26.09.2000 Obrót gospodarczy

Uchwała SN z dnia 26 września 2000 r. sygn. III CZP 25/00

Przewodniczący Sędzia SN Jacek Gudowski

Sędziowie SN: Marian Kocon, Maria Grzelka (sprawozdawca)

Sąd Najwyższy przy udziale Prokuratora Prokuratury Krajowej Piotra Wiśniewskiego w sprawie z wniosku wierzyciela Andrzeja G. przeciwko dłużniczce Grażynie G.-G. skarga na czynność komornika po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym dnia 26 września 2000 r. zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Okręgowy w Tarnowie postanowieniem z dnia 14 kwietnia 2000 r., do rozstrzygnięcia w trybie art. 390 k.p.c.:

„Czy zasada tymczasowego ponoszenia wydatków przez Skarb Państwa w toku postępowania rozpoznawczego, określona w art. 463 § 2 k.p.c. i art. 263 § 2 k.p., rozciąga się na komornicze postępowanie egzekucyjne wszczęte po wejściu w życie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz.U. Nr 133, poz. 882)?"

podjął następującą uchwałę:

Tymczasowe ponoszenie wydatków przez Skarb Państwa, przewidziane w art. 463 § 2 k.p.c., dotyczy postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika, także po wejściu w życie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz.U. Nr 133, poz. 882).

Uzasadnienie

Poważne wątpliwości uzasadniające przedstawienie Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego powstały przy rozpoznawaniu przez Sąd Okręgowy w Tarnowie zażalenia wierzyciela na postanowienie Sądu Rejonowego w Tarnowie, mocą którego oddalona została skarga na czynności komornika w części dotyczącej obowiązku uiszczenia przez wierzyciela zaliczki na pokrycie wydatków związanych z prowadzeniem przez komornika egzekucji ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. W wymienionej sprawie wierzyciel, legitymujący się tytułem wykonawczym obejmującym zasądzenie na jego rzecz, jako pracownika, roszczenia z zakresu prawa pracy, powoływał się na przepisy art. 771 k.p.c. w związku z art. 463 § 2 k.p.c. i twierdził, że w postępowaniu egzekucyjnym przysługuje mu ustawowe zwolnienie od kosztów sądowych, a tym samym - zwolnienie od obowiązku wpłacenia komornikowi zaliczki. Sąd Rejonowy nie podzielił tego stanowiska i wyraził pogląd, że tymczasowe ponoszenie wydatków przez Skarb Państwa, przewidziane w przepisie art. 463 § 2 k.p.c., nie mieści się w którejkolwiek kategorii zwolnienia od kosztów sądowych, lecz stanowi instytucję specyficzną wobec czego nie jest objęte hipotezą przepisu art. 771 k.p.c. Pogląd taki wyraził również Sąd Okręgowy, który wskazał ponadto, że ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz.U. Nr 133, poz. 882 ze zm.) zawiera kompleksowe i odrębne od kodeksu postępowania cywilnego unormowanie problematyki wydatków w postępowaniu egzekucyjnym, w ramach którego sformułowana została zasada obciążania strony zaliczką na pokrycie wydatków bez względu na to, jak kwestia ponoszenia wydatków przez tę stronę przedstawiała się w postępowaniu rozpoznawczym. Jednocześnie jednak Sąd Okręgowy zauważył, że intencja ochrony pracownika przy dochodzeniu przez niego roszczeń ze stosunku pracy, która legła u podstaw przepisów kodeksu postępowania cywilnego uprzywilejowujących pracownika, przestałaby mieć rzeczywisty walor, gdyby uznać, że w postępowaniu egzekucyjnym pracownik pozbawiony jest możliwości korzystania z tymczasowego ponoszenia wydatków przez Skarb Państwa. Sąd drugiej instancji wskazał, że pracownik nie byłby pozbawiony tego uprawnienia w postępowaniu prowadzonym przez sąd jako organ egzekucyjny, co stwarzałoby nieuzasadniony dualizm w zakresie obowiązków fiskalnych stron.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty