Wyrok NSA z dnia 4 sierpnia 2015 r., sygn. II FSK 1685/15
Związanie Naczelnego Sądu Administracyjnego podstawami kasacyjnymi w zakresie prawa materialnego oznacza, że powołanie w nich tylko jednego z dwóch przepisów, które powinny być podstawą rozstrzygnięcia, a mianowicie przepisu prawa unijnego z pominięciem przepisu prawa krajowego, uznać należy za niewystarczające do uwzględnienia skargi kasacyjnej. Uniemożliwia to zbadanie, czy w zaskarżonym wyroku trafnie pominięto w ogóle rozważania dotyczące naruszenia zasady stand-still w kontekście wniesienia do spółki komandytowo-akcyjnej wkładu niepieniężnego.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz (sprawozdawca), Sędzia NSA Małgorzata Wolf-Kalamala, Sędzia NSA Tomasz Zborzyński, Protokolant Justyna Bluszko-Biernacka, po rozpoznaniu w dniu 4 sierpnia 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej S. sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w Z. (obecnie: S. sp. z o.o. z siedzibą w Z.) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 14 września 2011 r. sygn. akt I SA/Go 582/11 w sprawie ze skargi S. sp. z o.o. S.K.A. z siedzibą w Z. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Zielonej Górze z dnia 11 maja 2011 r. nr [...] w przedmiocie nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od S. sp. z o.o. z siedzibą w Z. na rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w Zielonej Górze kwotę 5400 (słownie: pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
1.1. Wyrokiem z dnia 14 września 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, o sygn. akt I SA/Go 582/11, oddalił skargę S. Sp. z o.o. s.k.a. z siedzibą w Z. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Zielonej Górze z dnia 11 maja 2011 r., w przedmiocie nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych.
1.2. W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Z. decyzją z dnia 28 stycznia 2011 r. odmówił stwierdzenia nadpłaty i podał, że Skarżąca zwróciła się z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych w kwocie 625.527,87 zł. oraz naliczenie stosownego oprocentowania zgodnie z art. 78 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r., Nr 8, poz. 60 ze zm., zwana dalej : "Ordynacja podatkowa"). W uzasadnieniu wniosku wskazano, iż w dniu 29 października 2007 r. w Kancelarii Notarialnej został sporządzony został akt zawiązania spółki komandytowo-akcyjnej pod nazwą S. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w Z. o kapitale zakładowym w kwocie 125.100.000,00 zł. S. sp. z o.o. jako komplementariusz wniosła do nowo utworzonej spółki komandytowo-akcyjnej wkład w wysokości 20.000,00 zł; S. B. - akcjonariusz - objął 8.340.000 akcji imiennych serii A w spółce komandytowo-akcyjnej o wartości nominalnej 15,00 zł każda, o łącznej wartości 125.100.000,00 zł i pokrył je w całości wkładem niepieniężnym w postaci 8.340.000 akcji imiennych S. S. A., P. B. - akcjonariusz - objął 1.000 akcji imiennych serii A w Spółce komandytowo-akcyjnej o wartości nominalnej 15,00 zł każda o łącznej wartości nominalnej 15.000,00 zł i pokrył je gotówką w wysokości 15.000,00 zł. W związku z utworzeniem SKA notariusz pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych w kwocie 625.527,85 zł. Wskazano, iż w związku z przystąpieniem Rzeczpospolitej Polskiej z dniem 1 maja 2004 r. do struktur UE, na podstawie Aktu Akcesyjnego, prawo wspólnotowe stało się od tej daty częścią porządku prawnego obowiązującego w Polsce i ma, w przypadku kolizji z prawodawstwem krajowym, pierwszeństwo stosowania, co wynika z treści art. 91 ust. 3 Konstytucji RP w związku z art. 2 Aktu Akcesyjnego dotyczącego warunków przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Kwestia nakładania podatku od gromadzenia kapitału jest regulowana na poziomie wspólnotowym przez Dyrektywę Rady z dnia 17 lipca 1969 r. dotyczącą podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (zwaną dalej : "Dyrektywą 69/335"). Z dniem 1 stycznia 2009 r. Dyrektywę 69/335 zastąpiła Dyrektywa Rady 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotycząca podatków pośrednich od gromadzenia kapitału. Zharmonizowanie przepisów w zakresie opodatkowania gromadzenia kapitału na poziomie wspólnotowym oznacza, że państwa członkowskie mogą nakładać w tym zakresie podatki jedynie w granicach wyznaczonych przez wspólnotowego prawodawcę. Pełnomocnik Spółki wywodził, że skoro w rozumieniu Dyrektywy każda forma