Wyrok NSA z dnia 11 października 2017 r., sygn. I OSK 3069/15
Podkreślić przy tym należy, że w ustawie Prawo geodezyjne i kartograficzne nie wprowadzono odrębnego trybu stwierdzania lub potwierdzania przez organ administracji samoistnego posiadania gruntów o nieokreślonym stanie prawnym. Oznacza to, że istnienie samoistnego posiadania, jako okoliczność faktyczna dotycząca określonej nieruchomości, musi być ustalona przez organ ewidencyjny w toku prowadzonego postępowania (np. dotyczącego aktualizacji ewidencji gruntów).
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Kremer, Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk, Sędzia del. WSA Iwona Kosińska (spr.), Protokolant starszy asystent sędziego Maciej Kozłowski, po rozpoznaniu w dniu 11 października 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J.S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 28 maja 2015 r. sygn. akt III SA/Kr 194/15 w sprawie ze skargi J.S. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w [...] z dnia [...]grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego 1) uchyla zaskarżony wyrok i zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Starosty [...] z dnia [...] września 2014 r. nr [...]; 2) zasądza od [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w [...] na rzecz J. S. kwotę 820 (osiemset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 28 maja 2015 r., sygn. akt III SA/Kr 194/15, po rozpatrzeniu skargi J. S. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w [...] z dnia [...] grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego, oddalił skargę.
W uzasadnieniu wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny przedstawił następujący stan faktyczny sprawy:
Starosta [...] decyzją z dnia [...] września 2014 r. nr [...], na podstawie art. 7d ust. 1 oraz art. 24 ust. 2b pkt 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne, § 44, § 46 i § 47 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków oraz art. 104 i art. 105 § 1 i § 2 kpa umorzył postępowanie administracyjne w sprawie aktualizacji danych ewidencyjnych dla obrębu C. gmina J. dotyczącego działki nr [...] i przywrócenia oznaczenia nr [...] o powierzchni [...] ha, a następnie ujawnienia jej podziału na działki nr [...] o powierzchni [...] ha, [...] o powierzchni [...] ha, [...] o powierzchni [...] ha na podstawie operatu pomiarowego podziału [...] . W uzasadnieniu organ podniósł, że J.S. złożył wniosek w sprawie sprostowania danych w rejestrze ewidencyjnym i przywrócenie oznaczeń dawnej działki nr [...] jako działek nr: [...],[...],[...]. W aktualnym rejestrze ewidencji gruntów i budynków J. i J. S. figurują jako właściciele działek nr [...]i nr [...]. Działki te powstały z działki nr [...] objętej aktem własności ziemi nr [...] z dnia [...] października 1974 r. wydanym na podstawie art. 1, art. 5 i art. 12 ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych. Z działki nr [...] powstała również działka nr [...], która jest własnością osób fizycznych. Działka nr [...] o powierzchni [...] ha, w stosunku do której złożono wniosek figuruje w jednostce rejestrowej nr [...], gdzie jako władający figuruje Zarząd Dróg Powiatu [...]. Według stanu faktycznego działka drogowa ma inny przebieg niż wykazany na mapie ewidencyjnej - przebiega po gruntach prywatnych. Sytuacja ta wymaga regulacji stanu prawnego. Zatem w pierwszej kolejności należało zbadać, czy J. S. posiada legitymację do wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie dokonania zmiany danych ewidencyjnych dotyczących działki nr [...]. Organ przywołał treść § 46 ust. 1 w związku z § 10 i 11.1 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków i uznał, że w celu ustalenia, czy wnioskodawca posiada legitymację do zgłoszenia zmiany w stosunku do działki nr [...]należało przeanalizować historię zmian. Działka nr [...] od momentu założenia ewidencji w 1966 r. miała nieuregulowany stan prawny (brak założonej KW). Jako władającego w rejestrze gruntów wsi C. w pozycji rejestrowej [...] ujawniono Powiatowy Zarząd Dróg Lokalnych. Z informacji zawartych w aktach sprawy wynika, że w stosunku do działki ewidencyjnej nr [...] prowadzone jest postępowanie mające na celu założenie księgi wieczystej. Wnioskodawca został ujawniony w jednostce ewidencyjnej J. obręb C. jako właściciel m.in. działki nr [...] i [...], które graniczą z działką ewidencyjną nr [...]. W swoich pismach twierdził, że jego interes prawny wynika z faktu samoistnego posiadania części działki ewidencyjnej nr [...], co do której błędnie wykazano jako podmiot władający Zarząd Dróg Powiatu [...]. Organ po przeprowadzeniu kwerendy po archiwalnym zasobie geodezyjnym i kartograficznym nie odnalazł dokumentów potwierdzających inny stan władania niż wykazany w rejestrach gruntowych obrębu C. Z treści załączonej przez wnioskodawcę do pisma z dnia [...] września 2010 r. kopii pisma z dnia [...] sierpnia 1995 r. dotyczącego zamiany działki [...] na działkę [...] w C. wynika, że mająca być przedmiotem zamiany działka nr [...] była gruntem państwowym, we władaniu Wojewódzkiej Dyrekcji Dróg Miejskich, natomiast działka nr [...] była własnością poprzedników wnioskodawcy. Brak jest natomiast dokumentacji potwierdzającej prawo własności wnioskodawcy lub jego poprzedników prawnych w stosunku do części działki nr [...]. Biorąc pod uwagę przepisy regulujące tryb postępowania w zakresie zmiany danych ewidencyjnych - aktualizacji operatu ewidencji gruntów i budynków, organ wyjaśnił, że stronami powinny być wszystkie podmioty legitymujące się interesem prawnym w rozumieniu art. 28 kpa. Następnie wyjaśnił różnicę między pojęciem interesu prawnego a interesu faktycznego. Organ ustalił, że wnioskodawca nie jest właścicielem działki nr [...], w zakresie której złożył wniosek o dokonanie sprostowania zapisów, nie jest też żadną z osób wymienionych w § 46, § 10 i § 11 powołanego rozporządzenia, zatem nie może wykazać się w niniejszej sprawie interesem prawnym do wszczęcia postępowania aktualizującego operat ewidencji gruntów. W ocenie organu wnioskodawca posiada niewątpliwie interes faktyczny, jest zainteresowany rozstrzygnięciem postępowania, bo jak powołuje "obecnie chce uregulować stan prawny tej działki przez stwierdzenie nabycia jej własności w drodze zasiedzenia i abym mógł wystąpić z wnioskiem do Sądu, działka ta musi być ujawniona w rejestrze gruntów. Brak ujawnienia jej w rejestrze gruntów uniemożliwia mi wystąpienie do Sądu z wnioskiem o stwierdzenie nabycia jej własności przez zasiedzenie." Ponadto organ wskazał, że fakt że działka nr [...] nie figuruje w rejestrze ewidencji gruntów i budynków, nie stoi na przeszkodzie, by strona wystąpiła do sądu w sprawie zasiedzenia i regulacji własności. Reasumując, organ podkreślił, że z akt sprawy nie wynika, by wnioskodawca legitymował się jakimkolwiek tytułem prawnorzeczowym do przedmiotowej nieruchomości, nie jest zatem legitymowany do żądania wszczęcia niniejszego postępowania. Wobec powyższego postępowanie administracyjne prowadzone z jego wniosku podlega umorzeniu. Zgodnie z obowiązującym orzecznictwem administracyjnym, jeżeli na jakimkolwiek etapie postępowania administracyjnego okaże się, że w istocie żądanie nie pochodziło od strony, a jednocześnie organ nie znajdzie podstaw do prowadzenia postępowania z urzędu, winien wydać decyzje o umorzeniu postępowania jako bezprzedmiotowego zgodnie z art. 105 § 1 kpa.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
