30.05.2012 Obrót gospodarczy

Wyrok NSA z dnia 30 maja 2012 r., sygn. I GSK 533/11

 

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marzenna Zielińska Sędzia NSA Tadeusz Cysek (spr.) Sędzia NSA Urszula Raczkiewicz Protokolant Marta Podoba po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2012 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Celnej w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 18 listopada 2010 r. sygn. akt V SA/Wa 162/10 w sprawie ze skargi S. M. U. "P. C." Spółki z o.o. w upadłości w W. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w W. z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie określenia kwoty długu celnego 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Dyrektora Izby Celnej w W. na rzecz S. M. U. "P. C." Spółki z o.o. w upadłości w W. kwotę 3617 (słownie: trzy tysiące sześćset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Objętym skargą kasacyjną wyrokiem z dnia 18 listopada 2010 r., sygn. akt V SA/Wa 162/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. w sprawie ze skargi S. masy upadłości P. Ch. Sp. z o.o. w upadłości z siedzibą w Warszawie (dalej: Spółka) na decyzję Dyrektora Izby Celnej w W. z dnia [...] listopada 2009 r., Nr [...] w przedmiocie określenia kwoty należności celnych oraz retrospektywnego jej zaksięgowania i wezwania do zapłaty wraz z odsetkami, uchylił zaskarżoną decyzję, zasądził zwrot kosztów postępowania sądowego, stwierdził, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się wyroku.

Sąd I instancji uwzględnił następujący stan sprawy:

W dniu 30 maja 2005 r. F. A. P. Sp. z o.o. w W. (obecnie P. C. Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej) działając za pośrednictwem A. C. S. Sp. z o.o. dokonała zgłoszenia celnego nr SAD [...] w celu dopuszczenia do obrotu towaru w postaci samolotu pasażerskiego B.[...]. Do zgłoszenia celnego Spółka załączyła m.in.: deklarację wartości celnej, pismo z dnia [...] maja 2005 r. zawierające prośbę o przeprowadzenie procedury oclenia samolotu przeznaczonego do przewozów pasażerskich, pismo z [...] kwietnia 2005 r. zawierającego wniosek o objęcie towaru procedurą dopuszczenia do obrotu z zastosowaniem zwolnienia od należności podatkowych, dokumenty spółki na podstawie, których miała ona świadczyć przewozy pasażerskie, fakturę nr [...] z [...] maja 2005 r., oświadczenia dotyczącego kosztów transportu. Zgłaszający dla określenia kwoty długu celnego zastosował zerową stawkę cła przywozowego, ze względu na ostateczne użycie towaru o szczególnym przeznaczeniu. Po weryfikacji zgłoszenia celnego, towar objęto procedurą dopuszczenia do obrotu i zwolniono z należności celno-podatkowych.

Naczelnik Urzędu Celnego III "[...]" w W. postanowieniem z dnia [...] lipca 2007 r. wszczął z urzędu postępowanie w sprawie określenia należności wynikających z długu celnego powstałego w wyniku zastosowania, bez wymaganego pisemnego zezwolenia, zerowej stawki cła przywozowego określonego w taryfie celnej ze względu na końcowe użycie towaru o szczególnym przeznaczeniu w postaci samolotu pasażerskiego.

W piśmie z [...] sierpnia 2007 r., Spółka wskazała, że przed dokonaniem zgłoszenia celnego organ celny, z którym się konsultowała nie żądała pisemnego zezwolenia na zastosowanie zwolnienia od cła, nie żądał również takiego zezwolenia w trakcie odprawy celnej. Zdaniem Spółki spełniała ona warunki do uzyskania brakującego zezwolenia na zastosowanie procedury dopuszczenia do obrotu z końcowym przeznaczeniem i wniosła o wystawienie zezwolenia z mocą wsteczną.

Naczelnik Urzędu Celnego III "[...]" w W. decyzją z [...] lutego 2008 r. odmówił udzielenia zezwolenia na zastosowanie procedury celnej dopuszczenia do wolnego obrotu z ostatecznym przeznaczeniem dla zgłoszonego samolotu z uwagi na upływ terminu o którym mowa w art. 294 ust. 3 rozporządzenia Komisji (EWG) Nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiającego przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) Nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 253 z 11 października 1993 r., dalej: RWKC).

Następnie decyzją z dnia [...] lutego 2008 r., Naczelnik Urzędu Celnego III "[...]" w W. określił niezaksięgowane należności celne, orzekł o retrospektywnym zaksięgowaniu powyższej kwoty oraz wezwał Spółkę do uiszczenia kwoty długu celnego wraz odsetkami.

W wyniku rozpatrzenia odwołania Dyrektor Izby Celnej, decyzją z dnia [...] listopada 2009 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, iż w stosunku do samolotów cywilnych o kodzie CN 880240 obejmującym "samoloty i pozostałe statki powietrzne o masie własnej przekraczającej 15.000 kg do - celów cywilnych" można zastosować stawki preferencyjne w wysokości 0%, po spełnieniu warunków ustanowionych w odpowiednich przepisach wspólnotowych w szczególności pisemnego zezwolenia organu celnego określonego w art. 292 ust. 1 RWKC.

Zdaniem organu odwoławczego strona nie wnioskowała o wydanie pozwolenia na zastosowanie procedury celnej dopuszczenia do wolnego obrotu z ostatecznym przeznaczeniem dla cywilnego statku powietrznego przed dokonaniem zgłoszenia celnego z [...] maja 2005 r., nie skorzystała również z możliwości, aby zgłoszenie celne stanowiło wniosek o udzielenie takiego pozwolenia według art. 292 ust. 3 RWKC. Organ odwoławczy uznał za bezzasadny zarzut wskazujący, że zgłoszenie celne wraz ze złożonym przez Spółkę pismem z [...] maja 2005 r., winny zostać potraktowane, jako równoznaczne z wnioskiem o wydanie pozwolenia na zastosowanie procedury celnej dopuszczenia do obrotu z ostatecznym przeznaczeniem. Wniosek o wydanie pozwolenia powinno się sporządzić w formie pisemnej zgodnie ze wzorem określonym w załączniku nr 67 do RWKC lub za zgodą organu celnego w innej formie. Organ nie mógł również potraktować zgłoszenia celnego wraz z pismem z dnia [...] maja 2005 r. jako wniosku skróconego ponieważ strona winna w sposób wyraźny potwierdzić swoje intencje w tym zakresie tj. wskazać, że zamiarem zgłaszającego jest objęcie towaru procedurą dopuszczenia do obrotu z zastosowaniem uprzywilejowanego traktowania taryfowego oraz, że zgłoszenie celne stanowi wniosek o udzielenie pozwolenia. Zastosowanie powyższego trybu postępowania - jak zaznaczono- możliwe jest wyłącznie w chwili przyjmowania zgłoszenia celnego przez organ celny. Wtedy to można uznać taką sytuację za szczególną i odstąpić od wymogu złożenia pisemnego wniosku. Strona nie wystąpiła również z wnioskiem po przyjęciu zgłoszenia celnego w terminie określonym w art. 294 ust. 3 RWKC. Przepis ten przewiduje możliwość wydania przez organ pozwolenia z mocą wsteczną, jednak jego moc wsteczna może obejmować okres do jednego roku przed datą złożenia wniosku.

Ponadto organ podkreślił, że konsultacja strony z funkcjonariuszami celnymi przed dokonaniem zgłoszenia celnego odnośnie dokumentów niezbędnych do zgłoszenia celnego i udzielenia pozwolenia nie została poparta żadnymi dowodami.

Sąd I instancji wyrokiem z dnia 18 listopada 2010 r. uchylił zaskarżoną decyzję organu odwoławczego uznając, iż działanie organu doprowadziło zarówno do naruszenia art. 292 RWKC i art. 21 WKC oraz przepisów postępowania, a w szczególności zasady zaufania do organów państwa poprzez próbę przerzucenia negatywnych konsekwencji błędu organu celnego na skarżącą.

