Uchwała SN z dnia 18 kwietnia 1991 r., sygn. I KZP 5/91
W postępowaniu o odszkodowanie za niesłuszne skaranie, aresztowanie lub zatrzymanie (rozdział 50 k.p.k.) zakaz reformationis@TEZA TEKST = in peius obowiązuje w oparciu o normy kodeksu postępowania karnego, a więc w postępowaniu odwoławczym art. 383 k.p.k., a w postępowaniu ponownym nadto art. 391 k.p.k.
Sąd Najwyższy w sprawie Piotra P., po rozpoznaniu przekazanego na podstawie art. 390 § 1 k.p.k. przez Sąd Apelacyjny w Lublinie, postanowieniem z dnia 29 stycznia 1991 r. zagadnienia prawnego, wymagającego zasadniczej wykładni ustawy: „Czy w postępowaniu o odszkodowanie za niesłuszne skazanie lub aresztowanie (rozdział 50 k.p.k.) zakaz reformationis in peius obowiązuje w oparciu o normy art. 383 § 1 k.p.k. i art. 408 k.p.k., czy też z mocy art. 382 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.?” – uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny w Lublinie powziął wątpliwość, czy w postępowaniu objętym materią rozdziału 50 k.p.k. w kwestii obowiązywania zakazu reformationis in peius powinny być stosowane normy kodeksu postępowania karnego czy też kodeksu postępowania cywilnego.
Pomimo tego, iż problematyka dochodzenia odszkodowań za niesłuszne skazanie (aresztowanie, zatrzymanie) została unormowana w kodeksie postępowania karnego wątpliwość przedstawiona w pytaniu prawnym uzasadniona była następującymi względami: – wnioskodawca w sprawie o odszkodowanie za niesłuszne skazanie (aresztowanie, zatrzymanie) nie występuje w charakterze oskarżonego, zajmuje on w tym postępowaniu pozycję strony zgłaszającej roszczenie, tym samym rola jego jest zbliżona do roli powoda w procesie cywilnym; – roszczenia przewidziane w art. 487 k.p.k. z materialnoprawnego punktu widzenia mają charakter cywilnoprawny i poglądem powszechnie akceptowanym w orzecznictwie i doktrynie jest posiłkowe stosowanie przepisów kodeksu cywilnego, regulujących sposób ustalenia wysokości szkody, skutki przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody oraz związek przyczynowy jako przesłanka odpowiedzialności (art. 361-363 k.p.c.); – w postępowaniu, o którym traktuje rozdział 50 k.p.k. sąd nie orzeka o winie i karze, lecz w istocie o odpowiedzialności cywilnej Skarbu Państwa; – w dotychczasowym orzecznictwie Sąd Najwyższy dopuścił możliwość stosowania w tym postępowaniu nie tylko przepisów kodeksu cywilnego, ale i w pewnym zakresie przepisów kodeksu postępowania cywilnego (por. OSN 1958, z. IV, poz. 34 oraz OSN 1961, z. IV, poz. 52).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
