Wyrok NSA z dnia 10 grudnia 2020 r., sygn. I OSK 3139/18
Nieruchomości
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zygmunt Zgierski Sędziowie: Sędzia NSA Przemysław Szustakiewicz Sędzia del. WSA Teresa Kurcyusz-Furmanik (spr.) po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A.Ł. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 23 lutego 2018 r. sygn. akt II SA/Kr 1605/17 w sprawie ze skargi A.Ł. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krakowie z dnia [...] października 2017 r. [...] w przedmiocie uznania zarzutu za nieuzasadniony oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 23 lutego 2018 r. sygn. akt II SA/Kr 1605/17, po rozpoznaniu w trybie uproszczonym sprawy ze skargi A.Ł. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krakowie z dnia [...] października 2017 r., znak: [...] w przedmiocie uznania zarzutu za nieuzasadniony, oddalono skargę. Wyrok ten wydano w poniżej przytoczonym stanie faktycznym i prawnym.
Postanowieniem z dnia [...] lipca 2017 r. Prezydent Miasta [...] - działając jako organ egzekucyjny - orzekł o uznaniu za nieuzasadniony wniesionego przez A.Ł. (dalej - "skarżący") zarzutu. w sprawie toczącego się postępowania egzekucyjnego na podstawie tytułu wykonawczego nr [...] z dnia [...] marca 2017 r. w zakresie: "nieistnienia obowiązku", "odroczenia terminu wykonania obowiązku albo braku wymagalności obowiązku z innego powodu, rozłożenia na raty spłaty należności pieniężnej", "niedopuszczalności egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego", "braku uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia, o którym mowa w art. 15 § 1" oraz "zastosowania zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego". Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Krakowie (dalej "SKO") zaskarżonym postanowieniem utrzymało w mocy postanowienie organu I instancji. Wskazało, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (w brzmieniu publ. Dz.U. z 2017 r., poz. 1201 - dalej "u.p.e.a."), w szczególności art. 33 § 1 zarzutu 1, 2, 6, 7 i 8, art. 34 § 4 i 5 tej ustawy. Odnosząc się do kolejno do każdego z zarzutów SKO wyjaśniło, że obowiązek, którego dotyczyło postępowanie egzekucyjne wynikał z ostatecznej decyzji Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] sierpnia 2016 r., orzekającej o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości gruntowej ozn. jako dz. nr [...], obr. 59 o pow. 1805m2, jedn. ewid. [...], położonej w [...] przy al. [...], objętej księgą wieczystą nr [...], która uzyskała przymiot ostateczności na skutek cofnięcia wniesionego przez A.Ł. odwołania. Decyzją tą ustalono także jednorazową opłatę należną za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, która - w przypadku A.Ł. - wynosiła 549.176,00 zł. Tym samym, w ocenie SKO, trudno było przyjąć, że egzekwowany obowiązek nie istniał. Z kolei odnosząc się do zarzutu rozłożenia należności na raty, SKO wskazało, że w obrocie prawnym brak jest decyzji orzekającej o rozłożeniu obowiązku wniesienia opłaty na raty. Dopiero wydanie decyzji w przedmiocie umorzenia obowiązku bądź rozłożenia na raty spłaty należności pieniężnej powodowałoby skuteczność tego rodzaju zarzutu. Tymczasem, postanowieniem z dnia [...] września 2017 r. SKO utrzymało w mocy postanowienie Prezydenta Miasta [...] z orzekające o odmowie wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie rozłożenia na raty opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności przedmiotowej nieruchomości. Ewentualne uchylenie zaskarżonej decyzji w postępowaniu sądowoadministracyjnym wszczętym z inicjatywy skarżącego, nie wpłynie na byt prawny decyzji ostatecznej z dnia [...] sierpnia 2016 r., orzekającej o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności i ustalającej wysokość egzekwowanej opłaty. Dopóki bowiem nie zostanie wydana decyzja rozkładająca należność na raty, zgłoszony przez zobowiązanego zarzut nie mógł zostać uwzględniony. Oceniając kolejny z zarzutów, a to niedopuszczalność egzekucji administracyjnej, SKO wskazało, że niedopuszczalność egzekucji musi wynikać z przepisów prawa, wyłączających w ogóle możliwość przymusowej realizacji takiego obowiązku w drodze egzekucji administracyjnej bądź prowadzenia egzekucji w stosunku do osoby posiadającej konkretne przymioty, a dodatkowo musi ona wynikać z innych przyczyn niż te wskazane w art. 33 § 1 pkt 1-5 i 7-10 u.p.e.a. Jednocześnie organ odwoławczy podał, że zastosowany przez organ egzekucyjny środek egzekucyjny, czyli zajęcie wierzytelności z rachunków bankowych było jednym ze środków egzekucyjnych dotyczących należności pieniężnych przewidzianych w ustawie, tj. w art. 1a pkt 12 lit. a u.p.e.a. Zdaniem SKO - wbrew zarzutowi zobowiązanego z art. 33 § 1 pkt 8 u.p.e.a. - zastosowany środek jest powszechnie stosowany w egzekucji administracyjnej i jest to jeden z łagodniejszych środków egzekucyjnych, co znajduje swoje potwierdzenie również w orzecznictwie sądów administracyjnych. Odnosząc się z kolei do zarzutu niedoręczenia upomnienia podkreślono, że w aktach sprawy znajdowało się zwrotne potwierdzenie odbioru upomnienia nr [...], które zostało doręczone zobowiązanemu w dniu [...] października 2016 r. (k. [...]). Wbrew twierdzeniom zobowiązanego, nie było podstaw do doręczenia skarżącemu kolejnego upomnienia gdyż wymogu powtórnego doręczania upomnienia nie przewiduje żaden z przepisów u.p.e.a. Nawet postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego, przy niezmienionej tożsamości przedmiotu i podmiotu oraz podstaw wszczęcia tego postępowania, nie uchyla faktu, ani znaczenia prawnego zrealizowanego przez wierzyciela obowiązku wystosowania upomnienia. Odpowiadając natomiast na zarzut braku zawieszenia postępowania egzekucyjnego na czas prowadzonej sprawy przed Wojewódzkiemu Sądem Administracyjnym w Krakowie SKO uznało, że art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. nie znajduje zastosowania w postępowaniu egzekucyjnym. W art. 56 u.p.e.a. zostały wymienione w sposób enumeratywny podstawy zawieszenia postępowania egzekucyjnego, a w związku z tym w przedmiotowej sprawie nie mógł znaleźć zastosowania art. 18 u.p.e.a. odsyłający w sprawach nieuregulowanych w przepisach u.p.e.a. do odpowiedniego stosowania procedury administracyjnej. SKO zauważyło, że w art. 56 § 1 pkt 5 u.p.e.a. zawarte zostało odesłanie do przesłanek zawieszenia postępowania egzekucyjnego określonych w innych ustawach, to jednak zdaniem organu odwoławczego celem ustawodawcy było odesłanie do uregulowań szczególnych, nie zaś do K.p.a., a przepisy u.p.e.a. w ogólnie nie dopuszczały możliwości zawieszenia postępowania egzekucyjnego ze względu na wystąpienie zagadnienia wstępnego związanego z egzekwowanym obowiązkiem.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