Jak wynika z zaskarżonego wyroku organy nie uwzględniły dokumentów załączonych do zgłoszenia celnego, w szczególności pisma z dnia [...] maja 2005 r. w którym Spółka zwróciła się z prośbą o "przeprowadzenie procedury oclenia samolotu przeznaczonego do przewozów pasażerskich" oraz dokumentów spółki na podstawie, których miała ona świadczyć przewozy pasażerskie (certyfikat przewoźnika lotniczego, specyfikacja operacyjna, decyzja, świadectwo rejestracji). Dokumenty te zostały wpisane przez zgłaszającego w polu 44 dok. SAD. Zostały one przyjęte przez organ celny, o czym świadczą pieczęcie wraz z datownikiem i numerem zgłoszenia celnego ponadto poświadczone zostały za zgodność z oryginałem. Działania te oznaczają weryfikację dokumentów załączonych do SAD przez organ. Natomiast organ w polu J dok. SAD nie wpisał okoliczności świadczącej o zapoznaniu się z treścią zgromadzonych dokumentów. Brak tego wpisu mimo powyższego działania oznacza nierzetelne odzwierciedlenie czynności przeprowadzonych przez organ w trakcie przyjmowania zgłoszenia celnego. Daje to podstawę do uznania za prawidłowe twierdzenia strony, iż konsultowała się z funkcjonariuszami celnymi odnośnie dokumentów niezbędnych do zgłoszenia celnego i udzielenia pozwolenia na objęcie procedurą dopuszczenia do obrotu z końcowym przeznaczeniem.

W ocenie Sądu I instancji z faktury, wymienionego wniosku opatrzonego datą dzienną [...] maja 2005 r. oraz pisma strony z datą [...] kwietnia 2005 r. wynika wprost, że towarem zgłaszanym był samolot przeznaczony do przewozów pasażerskich, samolot leasingowany (do dnia [...] maja 2008 r.) przez zgłaszającego mającego uprawnienie do prowadzenia działalności zgodnej z przeznaczeniem tegoż samolotu. Organ mimo zapoznania się z treścią tych dokumentów przyjął zgłoszenie celne bez żadnych działań i zastrzeżeń. Jak wskazał Sąd I instancji pismo strony z datą [...] maja 2005r. wyraźnie było wnioskiem skierowanym do organu celnego i jasno wyrażało prośbę o czynności związane z ocleniem "samolotu przeznaczonego do przewozów pasażerskich".

W przedmiotowej sprawie dokonano częściowej kontroli przez urząd celny przeznaczenia, o czym świadczą wpisy w polu J dokumentu SAD. Ponadto Sąd podnosi, że wpisanie, iż dokonano weryfikacji pola 47 SAD dotyczącego m.in. wysokości zastosowanej stawki celnej bez wskazania, iż uczyniono to wraz z kontrolą pola 33 SAD dotyczącego kodu TARIC oznacza brak pełnego wpisu. Nie można sprawdzić wysokości zastosowanej stawki celnej (a tego kontrola dotyczyła) bez sprawdzenia jaki zastosowano kod TARIC. Było to czynnością niemożliwą.

Mając powyższe na uwadze Sąd stanął na stanowisku, iż Spółka mimo nie złożenia wniosku o wydanie pozwolenia na zastosowanie procedury celnej dopuszczenia do wolnego obrotu z ostatecznym przeznaczeniem dla cywilnego statku powietrznego w przypisanej formie, to złożyła taki wniosek w formie, o której mowa w art. 292 ust. 3 RWKC (wniosek skrócony), która umożliwiała organowi jego rozpoznanie. Dodatkowo podkreślił, że skoro organ przyjmując opisane wcześniej dokumenty nie był pewny co do intencji strony, winien on zwrócić się do niej o złożenie dodatkowych informacji (takie uprawnienie dawał mu art. 292 ust. 4 RWKC).

Sąd I instancji wskazał również, że skoro przepisy RWKC przewidują możliwość wydania w szczególnie określonych wypadkach zezwolenia z mocą wsteczną, to należy przyjąć, że w dacie zgłoszenia celnego strona nie musiała legitymować się tym zezwoleniem, aby sprowadzony towar został zwolniony z cła. Takie zezwolenie organ mógł bowiem wydać już po przyjęciu zgłoszenia celnego, czego w przedmiotowej sprawie, mimo złożenia wniosku nie uczynił. Nie ma przy tym znaczenia, iż zgłoszenia celnego, dokonał profesjonalny podmiot, gdyż organ celne przyjmując zgłoszenie celne wraz z załączonymi dokumentami i weryfikując część złożonych dokumentów (potwierdzając je za zgodność) przyjął jednocześnie wniosek o wydanie zezwolenia, który do dnia dzisiejszego nie został rozpoznany.

W zaskarżonym wyroku wskazano też , że organ celny ponownie rozpoznając sprawę przed podjęciem decyzji w przedmiocie określenia kwoty należności celnych, winien najpierw bądź rozpoznać wniosek złożony przy zgłoszeniu celnym o udzielenie zezwolenia o uprzywilejowane traktowanie lub w razie prezentowania wątpliwości co do intencji strony skarżącej, ustalić te intencji i następnie podjąć stosowne rozstrzygnięcie zarówno w przedmiocie wniosku jak i następnie w przedmiocie należności celnych.

Dyrektor Izby Celnej w W. zakwestionował powyższy wyrok skargą kasacyjną, w której wniósł o jego uchylenie w całości i rozpoznanie skargi lub uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez WSA oraz zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

Na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a. naruszenie przepisów prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy tj.:

- art. 21 WKC i art. 292-300 rozporządzenia Rady EWG nr 2913/92 ustanawiającego WKC, poprzez błędną wykładnię prowadzącą do uznania, że skarżący złożył wniosek o wydanie pozwolenia na zastosowanie procedury celnej dopuszczenia do wolnego obrotu.

Na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. naruszenie przepisów postępowania, mających istotny wpływ na wynik sprawy:

- art. 134 § 1 p.p.s.a. poprzez przekroczenie granic przedmiotowej sprawy przy jej rozstrzyganiu.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono między innym, że zebrany materiał dowodowy nie daje podstaw do uznania, że w sprawie został dotrzymany przez Spółkę tryb postępowania wskazany w art. 292 ust. 3 RWKC. Z akt sprawy nie wynika, że Spółka wyraziła wolę uzyskania pozwolenia w trybie skróconym. Wola w tym zakresie powinna być wyrażona w sposób jasny i precyzyjny. Zastosowanie tego trybu jest możliwe tylko w chwili przyjmowania zgłoszenia celnego. Istnienia wniosku o wydanie pozwolenia nie można domniemywać, zwłaszcza w przypadku pozwolenia w trybie skróconym i zważywszy na zapisy art. 293 ust. 1 - 2 RWKC. Pismo z dnia [...] maja 2005 r. nie zawiera prośby, by organ celny uznał zgłoszenie celne za wniosek o wydanie pozwolenia. Organ celny przyjmując zgłoszenie celne nie dokonał jego oceny i załączonych dokumentów pod kątem możliwości udzielenia pozwolenia w trybie skróconym, zwłaszcza nie rozpatrywał, czy winien zostać załączony dokument sporządzony przez zgłaszającego, zwierający informacje dodatkowe, ewentualnie czy istnieją podstawy do zwolnienia zgłaszającego z przedstawienia takiego dokumentu, nie pozostawił również towaru pod dozorem celnym. Zdaniem organu dopiero pismem z dnia [...] sierpnia 2007 r. Spółka zwróciła się do organu celnego o wydanie pozwolenia.

Zdaniem organu jeżeli strona nie uzyskała pozwolenia przed zgłoszeniem towarów lub nie złożyła stosownego wniosku najpóźniej w dniu dokonywania zgłoszenia, brak jest podstaw prawnych do przyjęcia, że może korzystać z preferencyjnych środków taryfowych, których stosowanie jest uzależnione zgodnie z art. 21 WKC, od uzyskania pozwolenia.

Podkreślono ponadto, iż przedmiotem postępowania była kwestia retrospektywnego zaksięgowania długu celnego a nie kwestia wydania "zezwolenia na korzystanie z procedury celnej. W tym zakresie toczyło się postępowanie celne prowadzone przez Naczelnika Urzędu Celnego III "[...]", który prawomocną decyzją z dnia [...] lutego 2008r. odmówił zezwolenia na zastosowania procedury celnej dopuszczenia do wolnego obrotu z ostatecznym przeznaczeniem przedmiotowego samolotu". Odnosząc się do kwestii wydawania "pozwolenia na zastosowanie "ww procedury celnej" i czyniąc z tego jeden z głównych argumentów uzasadnienia Sąd I instancji przekroczył granice sprawy.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną S. masy upadłości P. C. Sp. z o.o. w upadłości wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Skarga kasacyjna podlega oddaleniu albowiem zaskarżony wyrok, pomimo pewnych zastrzeżeń do jego uzasadnienia odpowiada prawu.

