Wyrok NSA z dnia 5 października 2018 r., sygn. I GSK 2158/18
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Barbara Mleczko-Jabłońska Sędzia NSA Lidia Ciechomska-Florek (spr.) Sędzia del. WSA Elżbieta Kowalik-Grzanka po rozpoznaniu w dniu 5 października 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A. Sp. z o.o. w Ż. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 listopada 2017 r. sygn. akt V SA/Wa 2868/16 w sprawie ze skargi A. Sp. z o.o. w Ż. na decyzję Prezesa Agencji Rynku Rolnego z dnia 22 sierpnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie uchylenia decyzji o odmowie zatwierdzenia zmian w sprawie uznania za organizację producentów owoców i warzyw oddala skargę kasacyjną
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 16 listopada 2017 r. sygn. akt V Sa/Wa 2868/18, oddalił skargę [...] Sp. z o.o z siedzibą w Ż. (skarżąca) na decyzję Prezesa Agencji Rynku Rolnego (obecnie Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa) z dnia [...] sierpnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie uchylenia decyzji o odmowie zatwierdzenia zmian w sprawie uznania za organizację producentów owoców i warzyw.
Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie sprawy. Realizując plan dochodzenia do uznania (PDU) w okresie od dnia 1 stycznia 2012 r. do 31 grudnia 2016 r., skarżąca złożyła [...] marca 2016 r. do Dyrektora Oddziału Terenowego Agencji Rynku Rolnego w W. (Dyrektor OT ARR) wniosek o zatwierdzenie zmian do zatwierdzonego planu dochodzenia do uznania wraz z pozytywną opinią Dyrektora M. Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. Proponowana zmiana polegała na przyjęciu do grupy dziewięciu nowych członków, zaktualizowaniu zestawienia powierzchni upraw poszczególnych gatunków owoców i warzyw, wielkości zbiorów, wartości sprzedanych owoców oraz struktury sprzedaży owoców (kierunki dystrybucji) dodania nowej inwestycji polegającej na zakupie i montażu specjalistycznej linii do mycia, sortowania i drylowania owoców miękkich (inwestycję zaplanowano i zgłoszono we wniosku na II półrocze 2016 r.) oraz rezygnacji z inwestycji zaplanowanej w PDU na II półrocze 2016 r., polegającej na zakupie 3 sztuk samochodów ciężarowych. Decyzją z [...] czerwca 2016 r. Dyrektor OT ARR odmówił zatwierdzenia zmiany do zatwierdzonego planu dochodzenia do uznania wstępnie uznanej grupy producentów owoców i warzyw za organizację producentów owoców i warzyw. Powołując się na § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 września 2013 r. w sprawie warunków wstępnego uznawania grupy producentów owoców i warzyw, uznawania organizacji producentów owoców i warzyw oraz warunków i wymagań, jakie powinny spełniać plany dochodzenia do uznania (Dz. U. z 2015 r., poz. 1530 ze zm.) (rozporządzeniem z 19 września 2013 r.) oraz art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu (Dz. U. z 2016, poz. 58, dalej: ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw) organ I instancji wskazał, że zmiana składu członkowskiego grupy nie stanowi zmiany w harmonogramie realizacji planu dochodzenia do uznania (dla której przewidziano termin "do końca okresu rozliczeniowego, którego dotyczy zmiana w planie") i tym samym powinna zostać zgłoszona przez grupę do zatwierdzenia w terminie 3 miesięcy przed końcem okresu rozliczeniowego, tj. do dnia [...] września 2015 r., Termin do dokonania czynności nie został dochowany. Po rozpoznaniu odwołania skarżącej Prezes Agencji Rynku Rolnego (Prezes ARR), zaskarżoną decyzją z [...] sierpnia 2016 r. uchylił decyzję z [...] czerwca 2016 r. w części odmawiającej zatwierdzenia zmiany do zatwierdzonego planu dochodzenia do uznania, polegającej na rezygnacji z inwestycji zaplanowanej w planie dochodzenia do uznania na II półrocze 2016 r., dotyczącej zakupu 3 sztuk samochodów ciężarowych i orzekł w tym zakresie o jej zatwierdzeniu, natomiast w pozostałej części zaskarżoną decyzję utrzymał w mocy stwierdzając, że kwota wydatków w ciągu danego roku i w odniesieniu do roku 2016 nie uległa zmniejszeniu powyżej maksymalnego odsetka (całkowita kwota wydatków w piątym roku realizacji PDU zaplanowana była na