Wyrok NSA z dnia 15 października 2015 r., sygn. I FSK 1108/14
Dla skorzystania z prawa do odliczenia podatku niezbędnym jest aby spełnione zostały warunki: materialny, czyli dostawa towaru lub wykonanie usługi oraz formalny, czyli dysponowanie fakturą spełniającą warunki formalne do odlliczenia VAT, a przy ich spełnieniu, pozbawienie podatnika prawa do odliczenia może mieć miejsce, gdy na podstawie obiektywnych okoliczności zostanie ustalone, że dostawa (usługa) została zrealizowana na rzecz podatnika, który wiedział lub powinien był wiedzieć, że nabywając towar (usługę), uczestniczył w transakcji wykorzystanej do popełnienia oszustwa w podatku od wartości dodanej.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Zubrzycki, Sędzia NSA Krystyna Chustecka, Sędzia NSA Arkadiusz Cudak (sprawozdawca), Protokolant Marek Kleszczyński, po rozpoznaniu w dniu 15 października 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej S. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 11 lutego 2014 r. sygn. akt III SA/Gl 1816/13 w sprawie ze skargi S. B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 16 września 2013 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za styczeń 2008 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od S. B. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w K. kwotę 7.200 zł (słownie: siedem tysięcy dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 11 lutego 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w sprawie o sygnaturze akt III SA/Gl 1816/13, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 roku, poz. 270 ze zm.,) dalej p.p.s.a., oddalił skargę S.B. (skarżący) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 16 września 2013 roku w przedmiocie podatku od towarów i usług za styczeń 2008 r. 1. Postępowanie przed organami podatkowymi Decyzją z dnia 16 września 2013r., Dyrektor Izby Skarbowej w K., na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 w związku z art. 13 § 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm., dalej O.p.), utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w T. z dnia 30 kwietnia 2013r., wydaną na podstawie art. 207 § 1, art. 21 § 3 O.p., art. 99 ust. 12 w związku z art. 86 ust. 1, art. 88 ust. 3a pkt. 4a, art. 103 ust. 1, art. 109 ust. 3 ustawy z dnia 11marca 2004r., podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 54 poz. 535 z 2004r. z późn. zm., dalej ustawa o VAT), w zakresie określenia za styczeń 2008 r., kwoty zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług w wysokości 329.218,00 zł. Organ I instancji ustalił, że skarżący prowadził działalność gospodarczą pod nazwą P. i od 20 września 1996r., był czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Strona dokonała rozliczenia podatku VAT za styczeń 2008r., ujmując w złożonej deklaracji VAT-7 m. in. faktury wystawione przez A. A.B.: 1) nr [...] - netto 82.000,00 zł, VAT 18.040,00 zł za naprawę i przebudowę kanalizacji fekalnej wg protokołu odbioru z dnia [...] r. w T., 2) nr [...] - netto 65.700,00 zł, VAT 14.454,00 zł za zabudowę stacji przepompowni ze sterowaniem. Przebudowa spadków kanalizacji w T., 3) nr [...]r. - netto 106.000,00 zł, VAT 23.320,00 zł za naprawę uszkodzonych regałów - wymianę słupów nośnych w T. Organ I instancji zakwestionował powyższe faktury jako nie dokumentujące rzeczywistych zdarzeń gospodarczych, w wyniku czego wydał decyzję określającą wysokość zobowiązania podatkowego w podatku VAT w kwocie 329.218,00 zł. Dyrektor Izby Skarbowej w K. w zaskarżonej decyzji podzielił w całości stanowisko organu pierwszej instancji. 