Wyrok SN z dnia 11 listopada 1966 r., sygn. III URN 26/66
Istotnym pogorszeniem stanu zdrowia pracownika, który podjął zatrudnienie w stanie inwalidztwa, jest takie pogorszenie sprawności jego organizmu, że stal się on całkowicie lub częściowo niezdolny do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia (art. 12 ust. 1 dekretu o p.z.e. oraz § 12 i 13 rozporządzenia Min. Pracy i Op. Społ. z dnia 27.XI.1958 r. Dz. U. Nr 73, poz. 368), chociażby nawet to pogorszenie nie uzasadniało jeszcze zaliczenia go do wyższej grupy inwalidów, przy czym uwzględniać należy wszystkie istniejące schorzenia.
Przewodniczący: sędzia S. Grabem. Sędziowie: w. Glabisz, A. Szczurzewski (sprawozdawca), J. Tyszka, M. Wilewski.
Sąd Najwyższy w sprawie ze skargi Heleny L. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. o rentę inwalidzką, na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości od wyroku Trybunału Ubezpieczeń Społecznych z dnia 1 marca 1966 r. uchylił zaskarżony wyrok Trybunału Ubezpieczeń Społecznych oraz wyrok Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 12 czerwca 1965 r. i przekazał sprawę temuż Sądowi do ponownego rozpoznania.
Uzasadnienie
Skarżąca Helena L., ur. 10.VII.1922 r., zgłosiła między innymi 28.IV.1962 r. wniosek o rentę inwalidzką. Zatrudnienie jej ustało z dniem 30.IV.1962 r., a okres zasiłków został wyczerpany z dniem 3O.V.19G2 r.
Organ rentowy w K. decyzją z dnia 28.VIII.1962 r., zatwierdzoną wyrokiem Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 11.III.1963 r., oddalił roszczenie skarżącej, ponieważ przeprowadzone badania lekarskie nie wykazały u niej inwalidztwa w rozumieniu art. 12 dekretu o p,z.e.
Następny wniosek o rentę inwalidzką zgłosiła skarżąca w dniu 13.IX.1963 r., który został oddalony decyzją organu rentowego z dnia 14.II.1964 r. na podstawie orzeczenia obwodowej KIZ, która stwierdziwszy stan po amputacji macicy i po operacji przepukliny pachwinowej, obniżenie żołądka, dystonię neurowegetatywną oraz zniekształcenie w stawie kolanowym lewym", uznała skarżącą za zdolną do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia (pomocy kuchennej).
W postępowaniu przed Okręgowym Sądem ze skargi Heleny L. Sąd ten przeprowadził m. in. dowód z opinii biegłego okulisty, który wyraził pogląd, że skarżąca z powodu wrodzonej wady wzroku była inwalidą III grupy już przed podjęciem zatrudnienia, ale w czasie zatrudnienia nastąpiło istotne pogorszenie. Na tej podstawie Okręgowy Sąd wyrokiem z dnia 16.VII.1964 r. zmienił decyzję organu rentowego z dnia 14.II.1964 r. i przyznał skarżącej rentę inwalidzką III grupy inwalidów od dnia 13.VI.1963 r. Wyrok ten, na skutek rewizji organu rentowego, został uchylony wyrokiem Trybunału Ubezpieczeń Społecznych z dnia 10.X.1964 r., a sprawa przekazana Okręgowemu Sądowi celem uzupełnienia materiału dowodowego.
Okręgowy Sąd, po przeprowadzeniu postępowania uzupełniającego, wyrokiem z dnia 12.VI.1965 r. zatwierdził zaskarżoną decyzję organu rentowego. Opierając się na uzupełnionym materiale dowodowym Okręgowy Sąd ustalił, że inwalidztwo skarżącej powstało przed podjęciem zatrudnienia, w czasie zaś zatrudnienia nie nastąpiło istotne pogorszenie.
Rewizja skarżącej na ten wyrok została oddalona wyrokiem Trybunału Ubezpieczeń Społecznych z dnia 1.III.1966 r.
