01.09.2017 Obrót gospodarczy

Wyrok NSA z dnia 1 września 2017 r., sygn. I GSK 641/17

 

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Dariusz Dudra Sędzia NSA Lidia Ciechomska - Florek (spr.) Sędzia del. NSA Anna Apollo po rozpoznaniu w dniu 1 września 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 5 kwietnia 2017 r.; sygn. akt I SA/Ol 187/17 w sprawie ze skargi A. S. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Olsztynie z dnia 23 grudnia 2016 r., nr [...] w przedmiocie określenia kwoty długu celnego 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od A. S. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Olsztynie kwotę 180 (słownie: sto osiemdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie wyrokiem z dnia 5 kwietnia 2017 r., sygn. akt III SA/Ol 187/17 oddalił skargę A.S. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Olsztynie z dnia 23 grudnia 2016 r. nr [...[ w przedmiocie stwierdzenia powstania długu celnego i określenia kwoty cła. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie za podstawę rozstrzygnięcia przyjął następujące ustalenia: A. S. (dalej: skarżący) w związku z przekraczaniem granicy Unii Europejskiej przez przejście graniczne w Bezledach, zgłosił do odprawy celnej przewożony w okresie od 7 stycznia do 31 grudnia 2015 r., olej napędowy w pojeździe marki Volkswagen Passat w łącznej ilości 9320 litrów. Uwzględniając powyższe okoliczności, Naczelnik Urzędu Celnego w Olsztynie (dalej: organ pierwszej instancji) decyzją z 12 października 2016 r. stwierdził powstanie długu celnego oraz określił z tego tytułu należności celne. Organ pierwszej instancji w uzasadnieniu wydanej decyzji wyjaśnił, że weryfikacja ustnych zgłoszeń celnych przeprowadzona z wykorzystaniem systemu elektronicznego SOC-O wskazała, że skarżący przekraczając granicę w całym 2015 r., w regularnych, kilkudniowych odstępach wwiózł na teren Unii Europejskiej olej napędowy w ilości ww., nie spełniając warunków uprawniających do skorzystania ze zwolnień z należności celnych przywozowych, które stosował. Dyrektor Izby Celnej w Olsztynie (dalej: Dyrektor IC) decyzją z 23 grudnia 2016 r. utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji z 12 października 2016 r. Dyrektor IC powołując się na treść art. 41, art. 107 oraz art. 125 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1186/2009 z dnia 16 listopada 2009 r. ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych (Dz. Urz. WE L 324 z dnia 10.12.2009 r. ze zm.; dalej: rozporządzenie 1186/2009) wyjaśnił, że zwolnione z należności celnych przywozowych są paliwa przewożone w standardowych zbiornikach prywatnych i handlowych pojazdów mechanicznych i motocykli, pojemników specjalnego przeznaczenia oraz paliwa znajdujące się w przenośnym kanistrze przewożonym przez prywatne pojazdy mechaniczne i motocykle, w ilości 10 litrów na pojazd. Paliwo zwolnione z należności celnych przywozowych nie może być wykorzystywane w pojazdach innych niż te, w których zostało przywiezione. Dyrektor IC wskazał, że zwolnienie celne stosowane jest warunkowo. Analizując przepisy prawa określające warunki zwolnienia Dyrektor IC stwierdził, że przywozy paliwa dokonane przez skarżącego w okresach objętych zaskarżoną decyzją nie mogły zostać zakwalifikowane, jako przywozy o charakterze niehandlowym, co wynikało z ilości zakupionego paliwa (średnio 777 litra miesięcznie dla pojazdu, który średnio zużywa ok. 7,5 1/100 km). Zdaniem Dyrektora IC, aby zużytkować taką ilość paliwa skarżący musiałby zawodowo trudnić się przewozami, z wykorzystaniem pojazdu, którym paliwo było przywożone. Tymczasem nic w sprawie nie wskazywało, aby taka sytuacja miała miejsce. Jednocześnie zdaniem Dyrektora IC wskazane w odwołaniu od decyzji zużycie przez przedmiotowy pojazd paliwa w ilości 12,51/100 km było dalece zawyżone, co wynika z raportów spalania dotyczących modelu aut, którym paliwo było przywożone. Dyrektor IC wyjaśnił nadto, że zgodnie z art. 126 rozporządzenia 1186/2009, w przypadku, gdy rozporządzenie określa, że zwolnienie stosuje się po spełnieniu warunków, osoba zainteresowana przedstawia właściwym organom dowody, iż takie warunki zostały spełnione. Skarżący zarówno w trakcie postępowania przed organem pierwszej instancji, jak i w trakcie postępowania odwoławczego