Postanowienie SN z dnia 21 maja 2025 r., sygn. I CSK 4071/23
21 maja 2025 r.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Dariusz Pawłyszcze
na posiedzeniu niejawnym 21 maja 2025 r. w Warszawie
w sprawie z powództwa P.K. i K.K.
przeciwko S. S.A. w W.
o ustalenie i zapłatę,
na skutek skargi kasacyjnej S. S.A. w W.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 16 maja 2023 r., V ACa 478/21,
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 29 czerwca 2021 r., I C 722/20, Sąd Okręgowy w Gliwicach ustalił nieważność umowy kredytu zawartej 27 maja 2008 r. i zasądził od pozwanego banku na rzecz powodowych kredytobiorców 10 028 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia prawomocności o wyroku oraz oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Sąd uwzględnił żądanie zapłaty jedynie w zakresie różnicy między kwotą wypłaconą przez bank, a kwotą uiszczoną przez powodów tytułem zapłaty zadłużenia z umowy.
Wyrokiem z 16 maja 2023 r., V ACa 478/21, Sąd Apelacyjny w Warszawie zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądził od pozwanego banku na rzecz powodowych kredytobiorców 74 299,79 zł i 18 398,11 CHF ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 19 stycznia 2021 r. oraz oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Sąd wskazał, że klauzule waloryzacyjne zawarte w umowie nie były indywidualnie uzgodnione, gdyż pozwany nie udowodnił wspólnego ustalenia ostatecznego brzmienia tych klauzul w wyniku rzetelnych negocjacji. Te klauzule nie zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Nie tylko nie określały wprost wysokości świadczeń stron, ale w ogóle nie pozwalały na określenie wysokości zobowiązania kredytowego oraz nie określały jednoznacznie wartości parametrów pozwalających na określenie wysokości tegoż zobowiązania. W dodatku powodom nie został objaśniony mechanizm ustalania wysokości rat kredytowych. Z tych względów dopuszczalna jest kontrola sądowa klauzul waloryzacyjnych mimo, że dotyczą świadczeń głównych.
Sąd wskazał następnie, że klauzule waloryzacyjne w umowie mają charakter abuzywny. Przewidywały zróżnicowanie pomiędzy kursem kupna i sprzedaży stosowanym dla określenia wysokości kapitału, a następnie wysokości spłaty w nieuzasadniony sposób zwiększało wysokość świadczeń, do których zobowiązany byli kredytobiorcy oraz oznaczało, że powodowie uzyskali kredyt wyższy niż rzeczywiście wykorzystany. Ponadto odwołanie się do kursów walut zawartych w tabeli kursów i ogłaszanych w tabelach banku rażąco narusza równorzędność stron umowy, dając pozwanemu prawo do ustalania kursu waluty nieograniczone skonkretyzowanymi, obiektywnymi kryteriami. Wprowadzenie takiego mechanizmu kursowego do umowy kredytowej zawieranej na wiele lat wymaga szczególnej staranności banku w zakresie wyraźnego wskazania zagrożeń wiążących się z oferowanym kredytem, tak by konsument miał pełne rozeznanie konsekwencji ekonomicznych zawieranej umowy. Tymczasem zakres przekazanych kredytobiorcom informacji nie obrazował skali możliwego wzrostu zadłużenia kredytowego, a tym samym nie uświadamiał im granic potencjalnego wzrostu zadłużenia. Jednocześnie sąd wskazał, że we wprowadzonych do umowy klauzulach waloryzacyjnych ryzyko zmienności kursu walutowego i ryzyko kursowe są ze sobą powiązane i łącznie mają wpływ na przyjmowany dla wykonania umowy kurs waluty. Nie jest zatem dopuszczalne uznanie, że klauzule waloryzacyjne są abuzywne jedynie w części obejmującej klauzule kursowe (z pominięciem klauzul ryzyka walutowego). Abuzywny jest bowiem cały mechanizm waloryzacji.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
