Wyrok SN z dnia 23 września 2025 r., sygn. II USKP 43/25
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jolanta Frańczak (przewodniczący)
SSN Piotr Prusinowski (sprawozdawca)
SSA Magdalena Kostro - Wesołowska
w sprawie z odwołania P.T.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Bydgoszczy
o prawo do renty socjalnej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 23 września 2025 r.,
skargi kasacyjnej odwołującej się od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
z dnia 26 stycznia 2024 r., sygn. akt III AUa 2366/21,
I. oddala skargę kasacyjną;
II. nie obciąża skarżącej kosztami zastępstwa procesowego
w postępowaniu kasacyjnym.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 26 stycznia 2024 r. Sąd Apelacyjny w Gdańsku, w sprawie z wniosku P.T. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Bydgoszczy o prawo do renty socjalnej, na skutek apelacji organu rentowego wniesionej od wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 11 października 2021 r., zmienił zaskarżony wyrok i oddalił odwołanie.
W rozpoznawanej sprawie, organ rentowy decyzjami z dnia 16 stycznia 2020 r. odmówił P.T. prawa do świadczenia uzupełniającego oraz prawa do renty socjalnej. Odwołania od decyzji wniosła ubezpieczona, domagając się ich zmiany, przez przyznania prawa do świadczeń.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy, wyrokiem z dnia 11 października 2021 r., zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 16 stycznia 2020 r. i przyznał odwołującej się prawo do renty socjalnej na okres od dnia 17 października 2019 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. (punkt 1.); oddalił odwołanie od decyzji dotyczącej świadczenia uzupełniającego (punkt 2.); stwierdził odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji dotyczącej renty socjalnej (punkt 3.); zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu (punkt 4.).
Sąd pierwszej instancji korzystał z opinii biegłych. Rozpoznano u odwołującej się: przebyty zabieg nefrektomii lewostronnej z powodu wady wrodzonej nerki, infekcje dróg moczowych oraz przerost kompensacyjny nerki prawej - bez zaburzeń jej funkcji. Z powodu schorzeń urologicznych ubezpieczona nie jest całkowicie ani częściowo niezdolna do pracy. U ubezpieczonej rozpoznano również: padaczkę lekooporną, organiczne zaburzenia nastroju, organiczne uwarunkowane zaburzenia funkcji poznawczych. Stan jej zdrowia powoduje całkowitą niezdolność do pracy okresowo do dnia 31 grudnia 2023 r. Przebieg zaburzeń ma charakter przewlekły, w czasie ulegało zmianie nasilenie poszczególnych objawów. Biorąc pod uwagę obraz kliniczny zaburzeń - nasilenie i częstość objawów, dotychczasowy przebieg choroby, obecny stan zdrowia - mimo systematycznego leczenia, biegły stwierdził brak istotnej poprawy funkcjonowania. Ubezpieczona od dzieciństwa jest leczona z powodu padaczki. Padaczka stanowi przeciwwskazanie do pracy na wysokości, przy obsłudze maszyn niebezpiecznych, pracy zmianowej, przy źródłach ciepła. Problemy natury psychicznej wymagają dalszej diagnostyki, ale już teraz stanowią istotną przyczynę ograniczeń w zakresie codziennego funkcjonowania. Ubezpieczona aktualnie nie ma motywacji do wysiłku umysłowego i fizycznego na poziomie gwarantującym sprawne wykonywanie pracy zawodowej. Stan psychiczny i funkcjonowanie życiowe ubezpieczonej determinuje zarówno obniżenie poziomu intelektualnego, jak i zaburzenia nastroju. Współwystępowanie wymienionych deficytów powoduje u ubezpieczonej istotne osłabienie zdolności przystosowania społecznego, zgodnego ze standardami oczekiwanymi dla wieku, w szczególności w zakresie takich obszarów jak na przykład odpowiedzialność, komunikowanie się, umiejętności społeczne, systematyczne wypełnianie codziennych czynności, samodzielność i samokontrola. Występujące u ubezpieczonej ograniczenia dotyczące zatrudnienia wskazują na brak możliwości aktywizacji zawodowej w ramach otwartego rynku pracy (w standardowych warunkach i wymaganiach pracy zarobkowej). Naruszenie sprawności organizmu powodujące niezdolność powstało przed 18 rokiem życia. Praca może być traktowana wyłącznie jako forma rehabilitacji społecznej. Ubezpieczona została zaliczona do osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym w związku z częściowo ograniczoną możliwością do pełnienia ról społecznych oraz stwierdzono możliwość pracy tylko w warunkach chronionych. Podjęcie takiej decyzji orzeczniczej wskazuje na ograniczone możliwości funkcjonowania badanej w środowisku ze względu na występujące u niej deficyty i zmniejszone zdolności przystosowawcze.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
