Wyrok NSA z dnia 3 grudnia 2019 r., sygn. II FSK 1341/19
Instytucja umorzenia zaległości podatkowej ma charakter uznaniowy w sensie dopuszczalności wyboru konsekwencji prawnych sytuacji opisanej w hipotezie normy prawnej. Stąd też w przypadku stwierdzenia, że w sprawie występuje jedna z przesłanek określonych w art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej organ w sposób uznaniowy, lecz nie dowolny, podejmuje decyzję o wyborze alternatywy - czy przyznać podatnikowi ulgę w spłacie zobowiązań podatkowych, czy też nie.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz (sprawozdawca), Sędzia NSA Jacek Brolik, Sędzia WSA del. Krzysztof Przasnyski, , po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 października 2018 r. sygn. akt III SA/Wa 4051/17 w sprawie ze skargi A. D. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie z dnia 6 października 2017 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia zaległości podatkowych oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
1.1. Wyrokiem z dnia 24 października 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 4051/17, w sprawie ze skargi A.D. uchylił decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 października 2017 r., poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego W z dnia 17 maja 2017 r. oraz postanowienie Prezydenta W. z dnia 21 marca 2017 r. w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości podatkowych.
1.2. W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że decyzją z dnia 22 grudnia 2016 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego W. ustalił stronie wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn w kwocie 4.049,00 zł. Wspólnym wnioskiem z dnia 17 stycznia 2017 r., uzupełnionym w dniu 8 lutego 2017 r. B. D. i A. D. zwróciły się z prośbą o umorzenie zaległości podatkowej w podatku od spadków i darowizn, wskazując na trudną sytuację finansową. W uzasadnieniu wniosku podniesiono, że naliczenie podatku jest karą niewspółmierną do przewinienia, gdyż o posiadanym przez A. D. dodatkowym składniku majątku - nieruchomości w K., dowiedziały się dopiero parę lat po jego śmierci, ale podjęły starania, by uprawdopodobnić urzędowi skarbowemu, jak doszło do przekroczenia przez nie półrocznego terminu uzupełnienia wyjściowego zeznania (złożonego o czasie). Ponadto obie są w ciężkiej sytuacji życiowej i materialnej: 79-letnia B. D. jest powszechnie cenioną lekarką, kardiologiem, obecnie utrzymuje się ze skromnej emerytury (1.984 zł) i nieregularnych dochodów z działalności gospodarczej (średnio około 900 zł miesięcznie). W dodatku ma poważne problemy zdrowotne, a przez wiele lat, w trakcie choroby i po śmierci męża leczyła się na depresję. A. D., zajmująca się działalnością non-profit na rzecz sektora publicznego, głównie samorządów i nie ma stałego źródła utrzymania, pracując dorywczo na umowy o dzieło, zlecenia i z przeniesieniem praw autorskich, zaś jej dochody są trudne do przewidzenia. Zarobki wahają się od kilkuset do 3.000 zł miesięcznie. Równocześnie obie próbowały wydobyć dom na wsi ze stanu ruiny, co pochłonęło wszystkie oszczędności rodzinne oraz musiały zapożyczyć się na ten cel, a spłata kredytu stanowi dużą część ich budżetu, zaś domu sprzedać nie mogły, bo postępowanie w księgach wieczystych trwało przeszło 2 lata, a teraz w urzędzie skarbowym trwa od blisko roku. Umorzenie podatku pozwoli wnioskodawczyniom na niepogarszanie standardu życia codziennego (który zresztą i tak nie jest wysoki), uniknięcie zaciągania kolejnych pożyczek i stopniowe kończenie remontu ojcowizny. Natomiast w przypadku konieczności wyasygnowania kwoty 8.000 zł (po 4000 zł) obie mogą stać się klientkami pomocy społecznej. W toku postępowania Naczelnik Urzędu Skarbowego W. przekazał wniosek do Prezydenta W. celem zajęcia stanowiska. Prezydent W. postanowieniem z dnia 21 marca 2017 r. nie wyraził zgody na umorzenie zaległości w podatku od spadków i darowizn. W uzasadnieniu stwierdził, że sytuacja materialna skarżącej nie wskazuje na brak zdolności do wywiązania się z nałożonego obowiązku. Prezydent podkreślił, że przedmiotem spadku jest udział w nieruchomości, w której strona nie zamieszkuje i nie stać jej na jej utrzymanie. Może nią dysponować np. wynająć lub zbyć, a część pozyskanych środków przeznaczyć na spłatę zaległości podatkowej. Ponadto, jak zauważył Prezydent, w skład masy spadkowej wchodziła również nieruchomość zabudowana położona w miejscowości S. (o wartości 500.000 zł), sprzedana przez stronę i jej matkę 12 maja 2015 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego decyzją z dnia 17 maja 2017 r. odmówił umorzenia zaległości podatkowej w podatku dochodowym od spadków i darowizn.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
