Kryteria waloryzacji sumy gwarancyjnej w obowiązkowym ubezpieczeniu OC posiadaczy pojazdów mechanicznych na podstawie klauzuli rebus sic stantibus - Wyrok SN z dnia 17 kwietnia 2025 r., sygn. II CSKP 1372/22

Istota problemu

Istotą problemu prawnego rozstrzyganego przez Sąd Najwyższy była kwestia dopuszczalności oraz właściwych kryteriów waloryzacji sumy gwarancyjnej w umowie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych na podstawie art. 357¹ § 1 k.c. (klauzula rebus sic stantibus). Sąd rozważał, czy w przypadku wystąpienia nadzwyczajnej zmiany stosunków, suma gwarancyjna określona w umowie ubezpieczenia OC zawartej przed laty może zostać podwyższona, a jeśli tak, to czy jedynym kryterium waloryzacji powinna być aktualna wysokość sumy gwarancyjnej określona w przepisach obowiązujących w chwili orzekania, czy też należy uwzględniać również inne okoliczności, w tym rzeczywistą wysokość szkody poszkodowanego.

Rozstrzygnięcie

Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Łodzi. W uzasadnieniu Sąd Najwyższy potwierdził dopuszczalność zastosowania klauzuli rebus sic stantibus (art. 357¹ § 1 k.c.) do modyfikacji sumy gwarancyjnej w umowach ubezpieczenia OC, co znajduje również oparcie w art. 22a ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych.