Wyrok SN z dnia 23 czerwca 2025 r., sygn. III USKP 22/25
Udział w składzie sądu sędziego powołanego przez Krajową Radę Sądownictwa ukształtowaną w trybie określonym ustawą z 8 grudnia 2017 r. stanowi przyczynę nieważności postępowania w rozumieniu art. 379 pkt 4 k.p.c., gdy wadliwość procesu powołania prowadzi do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności sądu, co wymaga indywidualnej oceny uwzględniającej w szczególności: brak poparcia ze strony organów samorządu sędziowskiego, zaangażowanie kandydata w legitymizowanie niekonstytucyjnych zmian ustrojowych oraz okoliczności wskazujące, że rekomendacja KRS stanowiła gratyfikację za wsparcie udzielone organom władzy w działaniach prowadzących do utraty przez KRS przymiotu niezależności.
Teza AI
Istota problemu
Problem prawny dotyczył nieważności postępowania sądowego z uwagi na udział w składzie orzekającym sędziego powołanego na urząd przez Krajową Radę Sądownictwa ukształtowaną w trybie określonym ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o KRS. Sprawa merytoryczna dotyczyła odmowy wydania zaświadczenia A1 przez ZUS oraz ustalenia właściwego ustawodawstwa dla pracowników delegowanych do pracy w Niemczech. Centralnym zagadnieniem prawnym było jednak ustalenie, czy udział sędzi K.K. w składzie Sądu Apelacyjnego, powołanej na urząd w okolicznościach wskazujących na naruszenie standardu niezawisłości i bezstronności sądu, stanowił przyczynę nieważności postępowania w rozumieniu art. 379 pkt 4 k.p.c. Problem wymagał zastosowania tezy 2. uchwały połączonych Izb Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2020 r. o konieczności indywidualnej oceny wpływu wadliwości procesu powoływania sędziów na dochowanie standardów konstytucyjnych i konwencyjnych.
Rozstrzygnięcie
Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania, stwierdzając nieważność postępowania na podstawie art. 379 pkt 4 k.p.c. Sąd przeprowadził szczegółową analizę okoliczności powołania sędzi K.K., ustalając że: uzyskała ona rekomendację KRS mimo negatywnej opinii Kolegium Sądu Apelacyjnego (1 głos "za", 4 "przeciw") i Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów (2 głosy "za", 44 "przeciw"), KRS zlekceważyła stanowisko organów samorządu sędziowskiego, a kandydatka była autorką opinii prawnej z 2017 r. legitymizującej niekonstytucyjne zmiany w KRS. Sąd uznał, że rekomendacja KRS stanowiła gratyfikację za zaangażowanie kandydatki w niekonstytucyjne działania prowadzące do utraty przez KRS przymiotu niezależności. Wadliwość procesu powołania spowodowała naruszenie prawa skarżącej do rozpoznania sprawy przez sąd niezależny i bezstronny. Sąd zastosował uchwałę połączonych Izb z 23 stycznia 2020 r., która mimo wyroku TK z 20 kwietnia 2020 r. zachowuje moc zasady prawnej wiążącej składy orzekające SN.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