W rewizji nadzwyczajnej Minister Sprawiedliwości, zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego oraz istotnych przepisów procesowych, wnosi o uchylenie zaskarżonego wyroku Trybunału oraz wyroku Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 12.VI.1965 r. i o przekazanie sprawy temu Okręgowemu Sądowi do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Słusznie zarzuca w rewizji nadzwyczajnej Minister Sprawiedliwości, że zaskarżone wyroki (Okręgowego Sądu Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie i Trybunału Ubezpieczeń Społecznych) zapadły w sprawie nie wyjaśnionej dostatecznie do stanowczego rozstrzygnięcia, co uchybia istotnym przepisom prawa o sądach ubezpieczeń społecznych.
Okoliczność, że skarżąca podjęła w dniu 10.X.1954 r. zatrudnienie jako inwalida III grupy z powodu wrodzonej wady wzroku i że w okresie prawie 8-letniego zatrudnienia nie nastąpiło pogorszenie tego schorzenia w stopniu uzasadniającym zaliczenie jej do II grupy inwalidów, nie może jeszcze przesądzać o braku uprawnień skarżącej do renty inwalidzkiej.
Istotnym bowiem pogorszeniem stanu zdrowia pracownika podejmującego zatrudnienie w stanie inwalidztwa jest takie pogorszenie sprawności jego organizmu, wskutek którego stanie się on całkowicie lub częściowo niezdolny do wykonywania dotychczasowego zatrudnienia (art. 12 ust. 1 dekretu o p.z.e. oraz § 12 i 13 rozporządzenia Min, Pracy i Op. Społ. z dnia 27.XI.1958 r. Dz. U. Nr 73, poz. 368), choćby nawet to pogorszenie nie uzasadniało jeszcze zaliczenia go do wyższej grupy inwalidów, przy czym należy uwzględniać wszystkie istniejące schorzenia. Przy ocenie pogorszenia stanu zdrowia pracownika, który podjął zatrudnienie będąc w stanie inwalidztwa, trzeba mieć na uwadze również i tę okoliczność, że zmiany chorobowe powstające u takiego pracownika mogą w wielu wypadkach w znacznie większym stopniu ograniczać sprawność jego organizmu niż takie same zmiany powstające u pracownika, który w chwili podjęcia zatrudnienia miał pełną zdolność do pracy.
Dla oceny zatem, czy i w jakim stopniu stan zdrowia skarżącej uległ pogorszeniu, i to nie tylko z powodu wady wzroku, lecą na skutek wszystkich, łącznie stwierdzonych u niej schorzeń, oraz w zależności od tego, czy ma ona spełnione warunki do uzyskania renty inwalidzkiej, należało przede wszystkim wyjaśnić, czy ogólny jej stan zdrowia (przy uwzględnieniu wszystkich istniejących schorzeń) zezwalał w chwili rozwiązania z nią stosunku pracy bądź w 2-letnim okresie po ustaniu prawa do zasiłków chorobowych na dalsze wykonywanie zatrudnienia w charakterze pomocy kuchennej,.
Jednakże Okręgowy Sąd z uchybieniem art. 221, 270 i 276 pr. o s.u.s. nie poczynił w tym względzie dostatecznych ustaleń.
W postępowaniu rentowym obie KIZ ograniczyły się do oceny stanu zdrowia i inwalidztwa skarżącej wyłącznie z punktu widzenia rozpoznanych u niej schorzeń internistycznych, a w postępowaniu przed Okręgowym Sądem ocena taka została dokonana z punktu widzenia tylko schorzeń wzroku. Brak natomiast dowodu z łącznej opinii lekarzy biegłych odpowiednich specjalności, którzy powinni by ocenić jej obecny stan zdrowia i jej możliwości wykonywania pracy w charakterze pomocy kuchennej lub równorzędnej przy łącznym uwzględnieniu wszystkich istniejących u niej schorzeń. Bez wyjaśnienia tej istotnej dla sprawy okoliczności nie było podstaw do stwierdzenia braku uprawnień skarżącej do renty inwalidzkiej.
Z tych względów wniosek rewizyjny o uchylenie zaskarżonych wyroków i o przekazanie sprawy Okręgowemu Sądowi Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie do ponownego rozpoznania należało uznać za uzasadniony i dlatego Sąd Najwyższy z mocy art. 422 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
