Postanowienie NSA z dnia 4 grudnia 2020 r., sygn. I OSK 2152/20
Odrzucenie skargi
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w [...] od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 27 sierpnia 2020 r., sygn. akt: II SO/Ol 16/20 o odrzuceniu wniosku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w [...] w przedmiocie ustanowienia kuratora dla osoby nieobecnej postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie postanowieniem z 27 sierpnia 2020 r., sygn. akt: II SO/Ol 16/20 odrzucił wniosek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w [...] w przedmiocie ustanowienia kuratora dla osoby nieobecnej.
Powyższe postanowienie zapadło w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Olszynie wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie wniosek o ustanowienie kuratora dla osoby nieobecnej - A. N., obywatela Ukrainy, wskazując, że decyzją z [...] października 2018 r. ZUS stwierdził, że osoba nieobecna podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania umowy zlecenia w [...] Sp. z o.o. w [...] i stwierdził podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne za poszczególne miesiące we wskazanym okresie.
W związku z tym, że nie ustalono pełnych danych adresowych na Ukrainie, ZUS wystąpił do Sądu Rejonowego w [...] z wnioskiem o ustanowienie dla osoby nieobecnej kuratora. Sąd ten, stwierdzając swoją niewłaściwość miejscową, przekazał wniosek do Sądu Rejonowego dla [...] Wydział Rodzinny i Nieletnich.
Postanowieniem z [...] stycznia 2020 r., sygn. akt [...] Sąd Rejonowy dla [...] Wydział Rodzinny i Nieletnich odrzucił przedmiotowy wniosek wobec braku jurysdykcji krajowej. W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd stwierdził, powołując się na uchwałę Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 24 stycznia 2020 r., III CZP 50/19, że umowa między Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych i karnych sporządzona w Kijowie w dniu 24 maja 1993 r. (Dz.U. z 1994 r., poz. 465 ze zm.) nie ma zastosowania do ustanowienia przez sąd kuratora dla potrzeb postępowania administracyjnego w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych na wniosek oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (art. 34 § 1 k.p.a. w zw. z art. 123 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych). Ponieważ Sąd Najwyższy uznał, że gdy powstaje potrzeba ustanowienia kuratora dla strony postępowania przed sądami administracyjnymi dla celów tego postępowania orzeka o tym sąd administracyjny, Sąd Rejonowy dla [...] stwierdził, że możliwe jest rozwiązanie zakładające, że wniosek o którym mowa w art. 34 § 1 k.p.a. składany jest do wojewódzkiego sądu administracyjnego, a nie do sądu powszechnego, tylko na podstawie tego przepisu, bez poszukiwania dla niego materialnoprawnej podstawy z art. 184 k.r.i o. Wniosek organu administracji publicznej o ustanowienie kuratora na potrzeby postępowania administracyjnego nie podlega bowiem samodzielnej kwalifikacji jako sprawa z zakresu kurateli, lecz jego kwalifikacja jest tylko pochodną charakteru sprawy rozpoznawanej w postępowaniu administracyjnym, dla potrzeb którego ma być ustanowiony kurator. Z tej przyczyny Sąd stwierdził, że kurator powinien być ustanawiany na podstawie przepisów administracyjnych art. 34 § 1 k.p.a. w zw. z art. 78-79 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm., dalej: "p.p.s.a."), a więc przez sąd administracyjny. Końcowo Sąd stwierdził, że w sprawie zachodzi nie tyle brak jurysdykcji krajowej, co brak drogi sądowej, co stanowi przesłankę odrzucenia wniosku.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
