Postanowienie NSA z dnia 24 listopada 2016 r., sygn. II FZ 677/16
Wstrzymanie wykonania aktu
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Andrzej Jagiełło (spr.), , , po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia J.C. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 21 grudnia 2015 r. sygn. akt I SA/Wr 962/15 w zakresie odmowy wstrzymania wykonania postanowienia w sprawie ze skargi J.C. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu z dnia 13 lutego 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania postanawia: oddalić zażalenie
Uzasadnienie
II FZ 677/16
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 21 grudnia 2015 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, sygn. akt I SA/Wr 962/15, działając na podstawie art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 roku, poz. 718) - dalej p.p.s.a., odmówił J.C. wstrzymania wykonania zaskarżonego postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu z dnia 13 lutego 2015 roku w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania. Przedstawiając stan sprawy Sąd wskazał, że przedmiotem skargi J. C. jest postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu, wydane w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego W. z dnia 7 listopada 2014 r. ([...]), mocą której orzeczono o odpowiedzialności podatkowej J.C., jako byłego członka zarządu, za zaległości podatkowe A. sp. z o.o. (dalej: spółka) z tytułu podatku od towarów i usług za lipiec i sierpień 2009 r. wraz z odsetkami za zwłokę. W skardze tej, oprócz zarzutów odnoszących się do zaskarżonego postanowienia, skarżący zawarł wniosek o "wstrzymanie postępowania egzekucyjnego w sprawie", który Sąd potraktował jako wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego postanowienia. Sąd w objętym zażaleniem postanowieniu wskazał, że wniosek skarżącego o wstrzymanie wykonania nie zasługiwał na uwzględnienie, z uwagi na okoliczność, iż przedmiotem skargi w rozpoznawanej sprawie jest rozstrzygnięcie odmowne, co wyklucza możliwość wstrzymania jego wykonania w postępowaniu sądowoadministracyjnym na podstawie art. 61 § 3 p.p.s.a. W ocenie Sądu, skoro zaskarżone orzeczenie nie podlega wykonaniu, to żądanie wstrzymania jego wykonania nie mogło zostać uwzględnione. Skarżący w zażaleniu na powyższe postanowienie wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu we Wrocławiu. Nie zgodził się ze stanowiskiem Sądu, że zaskarżone postanowienie "nie zostało wykonane" i nie wywarło dla strony "skutków materialnoprawnych", bowiem doszło do zajęcia rachunków bankowych. Argumentował, że został wezwany do Urzędu Skarbowego celem złożenia deklaracji w zakresie uregulowania opisanych zaległości spółki za miesiące lipiec i sierpień 2009 roku, co wiązało się z powstaniem negatywnych skutków materialnoprawnych oraz finansowych. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Zaskarżone zażaleniem postanowienie nie narusza prawa, także z innych przyczyn, niż te, które wskazał Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu postanowienia. Z treści uzasadnienia zażalenia wynika, że strona skarżąca w sprawie ze skargi na postanowienie organu w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do złożenia odwołania od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego W. z dnia 7 listopada 2014 r., mocą której orzeczono o odpowiedzialności podatkowej skarżącego, jako byłego członka zarządu, za zaległości podatkowe A. sp. z o.o. z tytułu podatku od towarów i usług za lipiec i sierpień 2009 r. wraz z odsetkami za zwłokę, domagając się wstrzymania wykonania tego postanowienia przez Sąd, w istocie wnosi o wstrzymanie wykonania decyzji wymiarowej w przedmiocie podatku od towarów i usług. Świadczy o tym argumentacja skarżącego, w której podnosi on, że został wezwany do Urzędu Skarbowego celem złożenia deklaracji w zakresie uregulowania opisanych zaległości Spółki za miesiące lipiec i sierpień 2009 roku, co wiązało się, jego zdaniem, z powstaniem negatywnych skutków finansowych. Skarżący domagał się również powstrzymania od prowadzenia wobec niego postępowania egzekucyjnego dotyczącego zaległych zobowiązań spółki A. sp. z o.o. z tytułu podatku od towarów i usług za lipiec i sierpień 2009 r. Ustosunkowując się do wniosku skarżącego należy podnieść, że wszczęcie i prowadzenie postępowania egzekucyjnego, którego wstrzymania domagał się skarżący, nie mogło stanowić następstwa wydania zaskarżonego postanowienia, lecz decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego W. z dnia 7 listopada 2014 r., która nie stanowi przedmiotu skargi analizowanej sprawy sądowadministracyjnej. Skarżący w istocie domaga się wstrzymania wykonania przez Sąd opisanej powyżej decyzji, a nie stanowiącego przedmiot skargi w rozpoznawanej sprawie, postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej we Wrocławiu z dnia 13 lutego 2015 roku. Żądanie takie jest