06.09.1991 Obrót gospodarczy

Uchwała SN z dnia 6 września 1991 r., sygn. III CZP 75/91

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Centrali Handlu Zagranicznego „Węglokoks” w K. przeciwko Polskim Kolejom Państwowym – Centralnemu Biuru Rozrachunków Zagranicznych w B. o zapłatę po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Apelacyjny w Gdańsku postanowieniem z dnia 17 maja 1991 r. ACr 170/91 do rozstrzygnięcia w trybie art. 391 k.p.c.:

„Czy w sytuacji określonej w art. 45 ust. 3 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe (Dz.U. nr 53, poz. 272) kolej ma obowiązek przeważenia przesyłki bez żądania nadawcy, jeżeli pozwalają na to warunki eksploatacyjne?”

podjął następującej treści uchwałę:

W sytuacji przewidzianej w art. 45 ust. 3 prawa przewozowego kolej ma obowiązek określić masę przesyłki tylko na żądanie nadawcy.

Uzasadnienie

Centrala handlu Zagranicznego „Węglokoks” w K. wnosiła o zasądzenie od PKP – Centralnego Biura Rozrachunków Zagranicznych w B. kwoty 39.669.933 zł. W uzasadnieniu żądania przytoczyła, że w przesyłkach wagonowych z węglem eksportowanym przez nią do ZSRR, nadanych do przewozu przez kopalnie węgla kamiennego za międzynarodowymi listami przewozowymi SMGS, po przekroczeniu granicy kolej radziecka stwierdziła ubytki, których równowartość stanowi przedmiot sporu.

Sąd Wojewódzki – Sąd Gospodarczy w Bydgoszczy wyrokiem z 8.II.1991 r. oddalił powództwo, stwierdzając w uzasadnieniu, że zgodnie z art. 22 § 2 pkt 4 i § 5 umowy o międzynarodowej kolejowej komunikacji towarowej SMGS (Dz.T. i Z.K. z 1974 r., nr 15, poz. 81) kolej nie odpowiada za ubytki, gdy nie potwierdzi wagi ładunku przy nadaniu. Z uwagi na to, że wymieniona umowa nie normuje sytuacji, w których kolej jest obowiązana potwierdzić wagę nadawanej przesyłki należało odwołać się – zdaniem Sądu Wojewódzkiego – do prawa krajowego i określić obowiązki strony pozwanej zgodnie z art. 45 ustawy z 15.XI.1984 r. – Prawo przewozowe (Dz.U. nr 53, poz. 272). Przedmiotowe przesyłki były ładowane poza punktem odprawy kolei, a zatem w sprawie ma zastosowanie art. 45 ust. 3 prawa przewozowego. Wykładnia tego przepisu – jak stwierdził Sąd Wojewódzki – prowadzi do wniosku, że przewoźnik jest obowiązany określić masę przesyłki jeżeli tylko pozwalają na to warunki eksploatacyjne, zawsze jednak dopiero wówczas, gdy nadawca zgłosi w tym przedmiocie stosowne żądanie. Z międzynarodowych listów przewozowych nie wynika, by nadawcy przedmiotowych przesyłek żądali określenia ich masy przez kolej. W tym stanie rzeczy, skoro kolej nie potwierdziła wag ładunku przy nadaniu i nie miała obowiązku tego uczynić, jej odpowiedzialność jest – zdaniem Sądu Wojewódzkiego – wyłączona.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp