Wyrok SN z dnia 29 maja 2025 r., sygn. II CSKP 1032/23
29 maja 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Tomasz Szanciło (przewodniczący)
SSN Ewa Stefańska (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Wesołowski
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 29 maja 2025 r. w Warszawie
skarg kasacyjnych J.M. i A.M. oraz Banku spółki akcyjnej w W.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie
z 25 listopada 2021 r., I ACa 382/20,
w sprawie z powództwa J.M. i A.M.
przeciwko Bankowi spółce akcyjnej w W.
o ustalenie i zapłatę,
1. odrzuca skargę kasacyjną powodów w pozostałym zakresie;
2. oddala skargę kasacyjną pozwanego;
3. wzajemnie znosi między stronami koszty postępowania kasacyjnego.
Ewa Stefańska Tomasz Szanciło Krzysztof Wesołowski
ag
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 9 czerwca 2020 r. Sąd Okręgowy w Warszawie ustalił, że umowa nr […] o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych […] zawarta przez J.M. i A. M. z Bankiem S.A. w W. jest nieważna (punkt 1); w pozostałym zakresie powództwo oddalił (punkt 2) i orzekł o kosztach postępowania (punkt 3).
Sąd pierwszej instancji uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie w zakresie żądania ustalenia nieważności umowy zawartej między stronami. Wyjaśnił, że kredyt, który został udzielony powodom, należy określić jako kredyt denominowany. Wskazany rodzaj kredytu nie posiada definicji legalnej wyrażonej w ustawie, jednakże przyjmuje się, że jest to kredyt wyrażony w walucie obcej, natomiast uruchamiany w walucie polskiej. Kredytobiorca dokonuje spłaty rat kapitałowo-odsetkowych w walucie polskiej po przeliczeniu według kursu wymiany walut na dany dzień. W wykonaniu umowy o kredyt denominowany bank nie kupuje faktycznie waluty i nie sprzedaje jej klientowi, który dokonuje spłaty raty.
Sąd Okręgowy wskazał, że postanowienia zawarte w umowie, które dotyczą dokonywania przeliczenia wartości zadłużenia kredytobiorcy na CHF oraz wysokości rat spłaty kredytu z CHF na PLN, są jedynie elementem klauzuli waloryzacyjnej, która służy ustaleniu i utrzymywaniu wartości świadczeń w czasie. Zdaniem Sądu pierwszej instancji niezgodność z prawem klauzuli tak skonstruowanej, jak w umowie kredytowej będącej przedmiotem sporu, jest wynikiem trzech czynników. Po pierwsze, nie została ona zastrzeżona w celu ochrony kapitału głównego powodów w umowie kredytowej. Wręcz przeciwnie, w okresie objętym umową nie tylko nie miała miejsce inflacja, lecz wręcz aprecjacja wartości złotego (inflacja zaczęła się w końcu 2018 r.). Oznacza to sprzeczność tak ukształtowanej klauzuli zarówno z naturą stosunku prawnego, jak i zasadami współżycia społecznego. Po drugie, tak ukształtowana umowa prowadziła do tego, że wysokość każdorazowej raty miesięcznej była uzależniona od aktualnych zmian kursowych PLN/CHF, a dodatkowo od subiektywnie określanej dodatkowej marży banku. Po trzecie, klient banku zawierający umową kredytu denominowanego we frankach szwajcarskim nie miał świadomości ryzyka walutowego.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