Przystąpienie do merytorycznego rozpoznania przedmiotowej skargi kasacyjnej było możliwe wobec tego, iż spełniała ona warunki formalne określone w art. 175 § 1 p.p.s.a., 176 p.p.s.a. i 177§ 1 p.p.s.a.

Zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej (a zatem nie w całokształcie, jak sąd pierwszej instancji), bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania.

W niniejszej sprawie nieważność postępowania w ujęciu art. 183 § 2 p.p.s.a. nie występowała.

Skargę kasacyjną w myśl art. 174 p.p.s.a. można oprzeć na następujących podstawach:

1) naruszeniu prawa materialnego poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie;

2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Rozpoznawany środek odwoławczy został skonstruowany w oparciu o obydwie podstawy kasacyjne wymienione we wskazanym wyżej przepisie.

Ustosunkowując się w pierwszej kolejności do zarzutu sformułowanego w ramach podstawy kasacyjnej określonej w art. 174 pkt 2 p.p.s.a. należy stwierdzić, iż wbrew poglądowi skargi kasacyjnej wyrok Sądu I instancji nie zapadł z obrazą art. 134 p.p.s.a.

Wprawdzie w niniejszej sprawie - jak słusznie zauważa skarga kasacyjna - zaskarżona do Sądu I instancji została decyzja orzekająca o retrospektywnym zaksięgowaniu należności celnych - ale nie można zasadnie kwestionować, że ocena legalności tej decyzji była wprost zależna od zbadania zgodności z prawem stanowiska organu celnego wyrażonego na tle uregulowań art. 292 ust. 3 RWKC. Zastosowana przez Sąd I instancji głębokość badania zgodności z prawem postępowania organów celnych była zatem dopuszczalna. Zważyć bowiem należy, iż w razie stwierdzenia istnienia (a to wynika z zaskarżonego wyroku) nierozpoznanego wniosku (w formie jaką dopuszcza art. 292 ust. 3 RWKC) o udzielenie przewidzianego w procedurze celnej zezwolenia

(vide w szczególności art. 292 ust. 1 RWKC) podjęcie decyzji w zakresie retrospektywnego zaksięgowania należności celnych winno być ocenione jako wadliwe. Organ celny nie może wyciągać negatywnych dla strony skutków z racji braku przedstawienia (bezspornie przewidzianego prawem) zezwolenia, w sytuacji zaniechania wykonania swego obowiązku w zakresie rozpoznania wniosku dotyczącego wydania tegoż zezwolenia. Przyjęcie innego założenia kłóciłoby się z postulatem racjonalnego prawodawcy i stanowiłoby nieuzasadnione poprzestanie na dokonywaniu jedynie literalnej i do tego wycinkowej wykładni prawa. Nie można zapominać, iż błąd organów celnych według art. 220 ust. 2 pkt b WKC stanowi przeszkodę w dokonaniu retrospektywnego zaksięgowania należności celnych.

Dodać przy tym trzeba, że stanowiska w tym zakresie nie mógł zmienić podnoszony w skardze kasacyjnej fakt wydania przez Naczelnika Urzędu Celnego III "[...]" w W. decyzji z dnia [...] lutego 2008 r. Dotyczyła ona bowiem w istocie zagadnienia braku podstaw do wydania zezwolenia z mocą wsteczną przed złożeniem wniosku w z uwagi na upływ terminu przewidzianego w art. 294 ust. 3 RWKC i nie mogła zatem mieć przesądzającego znaczenia przy ocenie, czy wcześniej (wraz ze zgłoszeniem w zakresie dopuszczania towaru do swobodnego obrotu) został złożony wniosek o udzielenie zezwolenia w formie jaką przewiduje art. 293 ust. 3 RWKC.

