20.03.2019

Wyrok NSA z dnia 20 marca 2019 r., sygn. I GSK 3420/18

Inne

 

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Hanna Kamińska Sędzia NSA Dariusz Dudra Sędzia del. WSA Marek Sachajko (spr.) po rozpoznaniu w dniu 20 marca 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 12 lipca 2018 r., sygn. akt I SA/Ke 147/18 w sprawie ze skargi [.... na decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 25 kwietnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne rolników oddala skargę kasacyjną;

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach wyrokiem z 12 lipca 2018 r., I SA/Ke 147/18, po rozpoznaniu na rozprawie sprawy ze skargi [...] na decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 25 kwietnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności składkowych, oddalił skargę.

WSA rozstrzygał w następującym stanie faktycznym sprawy.

Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) decyzją z 25 kwietnia 2018 r. utrzymał w mocy decyzję z 29 lipca 2016 r. odmawiającą [...] umorzenia należności głównej i odsetek za okres od 1 stycznia 2015 r. do 30 czerwca 2016 r. w łącznej kwocie [...] zł, w tym na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie w kwocie [...] zł; na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w kwocie [...] zł (w tym odsetki za okres od 1 stycznia 2015 r. do 30 czerwca 2016 r. - w kwocie [...] zł). W uzasadnieniu decyzji wskazano, że wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach (I SA/Ke 644/16) z 18 stycznia 2018 r. została uchylona decyzja w sprawie o umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne rolników z dnia 14 października 2016 r. ze względów proceduralnych. Następnie strony zostały zawiadomione o możliwości ponownego zapoznania się ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją. Zostały udostępnione wszystkie tomy akt ubezpieczeniowych, a w szczególności przedstawiono dokumentację zgromadzoną w sprawie. Z dokumentacją zgromadzoną w sprawie zapoznał się [...] nie skorzystała z tego uprawnienia. Z przekazanych Kasie oddzielnie, w dniach następnych, pism procesowych nie wynikały jakiekolwiek zarzuty do zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Organ wskazał, że przedmiotem decyzji jest ponowne rozpatrzenie wniosku stron o umorzenie zadłużenia składkowego za okres od 1 stycznia 2015 r. do 30 czerwca 2016 r., które 3 czerwca 2016r. wynosiło [...] zł. Dnia 16 sierpnia 2016 r. Kasa otrzymała dwa pisma: jedno od wnioskodawczyni o umorzenie zadłużenia za rok 2015 oraz 2016 i ponowne rozpatrzenie sprawy w tym zakresie. W związku z powyższym, a w szczególności w związku z informacją o ponoszonych kosztach utrzymania gospodarstwa i rodziny, przeprowadzono postępowanie dowodowe w zakresie przesłanek umorzenia zobowiązań. Pismem z 24 sierpnia 2016 r. organ poinformował [...] o planowanym terminie wizytacji gospodarstwa i konieczności przygotowania określonych dokumentów. Korespondencja w ww. zakresie nie została odebrana przez uczestników w terminie. Z tego powodu wizytacja pracowników KRUS okazała się bezskuteczna. Wobec powyższych okoliczności wezwano strony do uzupełnienia materiału dowodowego poprzez przedłożenie rachunków, dokumentacji medycznej, dokumentacji obrazującej uzyskiwane dochody oraz ponoszone wydatki, a to w terminie 7 dni. Po ponownym przeanalizowaniu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, na podstawie art. 41 a ust. 1 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, Prezes Kasy stwierdził, że nie występują okoliczności dające podstawę do zmiany decyzji z 29 lipca 2016 r. tj. odmawiającej umorzenia ww. zadłużenia. Nie udokumentowano bowiem poniesienia strat materialnych w wyniku zdarzeń losowych, mających znamiona klęsk żywiołowych, które uniemożliwiałyby spłatę zadłużenia z tytułu składek. Organ wskazał, że zadłużenie to powstało wyłącznie w wyniku zaprzestania opłacania składek bieżących w proteście przeciwko zgodnemu z prawem działaniu Kasy, m.in. przeciwko wydaniu decyzji z 30 marca 2010 r. o objęciu [...] obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym rolników. Organ wskazał, że [...] i nie reagowali na propozycje organu w zakresie zawarcia układu ratalnego, które umożliwiłyby wstrzymanie biegu odsetek oraz spłatę zadłużenia w ratach. Żądając umorzenia zadłużenia z tytułu składek, powołując się na określone okoliczności, jednocześnie strony odmawiały złożenia wyjaśnień w sprawie. Strony wskazywały, że są osobami biednymi i nie mają możliwości zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Jednakże okoliczności tych nie potwierdzały dokumentami. Organ wskazał, że brak dowodów jest podstawową przeszkodą w podjęciu pozytywnej decyzji w sprawie o umorzenie należności. W ocenie organu zły stan zdrowia stanowi pewne ograniczenie w samodzielnym prowadzeniu działalności rolniczej. Znaczne pogorszenie zdrowia [...] w wyniku wypadku zostało potwierdzone dokumentacją medyczną znajdującą się w aktach sprawy, a także uzyskaniem przez ww. osobę uprawnień rentowych z ZUS. W wyniku leczenia nastąpiła poprawa stanu zdrowia. [...] natomiast wystarczająco udokumentowała swój stan zdrowia, a to w celu ustalenia uprawnień rentowych. Nie wykazała jednak w niniejszym postępowaniu, że jej stan zdrowia jest na tyle ciężki, że uniemożliwia jej całkowicie pracę czy zarządzanie pracą w gospodarstwie. Z posiadanej przez KRUS korespondencji wynika bowiem, że w 2015 r. wnioskodawcy utrzymywali się jedynie z renty chorobowej [...] w kwocie [...] zł miesięcznie (tj. [...] zł za cały rok). Jednocześnie strony wskazały, że w tym samym czasie ponoszone były wydatki w wysokości [...] zł na różnego rodzaju potrzeby (m.in. ubezpieczenie pojazdów, energia elektryczna, lekarstwa, remonty, dojazd do gospodarstwa, pasze i koncentraty, paliwo czy też kurs rolniczy). Organ wskazał, że do bieżących kosztów należy doliczyć koszty zakupu żywności i odzieży. Organ stwierdził, że ujawnione wydatki przewyższają wielokrotnie ujawnione dochody. W konsekwencji nie może uznać za wiarygodne wyjaśnień stron postępowania. Organ uznał, że możliwe jest prowadzenie skutecznej egzekucji komorniczej i zabezpieczenie należności ograniczonym prawem rzeczowym w postaci hipoteki.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp