Wyrok NSA z dnia 18 kwietnia 2013 r., sygn. I FSK 856/12
Istotą faktur VAT jest zaś dokumentowanie rzeczywistych zdarzeń gospodarczych (a nie umowy pomiędzy kontrahentami) i faktura, która "dokumentuje czynności, które nie zostały wykonane" nie daje podstawy do odliczenia wykazanego w niej podatku naliczonego.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Maria Dożynkiewicz, Sędzia NSA Artur Mudrecki, Sędzia NSA Ryszard Pęk (sprawozdawca), Protokolant Marta Sokołowska-Juras, po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2013 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej S. S.A. w L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 17 lutego 2012 r. sygn. akt I SA/Lu 85/12 w sprawie ze skargi S. S.A. w L. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 14 listopada 2011 r. nr ... w przedmiocie podatku od towarów i usług za luty, kwiecień, maj i lipiec 2006 r. oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 17 lutego 2012 r. (sygn. akt I SA/Lu 85/12) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę wniesioną przez S. S.A. w L. (zwaną dalej - "spółką") na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 14 listopada 2011 r. (nr ...) w przedmiocie podatku od towarów i usług za luty, kwiecień, maj i lipiec 2006 r.
2. Wojewódzki Sąd Administracyjny, przedstawiając w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku stan sprawy, ustalił, że wskazaną wyżej decyzją z dnia 14 listopada 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w L., po rozpatrzeniu odwołania wniesionego przez spółkę, utrzymał w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w L. z dnia 5 maja 2011 r. określającą za luty, kwiecień, maj i lipiec 2006 r. kwoty zwrotu różnicy podatku w podatku od towarów i usług.
Dyrektor Izby Skarbowej w uzasadnieniu decyzji podał, że organ I instancji, w oparciu o art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej - "ustawa o VAT"), zakwestionował prawo spółki do obniżenia podatku należnego o kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT, wystawionych przez "P." Sp. z o.o. między innymi za zakup usług fotograficznych. Wyjaśnił, że zakup usług fotograficznych, udokumentowanych fakturami nr ... z dnia 31 stycznia 2006 r. na kwotę netto 50.000,00 zł oraz nr ... z dnia 5 kwietnia 2006 r. na kwotę netto 34.300,00 zł, wystawionymi dla spółki przez "P." Sp. z o.o. faktycznie nie miał miejsca i powyższe faktury nie odzwierciedlały rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych. Podkreślił, że spółka, pomimo wezwania, nie przedstawiła zdjęć, które na jej zlecenie wykonała "P." Sp. o.o. Jako dowód dołączyła jedynie kolorowy wydruk przedstawiający m.in.: szlafrok, naklejki: radość dla twojego dziecka - rodzinny pobyt w E., słoneczna promocja "S.", korę cynamonu gratis, kardamonu przyprawa orientalna - gratis, opakowania papieru do pieczenia białego i brązowego, opakowania: ściereczek i czyścika z mikrofibry i torebek do lodu. Dyrektor Izby Skarbowej wskazał na ustalenia jakie poczyniono w trakcie postępowania podatkowego prowadzonego wobec "P." Sp. o.o., tj. że w dokumentach źródłowych i w ewidencji księgowej tej spółki stwierdzono faktury zakupu usług fotograficznych, wystawione przez "P." T. B., które były następnie podstawą wystawienia faktur sprzedaży dla spółki. Nie stwierdzono natomiast dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków przez T. B. w związku z prowadzonymi sesjami zdjęciowymi. Również - jak zaznaczono w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji - w wyniku kontroli dokumentów źródłowych u T. B. nie stwierdzono kosztów, które można przyporządkować do udokumentowanych fakturami sesji zdjęciowych. Dyrektor Izby Skarbowej podkreślił, że z dokumentów znajdujących się