działalności gospodarczej nakierowana na zysk stanowi spółkę kapitałową to oznacza, że zarówno przedsiębiorstwo osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą jak i spółka komandytowo-akcyjna stanowi spółkę kapitałową. Wskazał, że zgodnie z art. 7 ust. 1 Dyrektywy 69/335 w brzmieniu nadanym Dyrektywą 85/303 (..) państwa członkowskie zwolnią z podatku od spółek kapitałowych te transakcje, które 1 lipca 1984 roku były zwolnione z tego podatku lub opodatkowane stawką 0,50% lub niższą. Zwolnienie będzie podlegać warunkom, które do tej pory dotyczyły udzielenia zwolnienia lub, zależnie od okoliczności, nałożenia podatku według stawki 0,50 % lub niższej. O zakresie czynności podlegających zwolnieniu z podatku kapitałowego w danym państwie członkowskim decyduje prawo krajowe obowiązujące w tym państwie na dzień 1 lipca 1984 r., niezależnie od tego czy to państwo było wówczas członkiem Wspólnot Europejskich (poprzedniczki Unii Europejskiej). Konsekwencją takiego stanowiska, w przypadku Polski, jest konieczność odniesienia się do zakresu opodatkowania opłatą skarbową na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 grudnia 1975 roku o opłacie skarbowej (Dz. U. nr 45, poz. 226 ze zm., dalej zwana : "ustawa o opłacie skarbowej z 1975 r.") oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 maja 1983 roku w sprawie opłaty skarbowej (Dz. U. 1983 r., nr 34, poz. 161 ze zm., dalej zwane : "Rozporządzenie Rady Ministrów"). Pełnomocnik Spółki podniósł, że ówcześnie obowiązujące przepisy regulujące materię prawa spółek, czyli Rozporządzenie Prezydenta z dnia 27 czerwca 1934r. Kodeks Handlowy (dalej zwany : "K.h.") nie przewidywały takiej formy prawnej jak spółka komandytowo-akcyjna. W związku z tym skoro spółka komandytowo-akcyjna nie istniała na dzień 1 lipca 1984 r., to logicznym jest że wnoszenie do niej wkładów nie mogło wówczas podlegać opodatkowaniu i nie podlegało opodatkowaniu opłatą skarbową. W związku z tym pełnomocnik wyraził pogląd, że w polskim stanie prawnym obowiązującym na dzień 1 lipca 1984 r. wniesienie wkładów do spółki komandytowo-akcyjnej nie podlegało opodatkowaniu ówczesnym podatkiem kapitałowym czyli opłatą skarbową, a to oznacza, że Polska od dnia akcesji do Unii powinna zwolnić wkłady wnoszone do spółek komandytowo-akcyjnych od podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie uznał, że przepisy krajowe na podstawie których notariusz pobrał podatek od czynności cywilnoprawnych w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki dokonanego 29 października 2007 r. są sprzeczne z art. 7 ust. 1 Dyrektywy 69/335. Organ I instancji zwrócił uwagę, że w jego ocenie Polska dokonała prawidłowej implementacji przepisów unijnych w zakresie zastosowania Dyrektywy 69/335 oraz treści przepisu art. 7 Dyrektywy 69/335. Za chybione Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego uznał twierdzenia zawarte we wniosku, że skoro spółki komandytowo-akcyjne nie mogły istnieć w momencie wprowadzenia Dyrektywy, tj. w dniu 1 lipca 1984 r. to korzystały ze zwolnienia podatkowego od podatku kapitałowego określonego ustawą o opłacie skarbowej z 1975 r., uznając, że nie można mówić o zwolnieniu podatkowym w stosunku do nieistniejącego przedmiotu opodatkowania. W opinii organu I instancji nie jest istotne czy taki stan rzeczy, tj. brak uregulowania prawnego umożliwiającego istnienie spółek komandytowo-akcyjnych był prawidłowy czy nie. Takich spółek na gruncie obowiązującego w Polsce w dniu 1 lipca 1984 r. prawa nie było, a podatnik nie wskazał przykładów rzeczywistego istnienia spółek komandytowo-akcyjnych. W związku z tym za nieuzasadnione uznał przyjęcie założenia, że do spółek komandytowo-akcyjnych odnoszą się przepisy art. 7 Dyrektywy 69/335 w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania kapitału spółki, który to kapitał był zwolniony z opodatkowania lub opodatkowany stawką 0,50% lub niższą w momencie, w którym Rzeczypospolita Polska przystąpiła do Unii. W ocenie organu I instancji przepisy art. 7 Dyrektywy odnosić się mogą tylko do przedmiotu opodatkowania, który istniał lub mógłby zaistnieć w dniu 1 lipca 1984 r. W rezultacie umowa spółki komandytowo - akcyjnej podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k, ust. 2 pkt 1 i ust. 5 pkt. 1 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2007 r., Nr 68, poz. 450, dalej zwana : "u.p.c.c.").
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