poziomie 6 030 000 zł., natomiast zaplanowany koszt inwestycji polegającej na zakupie 3 samochodów ciężarowych wynosił 2 100 000 zł.). Organ odwoławczy stwierdził też, że wniosek został złożony z zachowaniem terminu określonego w art. 5 ust.1 pkt 2 ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw (w dniu 31 marca 2016 r. a więc z zachowaniem terminu, który upływał w dniu 30 września 2016 r.). Zdaniem organu odwoławczego słusznie organ pierwszej instancji uznał zmianę o zatwierdzenie której wnioskowała skarżąca dotyczącą składu członkowskiego za "inne zmiany" i przyjął trzymiesięczny termin na złożenie wniosku o jej zatwierdzenie. Jak wskazał Prezes ARR, wstępnie uznana grupa podejmując uchwałę o przyjęciu nowych członków w listopadzie 2015 r. sama wykluczyła możliwość jej zgłoszenia zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 5 ust. 1 pkt. 2 ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw wobec upływu terminu na zgłoszenie wniosku o zatwierdzenie zmian, który kończył się w dniu 30 września 2015 r. (z zatwierdzonego PDU wynika, że spółka przyjęła półroczny okres rozliczeniowy). Daty podjęcia pozostałych dwóch uchwał: [...] czerwca 2015 r. i [...] sierpnia 2015 r., pozostawiały wstępnie uznanej grupie jedynie 30 dni na dopełnienie procedury umożliwiającej zatwierdzenie zmian, więc skarżąca, jako podmiot działający profesjonalnie w obrocie gospodarczym powinna mieć świadomość jego niedochowania, a tym samym skutków wynikających z tego faktu. Wobec ścisłej zależności inwestycji (zakup i montaż specjalistycznej linii do mycia, sortowania i drylowania owoców miękkich) od okoliczności przyjęcia przez grupę nowych członków, które nastąpiło z naruszeniem procedury określonej w art. 5 ust.1 pkt 2 "ustawy" (i tym samym nie mogło być zatwierdzone przez organ I instancji), zasadnie zdaniem organu odwoławczego Dyrektor OT ARR odmówił zatwierdzenia zmiany zakupu i montażu ww. inwestycji. Prezes ARR nie podzielił zatem stanowiska skarżącego, że Dyrektor OT ARR dokonał błędnej wykładni art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o organizacji. Za nieuzasadniony uznał w szczególności pogląd spółki, że członek może przystąpić do wstępnie uznanej grupy producentów nawet w ostatnim dniu realizacji planu dochodzenia do uznania, a właściwy organ ma obowiązek zatwierdzenia dostosowania planu w związku z przyjęciem nowego członka. Prezentowany pogląd jest bowiem sprzeczny z art. 41 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw (Dz. Urz. L 157 z 15.6.2011, s. 1 ze zm.), dalej "rozporządzenie nr 543/2011". Organ podkreślił, iż z samej istoty planu dochodzenia do uznania, uregulowanej w art. 37 ww. rozporządzenia wynika, że prawodawcy chodzi o planowe działania inwestycyjne, które pozwolą ogółowi członków osiągnąć poziom gospodarczy pozwalający na lepsze konkurowanie na rynku. Przystąpienie w ostatnim dniu realizacji planu dochodzenia do uznania uniemożliwia uczestnictwo w realizacji planu dochodzenia do uznania i stoi w oczywistej sprzeczności z tym przepisem. Ponadto jeżeli można byłoby nabyć członkostwo we wstępnie uznanej grupie producentów w ostatnim dniu realizacji planu dochodzenia, to właściwy organ pozbawiony zostałby możliwości przeprowadzenia jakiejkolwiek weryfikacji spełniania kryteriów wstępnego uznania, jak również planu dochodzenia do uznania, co naruszałoby art. 36 i art. 38 ww. rozporządzenia. Zdaniem organu II instancji katalog zmian określonych w § 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 grudnia 2015 r. w sprawie zmian do zatwierdzonych planów dochodzenia do uznania wstępnie uznanej grupy producentów owoców i warzyw za organizację producentów owoców i warzyw, które nie wymagają wydania decyzji w sprawie zmian do zatwierdzonych planów (Dz. U. z 2015, poz. 2151), dalej: "rozporządzenie z 10 grudnia 2015 r.", nie zawiera zmiany w składzie członkowskim grupy producentów. Intencją prawodawcy było zatem, by każda zmiana w składzie członkowskim powodowała konieczność dokonania zmiany w tym zakresie w planie dochodzenia do uznania, poprzez złożenie wniosku w terminie 3 miesięcy przed końcem okresu rozliczeniowego, którego dotyczy, niezależnie od tego, czy była przewidziana w planie oraz niezależnie od tego, czy wpływa na zakres działań i inwestycji niezbędnych do uznania. Tym samym organ, wbrew argumentom skarżącej, uznał iż wprowadzone zmiany w planie dochodzenia do uznania wynikające z przyjęcia nowych członków i polegające na dostosowaniu minimalnej treści planu do nowo przyjętych członków, nie mają jedynie charakteru informacyjnego. Rozpoznając skargę na decyzję organu z [...] sierpnia 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyjaśnił, że ustalenia faktyczne dokonane przez organy orzekające w sprawie i uznaje je za własne. Sąd potwierdził również prawidłowość zastosowanych przez organy przepisów prawnych wskazując, że przepisy unijne zawarte w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku, Dz. U. UE L. nr.299 str.16) przewidywały poza uznawaniem organizacji producentów owoców i warzyw również wstępne uznanie takich grup w państwach członkowskich, które przystąpiły do UE w dniu 1 maja 2004r., tj. m.in. w Polsce. Sąd wskazał nadto, że pomimo, iż rozporządzenie nr 1234/2007 zostało w dniu 1 stycznia 2014r. zastąpione rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającym wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylającym rozporządzenie Rady (EWG) nr 922/72, (EWG') nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz. U. UE L nr. 347 str. 671), to jednak w odniesieniu do skarżącej nadal obowiązywało rozporządzenie 1234/2007 w myśl art. 231 ust. 2 rozporządzenia nr. 1308/2013 stanowiące: "wszystkie programy wieloletnie przyjęte przed dniem 1 stycznia 2014 r., po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia nadal podlegają stosownym przepisom rozporządzenia (WE) nr 1234/2007, aż do wygaśnięcia tych programów." Przywołując przepisy prawa unijnego wskazujące cel wstępnego uznania grupy producenckiej, WSA wyjaśnił, jak ważni są producenci, czyli członkowie tej grupy, ich produkcja i jej wielkość oraz jak ważne jest wprowadzenie do obrotu tej produkcji dla wielkości uzyskania pomocy unijnej. Zastrzeżono możliwość uzyskania pomocy unijnej przez jednego producenta tylko przez okres 5 lat. Sąd wskazał nadto, że przepisy wskazują też na zakres regulacji uzupełniającej przypisanej do ustanowienia przez państwa członkowskie. W obu regulacjach (unijnych i krajowych) stanowi się o zatwierdzanych planach dochodzenia do uznania (PDU) i możliwości ich zmiany. W ocenie Sądu zakres inwestycji ujętych w PDU i możliwych do zatwierdzenia zawsze pozostawał w bezpośrednim związku z wielkością produkcji owoców i warzyw z uwzględnieniem ilości owoców i warzyw zakupionych przez grupę od jej członków - w przypadku inwestycji związanych ze zbiorem, przechowywaniem oraz magazynowaniem owoców i warzyw lub sprzedanych przez grupę odbiorcom zewnętrznym - w przypadku związanych z przygotowaniem do sprzedaży owoców i warzyw. Regulacje prawne czyniły zastrzeżenia, że poziom inwestycji nie może przekroczyć wielkości planowanej produkcji na ostatni rok realizacji PDU oraz nie może prowadzić do powstania sytuacji zakłócającej konkurencję na rynku. Zatwierdzanie w PDU poziomu inwestycji miało na celu wyeliminowanie sytuacji, gdzie przy uznawaniu wcześniej wstępnie uznanego podmiotu za organizację producentów nie doszłoby do sytuacji, że podmiot ten w wyniku działań inwestycyjnych osiągnął pozycję dominującą na rynku lub otrzymał pomoc finansową niewspółmierną do poziomu produkcji i sprzedaży warzyw w grupie, w której nastąpiło wstępne uznanie. Przepisy rozporządzenia Komisji (UE) 543/2011 wskazywały na warunki uznania grupy za organizację producentów owoców i warzyw. Jednym z nich było ustalenie, iż podmiot ten nie zajmuje dominującej pozycji na danym rynku, chyba że jest to niezbędne do wykonania celów art. 33 Traktatu ( art. 19 ust.2 w zw. z art. 125b ust.1 lit. g). W art. 19 ust.2 rozporządzenia nr. 543/2011 wskazano dodatkowo, że "Państwa członkowskie określają podmioty prawne właściwe dla swojego terytorium, które muszą spełniać warunki art. 125b rozporządzenia (WE) nr 1234/2007 w świetle krajowych struktur prawnych i administracyjnych. Sąd wskazał następnie, że według treści § 2 ust.3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 września 2013r., "w przypadku przystąpienia producenta, spełniającego warunki, o których mowa w § 1 pkt 1, do wstępnie uznanej grupy producentów owoców i warzyw w trakcie realizacji planu dochodzenia do uznania, grupa producentów dokonuje stosownej zmiany planu dochodzenia do uznania, w szczególności poprzez wskazanie informacji dotyczących tego producenta, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3, oraz informacji o powierzchni upraw poszczególnych gatunków owoców i warzyw, wielkości zbiorów, ilości i wartości sprzedanych owoców i warzyw oraz kierunków ich dystrybucji za rok poprzedzający rok przystąpienia tego producenta do wstępnie uznanej grupy producentów.". W art. 2 ustawy przewidziano zarówno wydanie decyzji o wstępnym uznaniu grupy za organizację producentów jak i wydanie decyzji o zatwierdzeniu PDU oraz decyzji o zatwierdzeniu zmian do PDU. W art. 2a, 2b i 3b przewidziano realizację PDU oraz prowadzenie rejestru wstępnie uznanych grup producentów z wpisem określonych danych, w tym co do zatwierdzonego PDU i zatwierdzonych zmian do niego oraz danych określających liczbę członków wstępnie uznanej grupy producentów. W art. 5 ustawy uregulowano terminy i warunki konieczne do zachowania celem skutecznego dokonania zmian w zatwierdzonym PDU, którego zmiany muszą być zatwierdzane stosowną decyzją, chyba że przepisy szczególne wyłączają taką konieczność. W świetle powyższego Sąd stwierdził, że skarżąca złożyła [...] marca 2016 r. do Dyrektora OT ARR wniosek o zatwierdzenie zmian do zatwierdzonego planu dochodzenia do uznania wraz z pozytywną opinią Dyrektora M. Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. Proponowana zmiana polegała na przyjęciu do grupy dziewięciu nowych członków, zaktualizowaniu zestawienia powierzchni upraw poszczególnych gatunków owoców i warzyw, wielkości zbiorów, wartości sprzedanych owoców oraz struktury sprzedaży owoców (kierunki dystrybucji) dodania nowej inwestycji polegającej na zakupie i montażu specjalistycznej linii do mycia, sortowania i drylowania owoców miękkich (inwestycję zaplanowano i zgłoszono we wniosku na II półrocze 2016 r.) oraz rezygnacji z inwestycji zaplanowanej w PDU na II półrocze 2016 r., polegającej na zakupie 3 sztuk samochodów ciężarowych. W ocenie Sądu, organ prawidłowo orzekł, że zgłoszona zmiana dotyczyła istotnych zmian w PDU z punktu widzenia celów wstępnego uznania jej za grupę producentów owoców i warzyw oraz konieczności monitorowania zmian w PDU przez organ krajowy aby nie doszło do zaburzeń, o których mowa w przepisach unijnych jak również w przepisach krajowych. Zakres złożonego przez skarżąca wniosku dotyczył jednak zmian innych niż te które związane były z etapami inwestycji lub harmonogramem realizacji PDU. Nie ma też wątpliwości, zdaniem sądu orzekającego, że skarżąca realizowała piąty rok dochodzenia do uznania a jej okresy rozliczeniowe były półroczne, o czym świadczą wcześniej zatwierdzone zmiany w jej PDU. Prawidłowo zatem organ uznał, że przedmiotowy wniosek powinien być złożony najpóźniej [...] września 2015 r. Składając wniosek w dniu [...] marca 2016 r. skarżąca nie dochowała ustawowego terminu na podjęcie tej czynności. Nie bez znaczenia jest, że był to ostatni okres rozliczeniowy skarżącej, kończący jej proces dochodzenia do uznania i dający podstawę do wnioskowania o uznaniu jej za grupę producentów owoców i warzyw. Zatem kończył się przedmiotowy proces a jego wyniki miały być oceniane w kontekście osiągnięcia celów prawem przewidzianych. Wprowadzanie w spóźnionym terminie nowych danych, które będą rzutowały na przedmiotową ocenę, a których organ nie może sprawdzić w ustawowo wyznaczonym dla niego terminie, uprawniało organ do odmowy zatwierdzenia powyższych zamian jako zgłoszonych po terminie. Sąd nie podzielił także twierdzenia skarżącej o niezastosowaniu § 2 ust. 3 rozporządzenia MRiRW z 19 września 2013 r., który to przepis zdaniem skarżącej jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 5 ust. 1 ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw. W ocenie Sądu