nie przedstawił dowodów, które świadczyłyby o zużywaniu paliwa w ilości wielokrotnie przekraczającej normy przewidziane dla gospodarstwa domowego. Dyrektor IC wyjaśnił następnie, że w przepisach celnych i podatkowych (RWKC oraz ustawie o podatku od towarów i usług) zdefiniowano, kiedy towary mają charakter niehandlowy, aby można było dokonać ich oceny bez konieczności prowadzenia działań operacyjnych, które Służba Celna w oparciu o ustawę z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (tekst jedn. Dz. U z 2013 r., poz. 1404 ze zm.; dalej: ustawa o Służbie celnej) ma ograniczone tylko do obserwacji i tylko w miejscach publicznych, stosownie do treści art. 75 b ust. 1 o Służbie Celnej. Dyrektor IC wskazał, że przywóz towaru z kraju trzeciego wymaga, aby wprowadzający towar dokonali jego przedstawienia organom celnym, a następnie dokonali zgłoszenia całości tego towaru do objęcia procedurą celną. Zgodnie z art. 59 Rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 302 z 19.10.1992; dalej: WKC) towar, który ma zostać objęty procedurą celną zostaje zgłoszony do tej procedury, co stanowi obowiązek strony. Wymogi, jakie powinno spełniać zgłoszenie celne oraz dokumenty dołączane do zgłoszenia celnego zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004r. (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1504) w sprawie szczegółowych wymogów, jakie powinno spełniać zgłoszenie celne. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 2 stanowi, że w przypadku towarów, o których mowa w art. 81 do art. 85, art. 105 do art. 111, art. 113 rozporządzenia 1186/2009 oraz w art. 37 ustawy z dnia 19 marca 2004 r. - Prawo celne (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r. poz. 858 ze zm.; dalej: Prawo celne), a więc między innymi paliwa znajdującego się w standardowym zbiorniku pojazdu i 10 litrów w kanistrze, zgłoszenie celne do procedury dopuszczenia do obrotu może być dokonane w formie zgłoszenia ustnego. Powyższe przepisy oznaczają, że podróżni są zobowiązani do prawidłowego dokonania zgłoszenia celnego, w tym określenia ilości i rodzaju posiadanego paliwa, co ma znaczenie dla stosowania zwolnień z należności celnych przywozowych, mających zastosowanie po spełnieniu warunków określonych przepisami prawa. Organy celne przyjmując zgłoszenie ustne (w tym wniosek o zwolnienie z należności przywozowych na podstawie art. 36 Prawa celnego) mają pełne prawo do korzystania z domniemania prawdziwości składanych deklaracji przez zgłaszających. Zgodnie z art. 63 WKC zgłoszenia celne, spełniające warunki formalne określone w art. 62 tego aktu prawnego, są natychmiast przyjmowane przez organy celne, co powoduje objęcie z mocy prawa zgłaszanego towaru wnioskowaną procedurą celną. Jednocześnie, przepisy nie nakładają na organy celne obowiązku weryfikacji zgłoszenia celnego. Obowiązek podania faktycznej ilości towaru (oleju napędowego) obciąża więc skarżącego. Takie weryfikacje mogą wiązać się z prowadzeniem czasochłonnego postępowania wyjaśniającego, co w konsekwencji prowadziłoby do paraliżu przekraczania granicy. To na zgłaszającym spoczywa obowiązek wskazania w zgłoszeniu celnym prawidłowych danych dotyczących przedstawionego organom celnym towaru. Dane zawarte w zgłoszeniu celnym, przyjętym przez organ celny po jego weryfikacji lub bez jej przeprowadzenia, są co do zasady wiążące zarówno dla zgłaszającego, jak i dla organu celnego. Postępowanie w tym zakresie jest podobne do składania deklaracji podatkowych. Skutki nieprawidłowego zadeklarowania danych stanowiących podstawę należności publicznoprawnych obciążają, co do zasady, odpowiednio zgłaszającego lub podatnika. Przyjmując zgłoszenie celne, organ celny obdarza zgłaszającego kredytem zaufania w zakresie rzetelnego i prawidłowego składania zgłoszeń celnych. Niepodjęcie przez odwołującego działań w kierunku weryfikacji zgłoszeń celnych, nie wyklucza możliwości ich późniejszego kwestionowania w toku postępowania w przedmiocie określenia należności przywozowych. Jeżeli strona miała zastrzeżenia co do właściwego przyjmowania przez funkcjonariuszy celnych ilości zgłaszanego paliwa i wprowadzania ich do systemu odpraw celnych, powinna zawnioskować o ich weryfikację bezpośrednio po przyjęciu zgłoszeń celnych.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp