Postanowienie SN z dnia 7 października 2025 r., sygn. I CSK 360/24
7 października 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Dariusz Pawłyszcze
na posiedzeniu niejawnym 7 października 2025 r. w Warszawie
w sprawie z powództwa A. G. i E. G.
przeciwko […] Bank w W.
o ustalenie i zapłatę.
na skutek skargi kasacyjnej [..] Bank w W.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 21 czerwca 2023 r., V ACa 336/22,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
(G.G.)
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 25 stycznia 2022 r., I C 571/21, Sąd Okręgowy w Gliwicach ustalił nieważność umowy kredytu zawartej 30 lipca 2007 r. i zasądził od pozwanego banku na rzecz powodowych kredytobiorców 46 788,96 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 25 stycznia 2022 r. oraz oddalił powództwo w pozostałym zakresie.
Wyrokiem zaskarżonym skargą kasacyjną Sąd Apelacyjny w Katowicach, na skutek apelacji obu stron, zmienił wyrok Sądu pierwszej instancji w ten sposób, że zasądził od banku na rzecz kredytobiorców 66 757,53 zł i 37 327,11 CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 18 czerwca 2020 r. do 21 listopada 2021 r., zastrzegając pozwanemu bankowi prawo powstrzymania się ze spełnieniem tego świadczenia do czasu, aż kredytobiorcy nie zaofiarują zwrotu otrzymanego świadczenia w wysokości 213 938,85 zł albo nie zabezpieczą roszczenia o jego zwrot, oraz oddalił apelację „pozwanej w całości”.
W uzasadnieniu Sąd drugiej instancji wskazał, że klauzule indeksacyjne są w świetle art. 385 k.c. niedozwolone (abuzywne). Te postanowienia nie były indywidualnie uzgodnione. Taka konstrukcja umowy stwarzała jedynie pozory określenia świadczenia głównego kredytobiorców. Ponadto kredytobiorcom nie został objaśniony mechanizm ustalania wysokości rat kredytowych, rzutujący na zakres ich świadczeń, oparty o kurs sprzedaży CHF ustalany przez bank. Znany był im jedynie sposób publikowania tych kursów, który miał takie znaczenie jak obowiązek publikacji ceny dla potencjalnych klientów danego podmiotu. Odwołanie się do kursów walut ogłaszanych w tabelach banku rażąco narusza równorzędność stron umowy przez nierównomierne rozłożenie uprawnień i obowiązków między partnerami stosunku obligacyjnego oraz, że prawo banku do ustalania kursu waluty nieograniczone skonkretyzowanymi, obiektywnymi kryteriami zmian stosowanych kursów walutowych świadczy o braku właściwej przejrzystości i jasności postanowienia umownego, które uniemożliwia konsumentowi przewidzenie wynikających dla niego z umowy konsekwencji ekonomicznych. Stosując do przeliczenia tworzoną przez siebie tabelę kursów Bank narzucił kredytobiorcom (jako swoim dłużnikom) sposób ustalenia kwoty podlegającej wypłacie i zwrotowi, tym samym przydał sobie możliwość jednostronnego oddziaływania na wysokość zobowiązania kredytowego kredytobiorców. Ocena w tym zakresie, wbrew wywodom banku, nie może zależeć od zdarzeń, które wystąpiły po zawarciu umowy. Nie ma zatem znaczenia sposób wykonywania umowy, ani możliwość zawarcia aneksu do umowy umożliwiającego powodom spłatę kredytu bezpośrednio w CHF. Nie ma również podstaw, wbrew stanowisku banku, do rozdzielenia ryzyka walutowego od ryzyka spreadowego. Nie jest zatem dopuszczalne uznanie, że klauzule indeksacyjne są abuzywne jedynie w części obejmującej ryzyko spreadowe. Abuzywny jest bowiem cały mechanizm przeliczeniowy, zwłaszcza, że stosowany przez bank spread także nie miał stałej, uzgodnionej przez strony wartości.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
