Postanowienie NSA z dnia 26 listopada 2015 r., sygn. I OZ 1531/15
Koszty sądowe
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Rajewska po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia R. S. na postanowienie zawarte w punkcie 4 wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 9 września 2015 r. sygn. akt II SAB/Gd 32/15 o oddaleniu wniosku o zwrot poniesionych kosztów postępowania w sprawie ze skargi R. S. na bezczynność Prezesa Sądu Okręgowego w [...] w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej postanawia: oddalić zażalenie
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 9 września 2015 r. sygn. akt II SAB/Gd 32/15 po rozpoznaniu skargi R. S. zobowiązał Prezesa Sądu Okręgowego w [...] do rozpatrzenia wniosku R. S. z dnia 10 lutego 2014 r. w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku (pkt 1); stwierdził, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa (pkt 2); oddalił wniosek skarżącego o wymierzenie Prezesowi Sądu Okręgowego w [...] grzywny (pkt 3) oraz oddalił wniosek skarżącego o zwrot poniesionych kosztów postępowania (pkt 4).
W uzasadnieniu, odnosząc się do punktu 4 wyroku, Sąd I instancji wyjaśnił, że katalog niezbędnych kosztów postępowania wskazany jest w art. 205 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm. - dalej jako "P.p.s.a."). Katalog ten ma charakter wiążący i wyczerpujący. Zgodnie z powołanym przepisem, do niezbędnych kosztów postępowania prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem lub radcą prawnym, zalicza się poniesione przez stronę koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub pełnomocnika oraz równowartość zarobku lub dochodu utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Zatem na rzecz skarżącego nie mogły być zasądzone koszty związane z prowadzeniem korespondencji oraz sporządzeniem skargi, gdyż koszty takie wykraczają poza zakres wskazanego katalogu.
Zażalenie na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku zawarte w punkcie 4 wyroku z dnia 9 września 2015 r. wniósł R. S., zarzucając naruszenie art. 200 P.p.s.a. Stwierdził, że pomimo tego iż wygrał sprawę, Sąd odmówił zasądzenia na jego rzecz kosztów poniesionych w sprawie, tj. kosztów wysyłania i sporządzenia skargi. Wskazując na powyższe, wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
W postępowaniu sądowoadministracyjnym obowiązuje ogólna zasada, według której na stronach ciąży obowiązek ponoszenia kosztów postępowania związanych z ich udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej (art. 199 P.p.s.a.).
Wyjątkiem od tej zasady jest art. 200 P.p.s.a., przewidujący, że w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji przysługuje skarżącemu od organu, który wydał zaskarżony akt lub podjął zaskarżoną czynność albo dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania, zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw.
Na podstawie art. 205 § 1 P.p.s.a. do niezbędnych kosztów postępowania prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem lub radcą prawnym, zalicza się poniesione przez stronę koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub pełnomocnika oraz równowartość zarobku lub dochodu utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Oznacza to, że przepis art. 200 P.p.s.a. wprowadzający odstępstwo od zasady samodzielnego ponoszenia kosztów postępowania przez stronę na rzecz zasady odpowiedzialności za wynik sprawy w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji, nie przewiduje odpowiedzialności za wszystkie koszty postępowania związane z udziałem w sprawie, lecz wyłącznie za koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. Przy tym jednak pojęcie kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw nie może być interpretowane jako pojęcie autonomiczne w ramach art. 200 P.p.s.a., tylko z uwzględnieniem rozumienia niezbędności jako celowości lub potrzeby poniesienia kosztów. Interpretacja ta musi bowiem uwzględniać treść przepisów art. 205 § 1 i 2 P.p.s.a., w których została przedstawiona definicja "niezbędnych kosztów postępowania" w sytuacji, gdy strona występuje osobiście lub jest reprezentowana przez nieprofesjonalnego pełnomocnika oraz w wypadku, gdy w jej imieniu występuje pełnomocnik będący adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym lub rzecznikiem patentowym.
Do podlegających zwrotowi kosztów postępowania sądowoadministracyjnego nie zaliczają się zatem koszty związane z wniesieniem sprawy do sądu, nazwane przez skarżącego "kosztem sporządzenia skargi" ani też koszty korespondencji do sądu. Nie są to bowiem, jak słusznie zauważył to Sąd I instancji, koszty, które przez ustawodawcę zostały uznane za niezbędne koszty postępowania prowadzonego przez stronę osobiście. Katalog niezbędnych kosztów postępowania wskazany w art. 205 P.p.s.a. ma charakter wiążący i wyczerpujący. W tej sytuacji wskazywane przez stronę koszty, w tym koszty związane z prowadzeniem korespondencji, jako wykraczające poza zakres wspomnianego katalogu nie mogły podlegać zasądzeniu czy też zwrotowi na rzecz skarżącego.
Prawidłowo zatem WSA w Gdańsku oddalił wniosek skarżącego o zwrot poniesionych kosztów, gdyż wniosek nieobejmujący dopuszczonych przez ustawodawcę kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw nie mógł zostać uwzględniony.
Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 1 i 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, postanowił jak w sentencji.
Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