u T. B. a także z dowodów zebranych w postępowaniu prowadzonym w "P." Sp. o.o. wynikało, że środki pieniężne, które "P." Sp. o.o. przekazywała na rachunek T. B. tytułem zapłaty za wystawione przez niego w 2006 r. faktury, zostały następnie jej zwrócone. Takie ustalenie poczyniono na podstawie zapisów w zeszycie zabezpieczonym podczas przeszukania w "P." Sp. o.o. Kwoty zapisane w zeszycie odpowiadały wartościom netto z faktur wystawionych przez "P." T. B., po pomniejszeniu o około 5% wartości. Również z analizy zapisów operacji na rachunkach bankowych prowadzonych przez P. S.A. należących do T. B. wynikało, że środki pieniężne będące zapłatą m.in. za faktury wystawione dla "P." Sp. o.o. były przelewane na inne konta (wspólne T. i I. B. lub inne należące do członków rodziny). Ponadto ustalono, że z rachunków bankowych dokonywano wypłat środków pieniężnych w celu ich zwrotu. Dyrektor Izby Skarbowej podkreślił w uzasadnieniu decyzji, że w zabezpieczonym zeszycie ujawniono również zapisy dotyczące rozliczeń pomiędzy "P." Sp. z o.o. a spółką, które dokumentowały rozchód gotówki w okresie luty i kwiecień - sierpień 2006 r. W okresie, w którym stwierdzono te zapisy, "P." Sp. z o.o. wystawiła na rzecz spółki 19 faktur VAT a rozliczenia udokumentowane zapisami w zabezpieczonym zeszycie potwierdzały stosowany przez "P." Sp. o.o. sposób postępowania. Zakupione na podstawie "pustych faktur" usługi były następnie odsprzedawane kontrahentom. Płatności za faktury "P." Sp. o.o. otrzymywała lub dokonywała w formie przelewu, a następnie otrzymywała zwrot gotówki lub zwracała gotówkę, co Prezes Zarządu "P." Sp. o.o. odnotowywał w zabezpieczonym zeszycie. Dyrektor Izby Skarbowej wskazał, że zapisy w zeszycie były dokonywane poza oficjalną ewidencją księgową i podatkową "P." Sp. o.o. i wyjaśnił, że przesłuchani w charakterze świadków członkowie zarządu spółki nie przyznali się do rozliczeń finansowych (gotówkowych), udokumentowanych zapisami w zabezpieczonym zeszycie i zeznali, że nie wiadomo im z jakiego tytułu były to rozliczenia i czego dotyczyły. Natomiast w toku postępowania kontrolnego przeprowadzonego u akcjonariusza i Prezesa Zarządu spółki - M. J. stwierdzono wpłaty gotówkowe, które w porównaniu z zapisami zeszytu "P." Sp. o.o. wskazywały na pewną regularność polegającą na tym, że wpłat gotówkowych na prywatny rachunek M. J. dokonywano w okresie, w którym stwierdzono również zapisy w zeszycie z adnotacją "S.". Suma wpłat gotówkowych dokonana na prywatne konto M. J. stanowiła ok. 1/3 łącznej kwoty zapisów z zeszytu z taką adnotacją. Dyrektor Izby Skarbowej podkreślił, że w "P." Sp. o.o. nie uznano za koszty uzyskania przychodów wydatków udokumentowanych fakturami wystawionymi w 2006 r. przez "P." T. B. i nie uznano za przychody należne kwot z tytułu sprzedaży usług wykazanych na podstawie faktur z dnia 31 stycznia 2006 r. (50.000,00 zł.) oraz z dnia 5 kwietnia 2006 r. (34.300,00 zł.) wystawionych dla spółki. Zwrócił następnie uwagę na to, że w toku prowadzonego postępowania ustalono, że firma "P." s.c. K D., M. D. świadczyła dla spółki usługi m.in. w zakresie projektów graficznych opakowań i materiałów reklamowych oraz nadzoru nad produkcją poligraficzną opakowań i materiałów reklamowych. Podczas czynności sprawdzających przeprowadzonych w "P." s.c. ustalono, że na podstawie faktury nr ... z dnia 4 stycznia 2006 r. spółka ta opracowała i wykonała na zlecenie spółki kalendarz książkowy A5, w którym znajdowały się zdjęcia, które rzekomo miały być wykonane przez "P." Sp. o.o. Dyrektor Izby Skarbowej, odnosząc się do zarzutów zawartych w odwołaniu, stwierdził, że organ I instancji nie naruszył przepisów art. 121 § 1, art. 122, art. 123 § 1, art. 124, art. 187 § 1, art. 191 oraz art. 210 § 4 