2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach Sąd podniósł, że organy słusznie oceniły, że zakwestionowane faktury VAT wystawione dla skarżącego przez "A" A.B. nie dokumentują rzeczywistych zdarzeń gospodarczych pomiędzy stronami wskazanymi w tych fakturach. W zakresie faktury nr [...], za naprawę i przebudowę kanalizacji fekalnej wg protokołu odbioru z dnia [...]. w T., Sąd podzielając stanowisko organów argumentował, że A.B. w zeznaniu z 07.08.2012 r. wskazał, iż prace dotyczące faktury nr [...] w całości wykonane zostały przez B.J., w liczbie 4 pracowników, bez udziału pracowników A.S. B.J. przesłuchany na okoliczność wykonania robót udokumentowanych fakturą VAT nr [...] zeznał, iż zatrudniał osoby na "czarno" i nie prowadził ewidencji tych osób. Wskazał jedynie, iż prace nadzorował J.D. z P. Sąd więc uznał, że wobec niewskazania przez B.J. jakichkolwiek danych osobowych pracowników, którzy mieli wykonać prace dotyczące naprawy i przebudowy kanalizacji fekalnej co mogłoby uprawdopodobnić wykonanie tych prac w P., organy słusznie przyjęły, iż zdarzenie gospodarcze nie miało miejsca pomiędzy podmiotami wskazanymi w spornej fakturze. Sąd wskazał też na brak jednoznacznego potwierdzenia przez J.D., kierownika brygady remontowej P., odbioru robót naprawczych wykonanych przez B.J. J.D. przesłuchany w charakterze świadka w dniu 11.05.2011 r. zeznał jedynie iż "był zatrudniony w firmie P. przez wiele lat do maja 2009 r., skarżącego pamięta, gdyż był on przez pewien czas pracownikiem P., później słyszał, że jego córka założyła firmę A. Firmę A. kojarzył zaś z pracami w P, cyt. "...przy wznoszeniu hal mogła wykonywać ściany; było to być może w 2008r. lub 2007r." W ocenie Sądu zeznanie to nie potwierdzało wersji o nadzorowaniu przez J.D. z P. prac świadczonych przez firmę B.J. Sąd argumentował dalej, że wykonywania robót dot. naprawy i przebudowy kanalizacji fekalnej w P. nie potwierdzili także pracownicy P. Sąd podniósł w dalszej kolejności, że w zakresie faktury nr [...], A.B. zeznał, że prace w zakresie zabudowy stacji przepompowni ze sterowaniem oraz przebudowy spadków kanalizacji w T. wykonali pracownicy z A.S. w liczbie od 3-4 osób. Natomiast B.J. zeznał, iż roboty wg faktury VAT nr [...] wykonane zostały przez pracowników zatrudnionych przez niego na "czarno" w ilości od 4-7 osób, bez podwykonawców. Tymczasem pracownicy firmy A.S., wskazani jako wykonujący roboty na obiektach P. nie potwierdzili wykonywania przedmiotowych robót przez firmę A.S. Nie posiadali wiedzy na ten temat, za wyjątkiem A.L., który zeznał 20.03.2012 r., iż nie brał udziału w czynnościach zabudowy stacji przepompowni ze sterowaniem na obiekcie należącym do firmy P., "wie, że coś było robione przez firmę A.S. ale szczegółów nie zna". Potwierdził, iż w zakresie robót dotyczących naprawy i przebudowy kanalizacji fekalnej był pomocnikiem przy kopaniu dołu, układaniu rur, natomiast główne prace wykonywał B. J.. Inni pracownicy A.S. C.S., ślusarz- spawacz od 2005r., zeznał, iż nie brał udziału w czynnościach zabudowy stacji przepompowni ze sterowaniem. Podobnie Z.R., ślusarz w A.S. od 2005 r. zeznał, iż nie brał udziału w czynnościach zabudowy stacji przepompowni ze sterowaniem i nie wiedział czy to robiła firma A.S. Także K.H. - zatrudniony w A.S. od września 2007 r. do maja 2010 r. w charakterze ślusarza, zeznał, iż nie brał udziału w czynnościach zabudowy stacji przepompowni ze sterowaniem. Z kolei w zakresie usług z faktury VAT [...] o wartości netto 106.000,00 zł , VAT 23.320,00 zł za naprawę uszkodzonych regałów - wymianę słupów nośnych przy ul. T., A.B. wyjaśnił, iż regały "były uszkodzone od wózków widłowych słupy nośne na halach, należało regał rozebrać, słupy wymienić i na nowo słupy osadzić, naprawy regałów miały miejsce często, cyklicznie". Zeznał przy tym, iż prace te wykonali pracownicy firmy A.S. w ilości 6-8 osób, gdzie cena była ustalona ryczałtowo z S.B. a roboty miał odebrać p. D. Natomiast przesłuchani w charakterze świadków pracownicy A.S.: K. H., A. L., Z. R., A. B. - nie potwierdzili udziału przy wykonywaniu napraw regałów i wymianie słupów nośnych na halach przy ul. T. Sąd przywołał zeznania E.B. wózkowego, który w dniu 11.02.2013 r. na pytanie "czy regały, które były na halach często ulegały zepsuciu, kto je wtedy naprawiał" zeznał, iż "regały były solidne, więc rzadko miały miejsce naprawy. Mogły się uszkodzić po uderzeniu wózkiem. Co można było samemu zrobić to robili ludzie z ekipy budowlanej P., a jak nie to przyjeżdżała jakaś firma". Stwierdził, że nie pamięta prac remontowych w 2007 r. na halach przy ul. T. Nie kojarzył, żadnych prac związanych z wymianą słupów nośnych. C.R., zatrudniony od 2006r., jako operator wózków widłowych, przesłuchany w charakterze świadka na pytanie "czy regały, które były na halach często ulegały zepsuciu, kto je wtedy naprawiał" zeznał, iż "raczej takie sytuacje się nie zdarzały, czasami mógł w nie ktoś wózkiem dobić, skrzywiła się wtedy listwa, w takiej sytuacji przyjeżdżała ekipa z ul. M. tj. 2-4 pracowników z P., którzy wtedy pracowali na ślusarni. W ocenie Sądu przywołane okoliczności stanu faktycznego zakresie obejmującym poszczególne sporne faktury potwierdzają stanowisko organów, iż zakwestionowane faktury nie obrazowały faktycznego stanu obrotu gospodarczego pomiędzy podmiotami w nich wykazanymi. Dla prawa do odliczenia podatku naliczonego ze spornych faktur koniecznym było wykazanie przez S. B., że usługi wycenione na kwoty w fakturach tych wskazane zostały przez wykonawcę A.S., w rzeczywistości wykonane. Całość materiału dowodowego zebranego w aktach, przy jednoczesnym braku dowodów źródłowych po stronie firmy A.S. temu przeczy. Zdaniem Sądu organy nie pominęły też badania przy ocenie pozbawienia prawa do odliczenia podatku naliczonego dochowania zachowania należytej staranności przez S.B., prawidłowo uznając, iż podatnik wiedział lub powinien wiedzieć, iż transakcje wynikające z zakwestionowanych faktur wiązały się przestępstwem popełnionym przez wystawcę faktury. 3. Skarga kasacyjna W skardze kasacyjnej skarżący zaskarżył wskazany powyżej wyrok w całości oraz zarzucił Sądowi naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art.86 ust. 1 i art. 88 ust. 3a pkt 4a, art. 103 ust. 1, art. 109 ust.3 ustawy o VAT, a w konsekwencji również błędne ich zastosowanie i przyjęcie, że skarżący wiedział i miał udział w czynnościach sprzecznych z prawem dokonywanych przez jego kontrahentów, pomimo iż skarżący wykazał, że nie mógł wiedzieć i nie miał udziału w/w czynnościach, gdyż miał pełne zaufanie do kontrahentów poparte długą współpracą gospodarczą co nie może być jak uznał Sąd okolicznością potwierdzającą wiedzę i udział skarżącego w czynnościach sprzecznych z prawem. Dalej wskazano na naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) w zw. z art. 145 § 2 p.p.s.a. w zw. z art. 121 § 1, 122, 180 § 1, 187 § 1 i 191 O.p., które to uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
