Postanowienie SN z dnia 4 kwietnia 2025 r., sygn. III CZ 23/25
4 kwietnia 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Władysław Pawlak
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 4 kwietnia 2025 r. w Warszawie
zażalenia I. J.
na postanowienie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy
z 30 czerwca 2023 r., II Ca 21/21 (II WSC 13/23),
w sprawie z wniosku O. P.1
z udziałem I. P., O. P. i I. J.
o dział spadku i zniesienie współwłasności,
oddala zażalenie.
UZASADNIENIE
Uczestniczka I. J. w wyniku podziału majątku wspólnego W. P. i uczestniczki I. P. oraz działu spadku po W. P. domagała się przyznania jej na wyłączną własność lokalu mieszkalnego objętego księgą wieczystą […] ze spłatą rozłożoną na 10 rat (k. 1347), a ponadto wniosła o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym spadkodawcy i uczestniczki I. P. w stosunku 5/6 części do 1/6 części na korzyść spadkodawcy (k. 964 i n.).
W apelacji uczestniczka I. J. - określając wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 250 000 zł - zakwestionowała orzeczenie Sądu pierwszej instancji w pkt I. ppkt 1-15, pkt. II i III oraz pkt IV z wyłączeniem przyznanego na wyłączną własność skarżącej prawa własności lokalu mieszkalnego położonego w B., a także pkt V-XII i XV oraz w zakresie braku w postanowieniu rozstrzygnięcia o zasądzeniu od uczestniczki I. P. na rzecz skarżącej kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 10 800 zł. Zarzuciła naruszenie: I) prawa materialnego tj. art. 31 § 1 zd. 1 i § 2 ust. 1 k.r.o. przez pominięcie faktu, że majątek wspólny małżonków I. P. i W. P. powinien obejmować także dochody uczestniczki I. P. osiągane ze stosunków pracy i zlecenia; art. 43 § 1 - 3 k.r.o. przez ustalenie, że małżonkowie I. P. i W. P. mieli równe udziały w majątku wspólnym; art. 1039 § 1 k.c. przez niezaliczenie na schedę spadkową darowizn w kwocie 102 475 zł otrzymanych przez uczestniczkę O. P.1 od spadkodawcy W. P. na zakup i wyposażenie lokalu mieszkalnego nr […] w B.; art. 212 § 3 k.c. przez zobowiązanie skarżącej do jednorazowej spłaty zasądzonych od niej na rzecz wnioskodawczyni i uczestniczek I, P. i O. P.1 kwot po 17 388, 08 zł, a ponadto na skutek przyjęcia daty początkowej naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie od tych kwot od uprawomocnienia się postanowienia działowego zamiast, stosownie do art. 624 k.p.c., uzależnienie tego obowiązku spłaty od daty opróżnienia i protokolarnego wydania skarżącej przyznanego jej lokalu mieszkalnego; II) prawa procesowego, tj. art. 217 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. na skutek pominięcia okoliczności faktycznych i dowodów zgłaszanych przez pełnomocnika skarżącej, szczególnie tych, które zmierzały do ustalenia przez Sąd miejsc zatrudnienia uczestniczki I. P. w czasie trwania małżeństwa ze spadkodawcą oraz nazw banków i numerów rachunków bankowych, na które przekazywane było wynagrodzenie uczestniczki I. P. z tytułu pracy lub zlecenia; art. 227 (obecnie art. 235² k.p.c.) w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. przez wielokrotne usiłowanie przeprowadzenia dowodu z operacji na kontach bankowych, które to operacje były bez znaczenia dla postępowania w szczególności dla wyjawienia majątku wspólnego, mającego swoje źródło w pracy świadczonej przez uczestniczkę I. P.; art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. przez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, szczególnie dowolne bo nie poparte żadnymi innymi ustaleniami i logicznymi faktami, przyjęcie, że wielosettysięczne kwoty, które uczestniczka po 24 listopada 2012 r., tj. po zgonie W. P. wpłacała lub wypłacała na różne konta bankowe lub z różnych opiewających na jej nazwisko kont bankowych, nie stanowiły odrębnej części majątku wspólnego, ale pochodziły z rachunków bankowych spadkodawcy; art. 227 (obecnie art. 235² pkt 2 i 3 k.p.c.) w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. przez bezzasadne pominięcie wniosków pełnomocnika skarżącej o przeprowadzenie wywiadów w zakładach ubezpieczeń społecznych i urzędach skarbowych miasta B. oraz zakładach pracy, w których uczestniczka I. P. była zatrudniona w celu pozyskania od nich informacji o bankach i rachunkach bankowych, na które przekazywane było jej wynagrodzenie z tytułu pracy lub zlecenia, co z kolei umożliwiłoby Sądowi ustalenie stanu kont bankowych uczestniczki na dzień zgonu W. P.; art. 227 (obecnie art. 235² § 2 k.p.c.) w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. przez pominięcie wnioskowanych dowodów, o których mowa wyżej bez wydania postanowień wskazujących na podstawę tej odmowy; art. 684 k.p.c. przez podejmowanie czynności procesowych na wniosek stron, w szczególności skarżącej (zasada kontradyktoryjności), zamiast własnej inicjatywy w tym zakresie, do czego zobowiązuje go ten przepis (inkwizycyjny charakter procesu). We wnioskach apelacyjnych skarżąca wniosła o zmianę postanowienia Sądu Rejonowego przez podwyższenie przysługującej jej dopłaty o kwotę 200 000 zł oraz ustalenie dla skarżącej terminu spłaty zasądzonej od niej kwoty 52 164,25 zł na rzecz pozostałych uczestniczek od daty opróżnienia i protokolarnego przekazania jej lokalu nr […], a także zobowiązanie uczestniczki I. P. do protokolarnego wydania skarżącej tego lokalu w terminie 14 dni od uprawomocnienia się postanowienia działowego, ewentualnie uchylenie tego postanowienia i przekazania sprawy Sądowi drugiej instancji do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania za obie instancje. Skarżąca zawnioskowała przeprowadzenie dowodu z akt […] Urzędu Skarbowego w B. dotyczących sporządzenia spisu inwentarza oraz akt Sądu Rejonowego w Bydgoszczy XII Co 2365/15 i XII Co 622/16, obejmujących postępowanie skargowe na czynności komornika skarbowego Pierwszego Urzędu Skarbowego w B. (k. 1439 i n.).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