Ordynacji podatkowej. Przyjął, że organ I instancji prawidłowo ocenił, że księgi podatkowe w zakresie zapisów udokumentowanych zakwestionowanymi fakturami były nierzetelne, wobec czego nie uznano ich za dowód tego, co wynikało z zawartych w nich zapisów w zakwestionowanym zakresie. W końcowej części uzasadnienia decyzji Dyrektor Izby Skarbowej wyjaśnił, że pełnomocnik spółki wystąpił z wnioskiem o przesłuchanie w charakterze świadków na okoliczność wykonania przez "P." Sp. o.o. usług fotograficznych, sesji zdjęciowych i zdjęć reklamowych, w szczególności sposobu wykonania i dostarczenia zdjęć, jak również sposobu ich odbioru przez stronę i wykorzystania w prowadzonej przez nią działalności, przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego na okoliczność tożsamości, względnie braku tożsamości zdjęć widniejących na okładce kalendarza firmowego przygotowanego przez "P." s.c. dla spółki na rok 2006, ze zdjęciami, które spółka dołączyła do akt sprawy w postępowaniu przed organem kontroli skarbowej jako dowód wykonania spornych usług przez "P." Sp. o.o., dopuszczenia dowodów z dokumentów w postaci korespondencji mailowej prowadzonej pomiędzy osobami zatrudnionymi w spółce, jak również pomiędzy nimi a P. L. na okoliczność wykonania przez "P." Sp. o.o. usług fotograficznych, sesji zdjęciowych i zdjęć reklamowych, w szczególności sposobu wykonania i dostarczenia zdjęć, jak również sposobu ich odbioru przez spółkę i wykorzystania w prowadzonej przez nią działalności. Dyrektor Izby Skarbowej, odnosząc się do powyższych wniosków, wyjaśnił, że organ I instancji dopuścił dowód z dokumentów w postaci korespondencji mailowej. Korespondencja ta nie stanowiła jednak w jego ocenie dowodu na to, że "P." Sp. o.o. wykonała dla spółki usługi fotograficzne, sesje zdjęciowe i zdjęcia reklamowe, gdyż nie wynikało z niej, że dotyczyła ona konkretnych zdjęć, za które spółka zapłaciła na podstawie zakwestionowanych wystawionych faktur VAT. Wskazał następnie, że organ I instancji odmówił przeprowadzenia dowodu z przesłuchania wnioskowanych zeznań świadków i przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego. Dyrektor Izby Skarbowej, odnosząc się do wniosku o przesłuchanie świadków na okoliczność sposobu wykonania i dostarczenia zdjęć przez "P." Sp. o.o., jak również sposobu ich odbioru przez spółkę i wykorzystania w prowadzonej przez nią działalności, stwierdził, że wymienione we wniosku osoby nie mogły dysponować wiedzą dotyczącą sposobu wykonania zdjęć. Nie wymagały także wyjaśnień okoliczności dotyczące dostarczenia, odbioru i wykorzystania zdjęć, gdyż udowodniono, że T. B. zdjęć tych nie wykonał, co - jak zaznaczono w uzasadnieniu decyzji - potwierdził wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 14 stycznia 2011 r. (sygn. akt. I SA/Lu 674/10). W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej, dla stwierdzenia tożsamości, względnie braku tożsamości, zdjęć widniejących na okładce kalendarza firmowego przygotowanego przez "P." s.c. dla spółki na rok 2006, ze zdjęciami dołączonymi do akt sprawy w postępowaniu przed organem kontroli skarbowej, nie były wymagane wiadomości specjalne a zatem nie było potrzeby powoływania biegłego. Rzecz - jak zaznaczył - nie dotyczyła wiadomości specjalnych a kwestii oceny zebranego materiału dowodowego. W końcowej części uzasadnienia decyzji Dyrektor Izby Skarbowej powołał się na treść art. 86 ust. 1 oraz art. 88 ust. 3a pkt 4 lit. a ustawy o VAT, akcentując, że nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności. Podkreślił, że skoro kwestionowane faktury nie dokumentowały faktycznych zdarzeń gospodarczych, to nie mogły stanowić podstawy do rozliczenia zawartego w nich podatku VAT.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