Naczelny Sąd Administracyjny dostrzega przy tym pewne niezręczności w wywodach zaskarżonego wyroku w zakresie wskazań co do dalszego postępowania. Wskazania co do dalszego postępowania celnego winny ograniczyć się bowiem do podkreślenia, że organ celny uwzględni brak rozpoznania wniosku w formie dopuszczonej przez art. 293 ust. 3 RWKC, jako przeszkodę w retrospektywnym zaksięgowaniu należności celnych.

Nie jest też trafny zarzut skargi kasacyjnej dotyczący naruszenia przez wyrok Sądu I instancji prawa materialnego.

Przede wszystkim należy zauważyć, iż w petitum przedmiotowego środka odwoławczego zarzut podniesiono obrazę art. 21 WKC i wymienionych łącznie "art. 292-300" RWKC, poprzez ich błędną wykładnię "prowadzącą do uznania, że skarżący złożył wniosek o wydanie zezwolenia na zastosowanie procedury celnej dopuszczenia do obrotu". Zarzut błędnej wykładni prawa materialnego polega na wskazaniu, dlaczego rozumienie poszczególnych przepisów przez Sąd I instancji było wadliwe przy podaniu jednocześnie, jakie ich rozumienie jest trafne. Z omawianego zarzutu ujętego w petitum skargi kasacyjnej nie wynika aby kasator dostosował się do tych wymogów. Poza tym nie sposób nie podnieść, iż zarzut naruszenia prawa materialnego poprzez jego błędną wykładnię należy odróżnić od zarzutu niewłaściwego zastosowania prawa materialnego polegającego na podnoszeniu błędu w subsumcji (przy podstawieniu stanu faktycznego pod znaczenie obowiązujących przepisów prawa).

Zważyć jednak należy, iż w uzasadnieniu skargi kasacyjnej - obok obszernego przytaczania obowiązujących przepisów - pojawiły się wywody nakierowane na podważanie wyroku Sądu I instancji, które mieściły się w ramach zarzutu błędnej wykładni i niewłaściwego zastosowania prawa materialnego.

W kluczowym dla wyniku postępowania kascyjnego zakresie dotyczyły one stanowiska zaskarżonego wyroku zaprezentowanego na tle art. 292 ust. 3 RWKC. Z treści tego przepisu (w brzmieniu z dnia dokonywania zgłoszenia celnego) wynika, iż "W szczególnych okolicznościach organy celne mogą dopuścić, aby zgłoszenie o dopuszczeniu do swobodnego obrotu, sporządzone na piśmie lub z wykorzystaniem środków technicznych przetwarzania danych i dokonane z zastosowaniem zwykłej procedury, stanowiło wniosek o udzielenie zezwolenia, w przypadku, gdy:

- wniosek dotyczy tylko jednej administracji celnej,

- osoba składająca wniosek w całości nadaje towarom określone przeznaczenie, oraz

- zabezpieczony jest prawidłowy przebieg czynności."

Skarga kasacyjna dokonując wykładni tego przepisu podnosi, że wymaga on dla zaistnienia trybu składania wniosku w nim przewidzianego wyrażonej odrębnie i wyraźnie woli strony. Jest to założenie błędne. W treści analizowanego przepisu nie ma bowiem do tego podstawy. Przepis ten daje - należy podkreślić na wstępie jasne wskazanie, aby w określonej w tym przepisie sytuacji, co do zasady już samo "zgłoszenie o dopuszczeniu do swobodnego obrotu.... "stanowiło wniosek o udzielenie zezwolenia". Organ celny winien brać przy tym rzecz jasna pod uwagę, czy występują w sprawie "szczególne okoliczności". Jest to pojęcie niedookreślone, na które składa się w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego także wzgląd na sytuację strony i całokształt jej postawy prezentowanej przed dokonaniem zgłoszenia celnego. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego nie ma zatem przeszkód aby organ celny także w sposób dorozumiany przyjął istnienie woli strony co do przyjęcia do rozpoznania wniosku o wydanie zezwolenia w skróconej formie przewidzianej w art. 292 ust. 3 RWKC. Nie trzeba przy tym przekonywać, iż przyjęcie wniosku o wydanie zezwolenia w formie skróconej na mocy powołanego wyżej przepisu jest zabiegiem dla strony korzystnym.