niedopuszczalne. Prawidłowa wykładnia wynikającej z art. 61 § 3 p.p.s.a. normy, że wstrzymanie wykonania decyzji przez sąd na podstawie tego przepisu dotyczy także aktów wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach tej samej sprawy wymaga uwzględnienia granic kognicji sądu administracyjnego wymienionych w art. 135 p.p.s.a. Zakłada on, że sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne do końcowego jej załatwienia. Przywołać również należy art. 134 § 1 p.p.s.a., w myśl którego, sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy. Definicję sprawy sądowadministracyjnej zawiera art. 1 p.p.s.a. Z kolei treść zaskarżonego aktu (decyzji lub postanowienia), w zakresie w jakim tworzy sytuację prawną adresata, wyznacza rzeczywiste granice danej sprawy (por. Wyrok NSA z dnia 8 stycznia 2008 roku, II FSK 1725/07, publ. CBOSA). Przepisy te mają zastosowanie w postępowaniu z wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji (art. 166 p.p.s.a.). Skoro sąd ma prawo zastosować dopuszczalne ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa do aktów wydanych we wszystkich postępowaniach w granicach sprawy, której dotyczy skarga, to analogicznie, normę art. 61 § 3 p.p.s.a. należy interpretować w ten sposób, że daje ona sądowi podstawę do wstrzymania wykonania wszystkich aktów podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach tej samej sprawy. Aby znaleźć z kolei odpowiedź na pytanie, które konkretnie akty mogą w analizowanym wypadku zostać objęte wstrzymaniem wykonania przez sąd należy ustalić głębokość orzekania sądu administracyjnego. Trzeba przy tym uwzględnić to, czy podejmowane w ramach jednego lub różnych postępowań akty kształtują, zmieniają lub znoszą ten sam stosunek materialnoprawny (por. Z. Kmieciak: Głębokość orzekania w sprawach objętych kognicją sądów administracyjnych, Państwo i Prawo 2007, nr 4, s. 35). W praktyce przepis art. 61 § 3 p.p.s.a. daje więc możliwość sądowi do wstrzymania wykonania aktu, którego dotyczy skarga, oraz wszystkich innych aktów dotyczących tego samego stosunku administracyjnoprawnego, co akt, którego dotyczy skarga. Prowadzone rozważania nie pozwalają natomiast uznać za słuszny poglądu, który dopuszcza, by sąd rozpoznając skargę na postanowienie odmawiające przywrócenia terminu do złożenia odwołania od decyzji, mógł na podstawie art. 61 § 3 p.p.s.a., wstrzymać także wykonanie tej decyzji. W takim przypadku nie zachodzi tożsamość spornego stosunku administracyjnoprawnego wynikającego z zaskarżonego postanowienia odmawiającego przywrócenia terminu do wniesienia odwołania od decyzji oraz stosunku administracyjnoprawnego wynikającego z tej decyzji. Akty te nie kształtują, nie zmieniają ani nie znoszą tego samego stosunku administracyjnoprawnego (por. postanowienie NSA z dnia 28 stycznia 2016 roku, I FZ 559/15, www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Niezależnie od powyższego należy podnieść, że sąd administracyjny rozpoznając wniosek o wstrzymanie wykonania aktu złożony w trybie art. 61 § 3 p.p.s.a. nie jest uprawniony do samodzielnego szukania okoliczności spełniających kryteria przyznania wnioskowanej ochrony. Normy art. 61 § 3 p.p.s.a poprzez wskazanie, że sąd jest władny do działania w tym zakresie jedynie na wniosek skarżącego, zaś decyzja sądu uzależniona jest od spełnienia choć jednej ze wskazanych w ustawie przesłanek pozytywnych przesądzają, że sąd rozpoznając wniosek o wstrzymanie wykonania aktu lub czynności, nie ma możliwości rozważania innych argumentów ponad te, które wskazano we wniosku. Oznacza to, że na podstawie art. 61 § 3 p.p.s.a., to skarżący w celu uzyskania ochrony własnego interesu, po tym jak wniesie skargę, występując z wnioskiem o wstrzymanie wykonania aktu przez sąd, ma obowiązek wykazania istnienia oraz uzasadnienia ustawowych przesłanek popierających to żądanie (por. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego: z 13 maja 2010 r., II FZ 182/10, z 4 lipca 2012 r., II OSK 1522/12, www.orzeczenia.nsa.gov.pl). W rozpoznawanej sprawie, strona skarżąca we wniosku o wstrzymanie wykonania postanowienia w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania w żaden inny niż wskazany powyżej, nie zasługujący na uwzględnienie, sposób nie uzasadniła jak wykonanie tego rozstrzygnięcia może wiązać się z ryzykiem powstania trudnych do odwrócenia skutków bądź niebezpieczeństwem wyrządzenia znacznej szkody w rozumieniu art. 61 § 3 p.p.s.a. Tym samym, w świetle przedstawionych powyżej uwag oraz w związku z brakiem uzasadnienia wniosku w tym zakresie, należało uznać, że Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu nie naruszył art. 61 § 3 p.p.s.a. odmawiając skarżącemu wstrzymania wykonania zaskarżonego postanowienia. W tym stanie rzeczy, Naczelny Sąd Administracyjny działając na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a. postanowił jak w sentencji.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
