda - Sąd Rejonowy umorzył postępowanie w zakresie dotyczącym: wypłaconej powodowi odprawy rentowej, ustawowych odsetek od wypłaconej odprawy za okres od 1 maja do 17 czerwca 1998 r. oraz kwoty 330 złotych z ustawowymi odsetkami tytułem premii regulaminowej za maj 1998 r.
Sąd Rejonowy ustalił, że powód był zatrudniony u strony pozwanej od 1 czerwca 1990 r. na stanowisku radcy prawnego. W dniu 20 kwietnia 1998 r. pozwany pracodawca wypowiedział powodowi umowę o pracę, podając jako przyczynę wypowiedzenia niewłaściwe wykonywanie poleceń przełożonych. Powód wystąpił do Sądu Pracy z roszczeniem o przywrócenie do pracy. Następnie powód zwrócił się do pozwanego z wnioskiem o rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron ze skutkiem na dzień 30 kwietnia 1998 r., na co pozwany wyraził zgodę. Umowa uległa rozwiązaniu, po czym strony zawarły kolejną umowę o pracę na czas określony od 1 maja do 3 czerwca 1998 r., która rozwiązała się z upływem okresu, na jaki została zawarta. Powód cofnął pozew w sprawie o przywrócenie do pracy i postępowanie w tej sprawie zostało umorzone postanowieniem Sądu Pracy z 6 maja 1998 r. Po zakończeniu stosunku pracy wydano powodowi świadectwo pracy (w dniu 16 czerwca 1998 r.) oraz wypłacono odprawę rentową. Powód nie domagał się sprostowania świadectwa pracy co do daty ustania stosunku pracy (3 czerwca 1998 r.) i przyczyny rozwiązania umowy o pracę (upływ czasu, na który była zawarta). Powód jako radca prawny reprezentował pozwanego w sprawie przeciwko „A.” Spółce z o.o. w W. Dwukrotnie jako pełnomocnik procesowy pozwanego wniósł przeciwko tej spółce pozew o zapłatę kwoty ponad 900.000 złotych w postępowaniu upominawczym, domagając się zasądzenia kosztów zastępstwa procesowego w kwocie raz 6.000 złotych, drugi raz 5.000 złotych. Sąd Gospodarczy skierował sprawę do rozpoznania w postępowaniu zwykłym (nie było podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wobec tak wysokiej kwoty roszczenia). Pozwany - chcąc uniknąć uiszczenia całego wpisu stosunkowego od pozwu - cofnął pozew, w związku z czym Sąd Gospodarczy umorzył postępowanie postanowieniem z 6 lipca 1998 r. Przed cofnięciem pozwu w opisanej sprawie gospodarczej pozwany cofnął powodowi pełnomocnictwo do jej prowadzenia. Załącznik Nr 6 do Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy obowiązującego u strony pozwanej przewiduje dodatkowe wynagrodzenie dla radców prawnych z tytułu zastępstwa procesowego. W praktyce zarząd pozwanej Spółki podejmował decyzję o wypłacie tego dodatkowego wynagrodzenia dopiero po zapłaceniu przez stronę przeciwną kosztów zastępstwa procesowego zasądzonych w wyroku. Powód przed wytoczeniem powództwa w niniejszej sprawie nie zwracał się do zarządu o wypłatę tego wynagrodzenia. Oddalając powództwo Sąd Rejonowy stwierdził, że skoro strony zgodnie przyjęły, że rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony nastąpi na mocy porozumienia stron ze skutkiem na dzień 30 kwietnia 1998 r. i skoro powód wyraźnie stwierdził, że nie uchyla się od skutków prawnych oświadczenia woli obejmującego zgodę na rozwiązanie umowy za porozumieniem stron z tą datą, to nie jest uzasadnione żądanie odszkodowania z tytułu skróconego okresu wypowiedzenia (art. 36§ 1 KP), bo wypowiedzenie z woli obu stron zostało cofnięte i z woli obu stron przyjęto inny tryb rozwiązania umowy o pracę. Kolejna umowa o pracę rozwiązała się z upływem okresu, na jaki została zawarta, a zatem w rozpoznawanej sprawie nie ma miejsca na badanie zasadności wypowiedzenia ani przyczyn takiej decyzji pracodawcy w oparciu o art. 45 § 1 KP, skoro żadna z umów nie została rozwiązana w wyniku wypowiedzenia (pierwsza rozwiązała się na mocy porozumienia stron, druga w wyniku upływu czasu, na jaki została zawarta). Nie jest również uzasadnione żądanie zasądzenia odprawy z tytułu rozwiązania umowy o pracę z przyczyn dotyczących pracodawcy. W przypadku drugiej umowy zawartej przez strony na czas określony od 1 maja do 3 czerwca 1998 r. ewentualne prawo do odprawy pieniężnej z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19 ze zm.) mogłoby powstać w razie jej wypowiedzenia, ale żadnego wypowiedzenia nie było. Roszczenie o zapłatę kwoty 50 złotych tytułem części kosztów zastępstwa procesowego jest bezzasadne, skoro wynagrodzenie to mogło być wypłacone dopiero po wyegzekwowaniu kosztów zastępstwa od strony przeciwnej. Tymczasem w sprawie wniesionej przez powoda nastąpiło umorzenie postępowania wskutek cofnięcia pozwu, a zatem brak było podstaw do żądania kosztów zastępstwa procesowego od strony przeciwnej i dlatego powodowi koszty te się nie należą.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