Wbrew poglądowi skargi kasacyjnej Sąd I instancji w okolicznościach konkretnej sprawy zasadnie przyjął zaistnienie woli strony co do przyjęcia jej wniosku o wydanie zezwolenia w formie skróconej przewidzianej w art. 292 ust. 3 RWKC. Zważyć trzeba, iż w zaskarżonym wyroku słusznie zwrócono uwagę na tok czynności w sprawie podkreślając, iż strona najpierw pismem z dnia [...] maja 2005 r. poinformowała o przylocie już następnego dnia wyleasingowanego przez nią statku powietrznego zwracając się o przeprowadzenie "procedury oclenia" tego samolotu "przeznaczonego do przewozów pasażerskich". Fakt zaś, iż chodzi w sprawie o samolot przeznaczony do przewozów pasażerskich (a więc cywilny statek powietrzny, jak wynika z wyjaśnień do kodu 8802 40 10 łączącego się z zerową stawka celną) wynikał też, z dokumentów wymienionych szczegółowo przez Sąd I instancji, przestawionych przy dokonywaniu zgłoszenia celnego i w istocie przyjętych przez organ celny (pieczęcie "za zgodność" wraz z datownikiem i numerem zgłoszenia celnego), choć bez odzwierciedlenia tego w polu J zgłoszenia celnego. Właściwie też zaakcentowano, wskazanie przez stronę w polu zerowej stawki celnej, które to pole jak wynika z adnotacji w polu J było poddane weryfikacji, przy czym bez jednoczesnego wpisania weryfikacji pola 33 (kod Taric). Sąd I instancji słusznie podniósł, iż nie można weryfikować pola 47 bez jednoczesnej weryfikacji pola 33 zgłoszenia celnego.

Biorąc to wszystko pod uwagę wraz z tym jeszcze, że weryfikacji jak wynika z pola 47 poddane było także pole 37, w którym wpisano kod procedury (4000) dotyczący dopuszczenia do swobodnego obrotu można było wnioskować, iż strona wyraziła wolę dokonania wszelkich czynności i warunków mogących doprowadzić ją do zapłacenia zerowej stawki celnej w tym w szczególności poprzez złożenie wniosku o wydanie zezwolenia w formie skróconej przewidzianej w art. 292 ust. 3 RWKC .

Podnosząc powyższe warto zwrócić uwagę, iż skarga kasacyjna nie podnosi innych, ewentualnych przeszkód prawnych do wykorzystania w sprawie konstrukcji wniosku skróconego, o jakim mowa w art. 293 ust. 3 RWKC. Przypomnieć w tym miejscu zaś należy, iż Naczelny Sąd Administracyjny związany jest granicami skargi kasacyjnej.

Co do zwalczanej przez skargę kasacyjną argumentacji Sądu I instancji, dotyczącej możliwości wydania zezwolenia przewidzianego w art. 292 ust. 1 RWKC, to nie sposób - akceptując zaskarżony wyrok nie podkreślić, że art. 294 ust. 1 RWKC stwarza generalną możliwość wydawania zezwolenia z mocą wsteczną i tak wydane obowiązuje od dnia złożenia wniosku, co jest szczególnie istotne właśnie w sytuacji wniosku o wydanie zezwolenia w formie skróconej określonej w art. 293 ust. 3 RWKC tzn. gdy samo zgłoszenie... stanowi taki wniosek. Powtórzyć zaś należy, iż zaskarżony wyrok przyjął zaistnienie wniosku w formie określonej w art. 293 ust. 3 RWKC a nie sytuacji wymienionej w art. 294 ust. 3 RWKC (choć Sąd I instancji zbędnie przytoczył treść także tego przepisu, łączącego się maksymalną mocą retroaktywną w nieprzekraczalnym terminie przed dniem złożenia wniosku). Wobec możliwości jakie stwarza art. 294 ust. 1 RWKC nie można podzielić zarzutów skargi kasacyjnej sformułowanych na tle art. 21 WKC.

Z tych wszystkich względów orzeczono, jak w sentencji z mocy art. 184 p.p.s.a.

Orzeczenie o kosztach postępowania kasacyjnego ma swą podstawę w art. 204 pkt 2 p.p.s.a.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp