Postanowienie SN z dnia 26 marca 2025 r., sygn. I USK 15/24
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Halina Kiryło
w sprawie z odwołania B. G. i S. w Polsce Oddziału Okręgowego w K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Krakowie
o podleganie ubezpieczeniom społecznym,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 26 marca 2025 r.,
skargi kasacyjnej S. w Polsce Oddziału Okręgowego w K.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie
z dnia 22 sierpnia 2023 r., sygn. akt III AUa 768/19,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
2. zasądza od S. w Polsce Oddziału Okręgowego w K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Krakowie tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych z ustawowymi odsetkami za czas po upływie tygodnia od dnia doręczenia zobowiązanemu orzeczenia do dnia zapłaty.
[SOP]
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 22 sierpnia 2023 r. oddalił apelację S. w Polsce Oddziału Okręgowego w K. od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 4 marca 2019 r., oddalającego odwołanie B. G. i S. w Polsce Oddziału Okręgowego w K. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Krakowie z dnia 2 marca 2018 r. stwierdzającej, że B. G., jako osoba wykonująca pracę na podstawie umów zlecenia u płatnika składek S. w Polsce Oddział Okręgowy w K., podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od dnia 17 października 2012 r. do dnia 9 lutego 2013 r., z podstawą wymiaru składek na te ubezpieczenia szczegółowo wskazaną w decyzji oraz zasądził od odwołujących na rzecz organu rentowego kwoty po 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Odwołujący się płatnik składek wniósł skargę kasacyjną od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie, zaskarżając orzeczenie w całości i opierając skargę na podstawach naruszenia prawa materialnego: 1) art. 65 § 2 w związku z art. 353 k.c., przez jego błędne zastosowanie i niesłuszne zakwalifikowanie przez Sąd odwoławczy, że płatnika składek i ubezpieczoną łączyły umowy o świadczenie usług, do których na podstawie art. 750 k.c. stosuje się odpowiednio przepisy o umowie zlecenia, a tym samym pominięcie zgodnego zamiaru i woli stron zawartych umów w zakresie kwalifikacji prawnej dokonanej przez strony czynności w ramach zasady swobody umów; przez niedokonanie wykładni oświadczeń woli stron oraz całkowite pominięcie przez Sąd, iż strony zawarły umowy o dzieło w sposób odpowiadający właściwościom oraz cechom charakterystycznym dla owego stosunku obligacyjnego; 2) art. 627 k.c., przez jego błędną wykładnię i uznanie przez Sąd, że charakter czynności polegających na wygłoszeniu autorskich wykładów czy egzaminów przynoszących określony efekt, nie doprowadził do nawiązania przez strony umów o dzieło, a co za tym idzie - powstania rezultatu wymaganego dla owego stosunku prawnego, a także niesłusznie przyjęcie, iż oczekiwanie stron towarzyszące zawieraniu i wykonywaniu umów o dzieło mogło zostać zrealizowane wyłącznie jako element umów o świadczenie usług, do których na podstawie art. 750 k.c. stosuje się odpowiednio przepisy o umowie zlecenia; 3) art. 734 w związku z art. 750 k.c., przez ich błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, że S. w Polsce Oddział Okręgowy w K. łączyły z ubezpieczoną umowy o świadczenie usług, do których na podstawie art. 750 k.c. stosuje się odpowiednio przepisy o umowie zlecenia, podczas gdy pogłębiona analiza okoliczności faktycznych sprawy powinna prowadzić do ustalenia, iż celem i efektem zawartych umów o dzieło było osiągnięcie przez jej strony określonego rezultatu, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego zastosowania przepisu art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 9 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, art. 18 ust. 3, art. 20 ust. 1, art. 36 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2024 r., poz. 497); 4) art. 83 ust. 1 pkt 1 i 3 w związku z art. 38 ust. 1 oraz art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 9 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, art. 18 ust. 3, art. 20 ust. 1, art. 36 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e i art. 81 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2024 r., poz. 146), przez ich niesłuszne zastosowanie i błędne przyjęcie przez Sąd, że ubezpieczona jest osobą wykonującą pracę na podstawie umów o świadczenie usług, do których na podstawie art. 750 k.c. stosuje się odpowiednio przepisy o umowie zlecenia, zatem w konsekwencji podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu, podczas gdy prawidłowa analiza materiału dowodowego i okoliczności faktycznych niniejszej sprawy prowadzić powinna do wniosku, iż ubezpieczona stworzyła dzieła w oparciu o zawarte umowy o dzieło, a strony łączyły stosunki prawne odpowiadające przedmiotowo istotnym elementom umów o dzieło, które nie podlegają obowiązkowemu oskładkowaniu; 5) art. 2 i art. 7 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji RP w związku z art. 83 ust. 1 pkt 1 i 3 w związku z art. 38 ust. 1 oraz art. 6 ust. 1 pkt 4, art. 9 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, art. 18 ust. 3, art. 20 ust. 1, art. 36 ust. 1, 2 i 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e i art. 81 ust. 1 i 6 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, przez nieuprawnione przyjęcie, że organ rentowy ma kompetencję do ingerencji i weryfikacji treści umów zawartych między ubezpieczoną i płatnikiem zgodnie z ich wolą oraz zakwalifikowanie umów o dzieło jako umów o świadczenie usług, do których na podstawie art. 750 k.c. stosuje się odpowiednio przepisy o umowie zlecenia, podczas gdy zgodnie z prawidłowo ocenionymi okolicznościami faktycznymi sprawy, wolą stron było zawarcie umów o dzieło; nieuzasadnioną ingerencję w treść stosunku obligacyjnego stron przez organ rentowy, podczas gdy ani przepisy ustawy z o systemie ubezpieczeń społecznych, ani ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie dają podstaw do wyżej wskazanych działań, a także nie zawierają odesłania do stosowania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przepisów Kodeksu cywilnego, a jedynie przepisy prawa o systemie ubezpieczeń społecznych uprawniają organ rentowy do kontroli, czy od zawartych między innymi umów o świadczenie usług zostały odprowadzone składki na ubezpieczenia społeczne, rentowe i wypadkowe; brak działania organów władzy publicznej na podstawie i w granicach prawa.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
