Uchwała Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej SN z dnia 21 maja 1986 r., sygn. III AZP 4/85
Sutkowski Wacław /przewodniczący/, Bielecki Tadeusz, Bieniek Gerard, Suchecki Juliusz, Bladowski Bogdan, Bukowski Tadeusz, Ciepła Helena, Czarnecki Ryszard, Gola Alfred /współsprawozdawca/, Grygołajtys Łucja, Kołakowski Krzysztof, Marmaj Zenon /sprawozdawca/, Miłkowski Tadeusz, Niejadlik Jan, Piasecki Kazimierz, Sokołowski J., Strzępek Kazimierz, Sychowicz Marek, Szachułowicz Jan, Świeboda Zdzisław, Wielgus Anna, Żyznowski Tadeusz, Zakrzewska Maria
Sąd Najwyższy na poniższe pytanie prawne Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego:
Czy do wymierzenia po dniu 30 czerwca 1983 r. należności i stałej opłaty rocznej z tytułu nabycia przed tym dniem 1 lipca 1982 r. gruntów rolnych przeznaczonych na cele nierolnicze mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 26 października 1971 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz rekultywacji gruntów /Dz.U. nr 27 poz. 249 ze zm./; czy też - ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych /Dz.U. nr. 11 poz. 79/?
podjął uchwałę:
Do wymierzenia po dniu 1 lipca 1982 r. należności i stałej opłaty rocznej z tytułu nabycia przed tym dniem gruntów rolnych przeznaczonych na cele nierolnicze mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 26 października 1971 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz rekultywacji gruntów /Dz.U. nr 27 poz. 249 ze zm./.
Uzasadnienie
I. Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego w uzasadnieniu wniosku o podjęcie uchwały mającej na celu wyjaśnienie przepisów prawnych budzących wątpliwości nadmienił m.in., że Sąd ten w swoim dotychczasowym orzecznictwie stał na stanowisku, iż ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz rekultywacji gruntów z dnia 26 października 1971 r. /Dz.U. nr 27 poz. 249 ze zm./ - wiążąca skutki prawne w zakresie obowiązku uiszczania należności i stałej opłaty rocznej z konstrukcją zdarzenia prawnego, jakim jest nabycie gruntów rolnych przeznaczonych na cele nierolnicze - ma zastosowanie do wszystkich wypadków nabycia takich gruntów przed dniem 1 lipca 1982 r., tj. przed wejściem w życie ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych /Dz.U. nr 11 poz. 79/, bez względu na datę wymierzania z tego tytułu należności i opłaty rocznej. Według tej koncepcji zobowiązanie powstaje z chwilą nabycia gruntów na cele nierolnicze, decyzja zaś organu administracji państwowej tylko konkretyzuje wysokość zobowiązania z tego tytułu. Późniejsze zatem zmiany stanu prawnego nie mogą mieć - zgodnie z zasadą lex retro non agit i na skutek braku odmiennej normy szczególnej - wpływu na już powstały i istniejący w określonym kształcie stosunek prawny. Taki też pogląd wynika z uzasadnienia uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 23 grudnia 1982 r. III AZP 8/82 /OSNCP 1984, z. 2-3 poz. 19/. Sąd Najwyższy jednak w dwóch wyrokach, wydanych w sprawach III ARN 23/83 i III ARN 10/84, zaprezentował inną koncepcję stosowania w czasie przepisów powyższych ustaw i przyjął, że do stanów faktycznych zaistniałych przed dniem 1 lipca 1982 r. należy stosować przepisy ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych /Dz.U. nr 11 poz. 79/, ponieważ z przepisów nowej ustawy nie wynika, czy i które jej przepisy mają moc wsteczną. Koncepcja ta opiera się na wykładni celowościowej przepisów intertemporalnych. Rodzą się jednak - zdaniem wnioskodawcy - zasadnicze zastrzeżenia co do tego, czy istnieją podstawy do tego rodzaju wykładni przepisów przejściowych ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
W istocie w uzasadnieniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 23 grudnia 1982 r. III AZP 8/82 podkreślono m.in., że:
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