przepis powołanego rozporządzenia nie jest przepisem szczególnym, a jego wprowadzenie oznacza jedynie, że ustawodawca przewidział przepis szczególny w zakresie dostosowania planu do stanu faktycznego polegającego na ujęciu informacji w zakresie nowo przyjętych członków i okresu, za który powyższe informacje są składane. Powyższe rozumienie przepisu oznacza, że nieuprawnione byłoby żądanie przez organ od wszystkich członków grupy informacji w zakresie powierzchni upraw poszczególnych gatunków owoców i warzyw, kierunków ich dystrybucji za rok poprzedzający rok złożenia zmiany do PDU, gdyż powyższe informacje w stosunku do dotychczasowych producentów zostały już raz złożone na etapie składania wniosku o wstępne uznanie grupy za rok poprzedzający rok złożenia wniosku o wstępne uznanie. Szczególność przepisu polega na obowiązku przedstawieniu tych informacji tylko przez nowo przyjętych producentów, za rok poprzedzający założenie zmiany do PDU. Z powyższej regulacji zdaniem Sądu nie można wyprowadzić wniosku o wyłączeniu, zgodnie z zasadą lex specialis derogat legi generali, stosowania w tym zakresie ogólnego przepisu ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw wskazującego termin na złożenie wniosku. Zdaniem organu zarzut niezastosowania § 2 ust. 3 rozporządzenia MRiRW z dnia 19 września 2013 r. należało uznać za nieuzasadniony. Powyższy przepis został powołany w podstawie prawnej decyzji obu orzekających w sprawie organów. Ponadto organ odwoławczy wskazał w uzasadnieniu decyzji, jak należy rozumieć treść powyższego przepisu, jak również wykazał znaczenie jego "specjalności" w odniesieniu do treści art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw. Sąd nie stwierdził również aby stosowane w sprawie przepisy prawa krajowego naruszały w jakikolwiek sposób regulacje unijne, w tym pkt 30 preambuły rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 543/2011, ponieważ, jak wyjaśniono powyżej, odmowa zatwierdzenia zmian w PDU nie była bezpodstawna. Sąd nie dopatrzył się naruszenia przez organ przepisów postępowania, które w sposób istotny mogłyby wpłynąć na wynik sprawy jak też nie dopatrzył się naruszenia przepisów prawa materialnego, które wpłynęłoby na wynik sprawy. Organy obu instancji zastosowały się do zasad prowadzenia postępowania wynikających z art. 77 § 1, art. 80, art. 107 § 3 kpa, zebrały i w sposób wyczerpujący rozpatrzyły zgromadzony materiał dowodowy oraz dokonały jego prawidłowej oceny w oparciu o całokształt materiału dowodowego, co znalazło odzwierciedlenie w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Rozstrzygnięcia decyzji organu I instancji oraz organu II instancji zawierały opis wziętego pod uwagę materiału dowodowego, podawały podstawę prawną decyzji oraz wyczerpująco je uzasadniały. W zaskarżonej decyzji organ odwoławczy odniósł się m.in. do opinii Dyrektora Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia [...] marca 2016 r. wyjaśniając, że z treści przepisów art. 2 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 5 ust. 3 oraz art. 9 ust. 2 ustawy o organizacji rynków owoców i warzyw nie można wyprowadzić wniosku o wiążącym prawnie stanowisku Dyrektora OR ARiMR jako organu opiniującego. Dodatkowo, organ odwoławczy wystosował do spółki zawiadomienie z dnia [...] sierpnia 2016 r. wydane w trybie art. 10 kpa z pouczeniem o prawie do czynnego udziału w postępowaniu odwoławczym w sprawie odmowy zatwierdzenia zmian do PDU, w tym o możliwości przedstawienia stanowiska w sprawie, możliwości wglądu do akt, o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Zawiadomienie zostało skutecznie doręczone w dniu [...] sierpnia 2016 r., a strona nie skorzystała z przysługującego jej prawa. Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wywiodła skarżąca wnosząc o jego uchylenie oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, jak również o zasądzenie kosztów postępowania według norm prawem przepisanych. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono na podstawie art. 174 par. 1 i par. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm.):
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
