Wyrok NSA z dnia 20 listopada 2023 r., sygn. I OSK 555/23
Nieruchomości
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Marek Stojanowski Sędziowie: Sędzia NSA Marian Wolanin (spr.) Sędzia del. WSA Agnieszka Miernik po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 7 września 2022 r., sygn. akt I SA/Wa 1480/21 w sprawie ze skargi Miasta W. na orzeczenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z 25 października 2019 r., nr KOX/959/Po/19 w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie aktualizacji opłaty rocznej 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. na rzecz Miasta W. kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z 7 września 2022 r., sygn. akt I SA/Wa 1480/21, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi Miasta W. na orzeczenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z 25 października 2019 r., nr KOX/959/Po/19, w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie aktualizacji opłaty rocznej, uchylił zaskarżone orzeczenie.
W skardze kasacyjnej od przywołanego wyroku pełnomocnik Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 58 § 1 pkt 1) oraz § 4 w zw. z art. 2 i art. 3 § 2 pkt 1)-9) ust. 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej: ppsa) oraz art. 79 ust. 3 i art. 80 ust. 1 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2023 r. poz. 344; dalej: ugn) skutkujące nieważnością postępowania w rozumieniu art. 183 § 2 pkt 1) ppsa, poprzez uznanie, iż sprawa ze skargi Miasta W. na orzeczenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia 25.10.2019 r. sygn. KOX/959/Po/19 umarzające postępowanie z wniosku H. i S. K. przeciwko Miastu W. o uznanie, iż aktualizacja opłaty rocznej z tytułu udziału w użytkowaniu wieczystym nieruchomości gruntowej położonej w W. przy ul. [...], oznaczonej jako działka nr [...] z obrębu [...], była nieuzasadniona, należy do właściwości sądu administracyjnego jako sprawa sądowoadministracyjna, pomimo braku spełnienia przesłanki z art. 58 § 4 ppsa, co skutkowało błędnym przyjęciem dopuszczalności drogi sądowoadministracyjnej oraz wydaniem wyroku, pomimo istnienia przesłanek do odrzucenia skargi; art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) w zw. z art. 153 i art. 141 § 4 ppsa poprzez nakazanie Kolegium, po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego w zakresie skutecznego doręczenia przed dniem 1.01.2019 r. wypowiedzeń opłaty rocznej wszystkim współużytkownikom wieczystym, ponownego wydania orzeczenia, w sytuacji, gdy w świetle przepisów ugn oraz ustawy z dnia 31.01.2019 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz. U. z 2019 r., poz. 270, dalej jako "Ustawa zmieniająca") nie istnieją podstawy prawne do wydania przez Kolegium merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie z wniosku użytkownika wieczystego przeciwko Miastu W. o uznanie bezskuteczności aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego Nieruchomości wobec niezakończenia postępowania aktualizacyjnego przed dniem wejścia w życie przepisów Ustawy zmieniającej; art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ppsa w zw. z art. 7 i 77 § 1 oraz art. 80 kpa poprzez wadliwe zarzucenie Kolegium naruszenia zasady prawidłowego zebrania materiału dowodowego na skutek braku ustalenia, czy spełnione zostały wszystkie przesłanki umorzenia postępowania w trybie art. 4 ust. 2 Ustawy zmieniającej (w postaci ustalenia, czy wypowiedzenie dotychczasowej wysokości opłaty rocznej zostało skutecznie doręczone wszystkim współużytkownikom wieczystym przed dniem 1.01.2019 r.), podczas gdy wobec treści art. 4 ust. 1 w zw. z ust. 2 Ustawy zmieniającej i ustalenia, że postępowanie aktualizacyjne nie zostało zakończone do dnia 13 lutego, brak było przesłanek do przeprowadzenia dodatkowego postępowania wyjaśniającego, a postępowanie przed Samorządowym Kolegium Odwoławczym w W. podlegało umorzeniu w trybie art. 4 ust. 2 Ustawy zmieniającej; art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ppsa w zw. z art. 107 § 1 kpa poprzez wadliwe zarzucenie, iż Kolegium nieprawidłowo pouczyło Stronę skarżącą o środku zaskarżenia od Orzeczenia w postaci sprzeciwu do sądu powszechnego mimo wydania orzeczenia formalnego o umorzeniu postępowania, podczas gdy spełnienie przesłanek z art. 4 ust. 2 Ustawy zmieniającej, wobec treści pozostałych przepisów tej ustawy, jak również przepisów ugn oraz przepisów ppsa, nie modyfikuje trybu zaskarżenia orzeczenia i dalszego trybu postępowania przed sądem cywilnym zgodnie z art. 80 ust. 1 ugn,
W skardze sformułowano także zarzut naruszenia prawa materialnego, tj.: art. 4 ust. 1 i 2 Ustawy zmieniającej, poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, iż umorzenie postępowania w sprawie rozpatrzenia wniosku o uznanie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego za nieuzasadnione wymaga spełnienia przesłanek wskazanych w art. 4 ust. 1 Ustawy zmieniającej, podczas gdy prawidłowa wykładnia treści art. 4 ust. 2 w zw. z ust. 1 Ustawy zmieniającej prowadzi do wniosku, iż spełnienie warunków określonych w art. 4 ust. 1 Ustawy zmieniającej skutkuje ustaleniem z mocy prawa rocznej opłaty przekształceniowej w wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego, która obowiązywała przed aktualizacją, zaś postępowanie w sprawie rozpatrzenia wniosku o uznanie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego za nieuzasadnioną lub uzasadnioną w innej wysokości - niezakończone do dnia 13.02.2019 r. - podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe, niezależnie od spełnienia przesłanek wskazanych w art. 4 ust. 1 Ustawy zmieniającej; art. 4 ust. 2 Ustawy zmieniającej oraz art. 80 ust. 1 i ust. 3 ugn, poprzez wadliwą wykładnię polegającą na przyjęciu, iż pomimo ustawowego obowiązku wydania przez Kolegium orzeczenia o umorzeniu postępowania, co skutkowało przeniesieniem sporu na grunt postępowania przed sądem cywilnym, Kolegium winno przeprowadzić postępowanie wyjaśniające w przedmiocie ustalenia, czy wypowiedzenie opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego Nieruchomości zostało doręczone wszystkim współużytkownikom wieczystym przed dniem 1.01.2019 r. do dnia i zależnie od jego wyników wydać prawidłowe orzeczenie w sprawie, podczas gdy już samo stwierdzenie braku zakończenia postępowania aktualizacyjnego do dnia 13.02.2019 r. stanowiło samoistną przesłankę wydania orzeczenia o umorzeniu postępowania; art. 4 i art. 9 pkt 5) ustawy z 13.06.2019 r. o zmianie ustawy o Krajowym Zasobie Nieruchomości oraz niektórych innych ustaw, poprzez ich niewłaściwe zastosowanie, polegające na zarzuceniu Kolegium ich zastosowania, podczas gdy podstawą Orzeczenia był przepisy art. 4 Ustawy zmieniającej, zaś powołane art. 4 i art. 9 pkt 5) UKZN nie były przedmiotem rozważań Kolegium i nie zostały powołane w Orzeczeniu, jak również nie odnoszą się do zmiany ugn, jak również postępowań w sprawie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
