Wyrok NSA z dnia 26 lipca 2012 r., sygn. II GSK 970/11
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Stanisław Gronowski Sędzia NSA Andrzej Kuba (spr.) Sędzia del. WSA Nadzieja Karczmarczyk-Gawęcka Protokolant Michał Stępkowski po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2012 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A. W., A. W. - S. s.c. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 3 lutego 2011 r. sygn. akt V SA/Wa 2080/10 w sprawie ze skargi A. W., A. W. - S. s.c. na postanowienie Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] czerwca 2010 r. nr [...] w przedmiocie uznania zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym za niezasadne 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od A. W., A. W. solidarnie na rzecz Głównego Inspektora Transportu Drogowego kwotę 180 (słownie: sto osiemdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia [..] lutego 2011 r., sygn. akt [..] Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę A. W. i A. W. - wspólników spółki cywilnej [..] na postanowienie Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [..] czerwca 2010 r., nr [..] w przedmiocie uznania zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym za bezzasadne. Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie sprawy. Decyzją z [..] listopada 2009 r. nr [..] Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego nałożył na [..]karę pieniężną w wysokości 10.000 zł. W dniu [..] lutego 2010 r. wystawił tytuł wykonawczy nr [..]. Na tej podstawie [..] marca 2010r. Naczelnik Urzędu Skarbowego [..] wydał zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego spółki. Pismem z [..] marca 2010 r. A. W., A. W. wspólnicy [..] A. W. A. W. wnieśli do Naczelnika Urzędu Skarbowego [..] zarzuty w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej. [..] Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego, do którego wpłynęło pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego [..], o zajęcie stanowiska w sprawie złożonych zarzutów postanowieniem z [..] kwietnia 2010 r. uznał zarzuty dłużnika za bezzasadne. Wierzyciel stwierdził, że wskazanie w tytule wykonawczym art. 2 §1 u.p.e.a. jako podstawy prawnej egzekucji jest wystarczające, ponieważ w przepisie tym wymieniono obowiązek, na podstawie którego tytuł wykonawczy został wystawiony. Odnosząc się do pozostałych zarzutów wierzyciel wskazał, że z § 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2001r., Nr 137, poz. 1541 ze zm.) w związku z art.15 § 5 u.p.e.a., wynika, iż postępowanie egzekucyjne może być wszczęte bez uprzedniego doręczenia upomnienia w przypadkach, gdy należność pieniężna została określona w orzeczeniu, co miało miejsce w niniejszej sprawie (decyzja [..] w W. z [..] listopada 2009 r. nr [..]). Zdaniem [..] Inspektora Drogowego nietrafny jest zarzut dotyczący naruszenia treści art. 33 ust. 3 i ust. 4 u.p.e.a ze względu na wystawienie tytułu wykonawczego przeciwko spółce cywilnej ze względu na to, że jakkolwiek sama spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej to jednak ze względu na jej konstrukcję prawną, czyli to, że jest ona zobowiązaniem gospodarczym osób fizycznych możliwe jest prowadzenie egzekucji. W ocenie wierzyciela niezasadny był też zarzut dotyczący wystawienia tytułu wykonawczego przez podmiot nieposiadający legitymacji do żądania wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Stwierdził bowiem - powołując się na art. 51 ust. 1, 2 i 6 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U. z 2001 r. nr 125, poz. 1371 ze zm.) - iż nie ma podstaw do kwestionowania uprawnień [....] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego do podejmowania egzekwowania swoich orzeczeń. Od powyższego postanowienia dłużnik wniósł zażalenie. Postanowieniem z [..] czerwca 2010 r. Główny Inspektor Transportu Drogowego utrzymał w mocy postanowienie [..] Wojewódzkiego Inspektora Drogowego z [..] kwietnia 2010 r. uznające zarzuty A. W. A. W. wspólników spółki cywilnej [...] za bezzasadne. W uzasadnieniu organ podzielił stanowisko [..] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego odnośnie zarzutów spółki. Ponadto - odnosząc się do zarzutu wystawienia tytułu wykonawczego przez niewłaściwy organ - podkreślił, że do wystawienia tego tytułu uprawniony jest i był jako wierzyciel [..] Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego. Zgodnie bowiem z art. 1a pkt 13 u.p.e.a. wierzycielem jest podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym. Do żądania wykonania w drodze egzekucji administracyjnej obowiązków określonych w art. 2 u.p.e.a. w odniesieniu do obowiązków wynikających z decyzji lub postanowień organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego jest zaś uprawniony zgodnie z art. 5 § 1 tej ustawy - właściwy do orzekania organ I instancji. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalając skargę wskazał, że stosownie do art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy o transporcie drogowym wojewódzki inspektor transportu drogowego jest kierownikiem wojewódzkiej inspekcji transportu drogowego wchodzącej w skład wojewódzkiej administracji zespolonej. Wskazać w tym kontekście należy, iż zgodnie z art. 51 ust. 6 ustawy o transporcie drogowym w sprawach związanych z wykonywaniem zadań i kompetencji inspekcji organem właściwym jest wojewódzki inspektor, a organem wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego - Główny Inspektor. Takie rozwiązanie dopuszcza ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2009 r. nr 31, poz. 206), która w art. 2 pkt 2 lit. b stanowi, iż zadania administracji rządowej w województwie wykonują organy rządowej administracji zespolonej w województwie, w tym kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży. Uprawnieni do kontroli drogowej inspektorzy Inspekcji Transportu Drogowego, stosownie do art. 93 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym, mają prawo nałożyć na wykonującego przewozy drogowe lub inne czynności związane z przewozem karę pieniężną za naruszenie obowiązków lub warunków wynikających z przepisów ustawy. Sąd podkreślił przy tym, iż, zgodnie z art. 93 ust. 1a, decyzja, o której mowa w ust. 1, wydawana jest w imieniu organu właściwego ze względu na miejsce przeprowadzanej kontroli. W świetle powyższych regulacji w ocenie Sądu zasadne jest zatem stanowisko organów orzekających w sprawie, iż podmiotem uprawnionym do żądania wykonania w drodze egzekucji administracyjnej obowiązku wynikającego z decyzji z [..] listopada 2009 r. o nałożeniu na skarżącą kary pieniężnej jest [..] Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego, jako właściwy do orzekania organ l instancji. W ocenie Sądu, należy zatem uznać, iż tytuł wykonawczy wystawiony przez ten organ spełnia wymogi określone w art. 27 § 1 u.p.e.a., a zaskarżone postanowienie nie narusza art. 22 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej. Zasadnie zdaniem Sądu pierwszej instancji organy przyjęły, iż w sprawie ma zastosowanie § 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, zgodnie z którym postępowanie egzekucyjne może być wszczęte bez uprzedniego doręczenia upomnienia w przypadkach, gdy należność pieniężna została określona w orzeczeniu. Przepisy ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji i akty wykonawcze do tej ustawy nie wprowadzają bowiem podziału na sposób powstania należności określając tylko i wyłącznie, że obowiązek przesłania upomnienia zobowiązanemu nie jest wymagany, gdy egzekucja dotyczy należności pieniężnej określonej w orzeczeniu. W rozpoznawanej sprawie orzeczeniem tym jest decyzja [..] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [..] listopada 2009 r. nakładająca na [...] karę pieniężną w wysokości 10.000 zł. W tych okolicznościach zdaniem Sądu brak jest tym samym podstaw do twierdzenia, że doszło do naruszenia treści art. 15 u.p.e.a. jak również § 13 rozporządzenia Ministra Finansów z 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. W odniesieniu do zarzutu dotyczącego braku doręczenia pełnomocnikowi strony tytułu wykonawczego Sąd wskazał, że tytuł wykonawczy wraz z zawiadomieniem o zajęciu rachunku bankowego, został doręczony stronie [..] marca 2010 r. czego dowodzi kserokopia dowodu doręczenia przesyłki znajdująca się w aktach adm. Tymczasem pełnomocnictwo udzielone radcy prawnemu reprezentującego stronę zostało złożone dopiero razem z zarzutami, które nadane zostały w urzędzie pocztowym [..] marca 2010r. W tym stanie rzeczy dopiero od momentu, w którym organ powziął wiadomość o zgłoszeniu się pełnomocnika obowiązany był do doręczania mu pism wydawanych w postępowaniu egzekucyjnym. W tym kontekście ( niezależnie od treści art. 26 § 5 pkt 1 u.p.e.a.) tytuł wykonawczy musiał być doręczony bezpośrednio zobowiązanemu, co w sprawie niniejszej miało miejsce, czego dowodzi również treść zarzutów, w których podważa się prawidłowość tytułu wykonawczego. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. podzielił także stanowisko organu odnoszące się do prawidłowości powołanej w tytule wykonawczym podstawy prowadzenia egzekucji. Sąd pierwszej instancji wywiódł, że przez podstawę prawną prowadzenia egzekucji należy rozumieć przepisy, na mocy których dopuszczalne jest prowadzenie egzekucji administracyjnej należności pieniężnych lub obowiązków o charakterze niepieniężnym. W tytule wykonawczym wystawionym w kontrolowanej w niniejszym postępowaniu sprawie jako podstawę prawną prowadzenia egzekucji powołano art. 2 ust. 1 u.p.e.a. W ocenie Sądu powołanie tego przepisu bez wskazania jego konkretnej jednostki redakcyjnej (punktu) nie stanowi - wbrew twierdzeniom skarżącej - wadliwości tytułu wykonawczego, która skutkowałaby koniecznością zwrotu tego tytułu wierzycielowi przez organ egzekucyjny. Sąd zaakcentował, że tak określona podstawa prowadzenia egzekucji podana jest wręcz w samej treści tytułu wykonawczego, w związku z czym dodatkowe podanie w rubryce [..]określonej jako "inna podstawa prawna egzekucji administracyjnej" przez wierzyciela wspomnianej podstawy prawnej bez wątpienia nie jest błędem. Zatem w ocenie Sądu egzekucja na podstawie wystawionego przez wierzyciela tytułu wykonawczego była dopuszczalna jako prowadzona w oparciu o wskazaną w tytule wykonawczym podstawę prawną egzekwowanego obowiązku, tj. decyzję [..] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [..] listopada 2009 r., z mocy której na zobowiązanym(określonym identycznie w tytule jak i w orzeczeniu, na podstawie którego ten tytuł wystawiono) ciążył egzekwowany obowiązek. Nie było więc uzasadnionych wątpliwości co do charakteru i rodzaju egzekucji jaka na podstawie tego tytułu miała być prowadzona.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty