12.11.1997 Obrót gospodarczy

Wyrok NSA z dnia 12 listopada 1997 r., sygn. I SA/Ka 687/96

 

uchyla zaskarżona decyzję w przedmiocie wymiaru cła.


UZASADNIENIE

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z podstawową zasadą prawa celnego przywóz towarów z zagranicy podlega cłu, z wyjątkami określonymi w przepisach prawa /art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. - Prawo celne - Dz.U. 1994 nr 71 poz. 312 ze zm./. Obowiązek uiszczenia należności celnych spoczywa na podmiocie, który dokonuje obrotu towarowego z zagranicą, jako tym, który przywozi towary z zagranicy na własny rachunek i we własnym imieniu /art. 2 pkt 3 i 6/. Zgodnie z art. 48 ustawy Prawo celne "Osobę fizyczną uważa się za dokonująca obrotu towarowego z zagranicą towarami, którymi bezpośrednio włada podczas kontroli celnej, chyba że odpowiednimi dokumentami wykaże, że obrotu tymi towarami dokonuje inny podmiot". Ten ostatni z wymienionych tu przepisów stwarza domniemanie kogo , w razie wątpliwości, należy uznać za podmiot dokonujący obrotu towarowego z zagranicą. W oparciu o ten przepis organy celne uznały, że skarżącego można uznać za podmiot, który dokonał obrotu towarowego z zagranicą zakwestionowanym u niego towarem, ponieważ w trakcie kontroli celnej bezpośrednio nim władał i nie mógł wykazać odpowiednimi dokumentami, że obrotu tego dokonał inny podmiot. Wniosek ten jest jednak błędny i nie znajduje podstaw w wymienionym tu przepisie. Należy zwrócić uwagę na to, że art. 48, mówiąc o osobie, którą domniemaniem tym obejmuje, posługuje się czasem teraźniejszym /osobę fizyczną uważa się za dokonującą obrotu towarowego (...), chyba że wykaże (...) że obrotu tymi towarami dokonuje inny podmiot. Sięgając do ustawowej definicji obrotu towarowego z zagranicą, zawartej w art. 2 pkt 3 ustawy, stwierdzić należy, że chodzi tu o moment, w którym osoba ta przywozi towar z zagranicy. Domniemanie z art. 48 Prawa celnego można zatem stosować, jeżeli przesłanki niezbędne do jego powstania zostaną ustalone podczas kontroli celnej dokonanej w chwili przekraczania granicy przez towar, a więc wyłączona byłaby z tego domniemania kontrola celna dokonywana poza miejscem odprawy celnej, o której mowa w art. 22 ust. 2 ustawy, a którą organy celne mogą wykonywać w ciągu 2 lat od wprowadzenia towaru na polski obszar celny. W tym przypadku domniemanie to nie może być stosowane, a konieczne jest udowodnienie na zasadach ogólnych, że podmiot, któremu przypisuje się dokonanie obrotu towarowego z zagranicą jest tym podmiotem, który sprowadził ów towar z zagranicy we własnym imieniu i na własny rachunek. Takie wnioski wypływają nie tylko z wykładni gramatycznej, ale i systemowej. Przyjęcie takiej wykładni, jaką prezentuje organ odwoławczy prowadzi do możliwości obciążenie należnościami celnymi każdej osoby fizycznej, która posiada towar pochodzenia zagranicznego wówczas, gdy nie ma ona dokumentów dotyczących odprawy celnej tego towaru i nie jest w stanie wykazać, że obrotu towarowego z zagranicą tym towarem dokonał inny podmiot. Nie można przyjąć takiego rozumowania w sytuacji, gdy żaden przepis prawa nie nakłada na kupującego w obrocie krajowym towar pochodzenia zagranicznego obowiązku sprawdzania, czy został on poddany kontroli celnej i posiadania odpowiednich dokumentów celnych.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp