Wyrok SN z dnia 6 kwietnia 2000 r. sygn. III RN 148/99
Właściwość miejscowa organów gmin w zakresie zadań i kompetencji przekazanych im na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 24 listopada 1995 r. o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych (Dz.U. Nr 141, poz. 692 ze zm. - obecnie jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 36, poz. 224 ze zm.) obejmowała wyłącznie obszar danej gminy, natomiast w stosunku do pozostałych obszarów zadania te i odpowiadające im kompetencje pozostawały nadal w zakresie właściwości miejscowej odpowiednich rejonowych organów rządowej administracji ogólnej (art. 4 ust. 3 tej ustawy).
Przewodniczący: SSN Kazimierz Jaśkowski
Sędziowie SN: Walerian Sanetra, Andrzej Wasilewski (sprawozdawca)
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 6 kwietnia 2000 r. sprawy ze skargi Heleny W., Teresy S., Bernarda B. i Stanisława B. jako następców prawnych Anny B. na decyzję Wojewody K. z dnia 25 marca 1996 r. [...] w przedmiocie odmowy nadania własności nieruchomości rolnej, na skutek rewizji nadzwyczajnej Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego [...] od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego-Ośrodka Zamiejscowego w Szczecinie z dnia 20 stycznia 1999 r. [...]
uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu-Ośrodkowi Zamiejscowemu w Szczecinie do ponownego rozpoznania.
Uzasadnienie
Anna B. pismem z dnia 24 kwietnia 1995 r. zwróciła się do Kierownika Urzędu Rejonowego w K. z wnioskiem o uznanie, iż jej mąż - Adolf B. stał się właścicielem działki o powierzchni 0,75 ha położonej w miejscowości Ś. (dawniej Z.) w gminie B. i figurującej w ewidencji gruntów prowadzonej przez Urząd Rejonowy w K. jako działka nr 1 w obrębie 81 Ś. W tym celu przedstawiła ona równocześnie kserokopie stosownych dokumentów, a w szczególności: a) sporządzony w dniu 26 lipca 1946 r. w miejscowości K. (pow. K.) protokół zajęcia gospodarstwa poniemieckiego, z którego wynika, że na mocy zarządzenia Powiatowego Urzędu Ziemskiego Adolf B. z F. (woj. w.) objął gospodarstwo rolne o pow. 5 ha po Niemcu - S.G. we wsi Z.; b) wystawione przez Ministerstwo Administracji Publicznej - Państwowy Urząd Repatriacyjny Powiatowego Oddziału w K. zaświadczenie z dnia 20 grudnia 1946 r. potwierdzające fakt powierzenia Adolfowi B. tymczasowego zarządu gospodarstwa rolnego o pow. 5 ha we wsi Z. po Niemcu S.G.; oraz c) wystawioną w dniu 16 lutego 1951 r. przez sołtysa gminy K. kartę osobową Anny B., z której wynika, że w chwili wybuchu II wojny światowej oraz w czasie okupacji przebywała ona w miejscowości F. - gmina M. powiat P. w województwie w. i stamtąd przybyła ona do miejscowości Z. w gminie K. powiat K. Ponadto z wyjaśnień Anny B. wynika, że w 1949 r. 4,25 ha (z powyższego 5-ha gospodarstwa) przeznaczono pod zalesienie, a w 1954 r. - po śmierci męża Adolfa B. - przejęła ona i nadal prowadziła pozostałą część gospodarstwa -tzn. 0,75 ha, które jeszcze w 1950 r. zostało wykupione przez jej rodzinę od Urzędu Gminy K. Z treści wniosku wynikało, że Anna B. ubiegała się o stwierdzenie, że jej mąż - Adolf B. stał się właścicielem owego gospodarstwa jeszcze na podstawie przepisów dekretu z dnia 6 września 1951 r. o ochronie i uregulowaniu własności osadniczych gospodarstw chłopskich na obszarze Ziem Odzyskanych (Dz.U. Nr 46, poz. 340 - powoływanego nadal jako: dekret z 1951 r.). Kierownik Urzędu Rejonowego w K. decyzją z dnia 23 listopada 1995 r., wydaną na podstawie art. 5 dekretu z 1951 r., stwierdził „brak podstaw do uznania własności” Adolfa B. w stosunku do wymienionego gruntu. W tej sytuacji, w dniu 7 grudnia 1995 r. Anna B. zwróciła się do Urzędu Rejonowego w K. z wnioskiem o nadanie jej prawa własności na wymienionym gruncie „na zasadach aktualnie obowiązujących przepisów art. 2, 3, 5, 6 i art. 10 dekretu z dnia 6 września 1951 r. (Dz.U. RP Nr 46, poz. 340)”. Wniosek ten potraktowany został jako odwołanie od poprzednio wydanej decyzji odmownej z dnia 23 listopada 1995 r. i pismem z dnia 14 grudnia 1995 r. przekazany został do załatwienia do Urzędu Wojewódzkiego w K. Tymczasem w dniu 9 stycznia 1996 r. sporządzona została i dołączona do akt sprawy nie podpisana „Notatka służbowa” o następującej treści: „B. Bernard oświadczył, że wniosek Pani Anny B. (data wpływu do Rejonowego Urzędu w K. 7.12.1995 r.) nie jest odwołaniem od decyzji KUR w K. z dn. 23.11.1995 r. [...], lecz nowym wnioskiem o nadanie prawa własności gospodarstwa w obrębie Ś. (dawne Z.)”. Następnie, Kierownik Urzędu Rejonowego w K. decyzją z dnia 22 stycznia 1996 r., wydaną na podstawie art. 28 ust. 1 i ust. 2 dekretu z dnia 6 września 1946 r. o ustroju rolnym i osadnictwie na obszarze Ziem Zachodnich i byłego Wolnego Miasta Gdańska (Dz.U. Nr 49, poz. 279 ze zm. - powoływany nadal jako: dekret z 1946 r.) w związku z art. 5 pkt 5 lit. a ustawy z dnia 17 maja 1990 r. o podziale zadań i kompetencji określonych w ustawach szczególnych pomiędzy organy gminy a organy administracji rządowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 34, poz. 198 ze zm. - powoływanej nadal jako: ustawa o podziale zadań i kompetencji), stwierdził „brak prawnych podstaw do nadania działki” i równocześnie wyjaśnił, dlaczego w założonej w 1964 r. ewidencji gruntów obrębu Z. jako właściciel spornej nieruchomości gruntowej figuruje Skarb Państwa. W wyniku odwołania od tej decyzji, Wojewoda K. decyzjąz dnia 25 marca 1996 r. utrzymał ją w mocy, stwierdzając, że wniosek Anny B. nie mógł zostać uwzględniony także z przyczyn określonych w przepisach ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o uporządkowaniu niektórych spraw związanych z przeprowadzeniem reformy rolnej i osadnictwa rolnego (jednolity tekst: Dz.U. z 1989 r. Nr 58, poz. 348 - powoływanej nadal jako: ustawa o uporządkowaniu niektórych spraw). W wyniku skargi na powyższą decyzję Wojewody K., Naczelny Sąd Administracyjny-Ośrodek Zamiejscowy w Szczecinie wyrokiem z dnia 20 stycznia 1999 r. [...] stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji Wojewody K. z dnia 25 marca 1996 r. oraz poprzedzającej ją decyzji Kierownika Urzędu Rejonowego w K. z dnia 22 stycznia 1996 r. W uzasadnieniu tego wyroku Sąd stwierdził, że przy rozpoznawaniu niniejszej sprawy doszło do naruszenia przepisów o właściwości rzeczowej i miejscowej (art. 156 § 1 pkt 1 KPA), bowiem decyzja Kierownika Urzędu Rejonowego w K. z dnia 22 stycznia 1996 r. została wydana z naruszeniem art. 4 ust. 1 w związku z art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 listopada 1995 r. o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz o miejskich strefach usług publicznych (Dz.U. Nr 141, poz. 692 ze zm. - powoływanej nadal jako: ustawa o zmianie zakresu działania niektórych miast), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 1996 r. i w której załączniku pod poz. 19 wymieniono także K. Oznacza to, w opinii Naczelnego Sądu Administracyjnego, że organem pierwszej instancji właściwym do wydania decyzji w niniejszej sprawie był Prezydent miasta K.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
