Wyrok NSA z dnia 6 września 2024 r., sygn. I OSK 2273/23
Dnia 6 września 2024 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędziowie: sędzia NSA Marian Wolanin sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka (spr.) po rozpoznaniu w dniu 6 września 2024 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 22 czerwca 2023 r., sygn. akt II SA/Lu 409/23 w sprawie ze skargi J. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. z dnia [...] lutego 2023 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego 1. uchyla zaskarżony wyrok, zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy U. z dnia [...] października 2022 r. nr [...]; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. na rzecz J.W. kwotę 800,00 (osiemset) PLN tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie wyrokiem z dnia 22 czerwca 2023 r., II SA/Lu 409/23 oddalił skargę J. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Zamościu z dnia [...] lutego 2023 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego.
Powyższy wyrok zapadł w następujących okolicznościach sprawy:
Wnioskiem z [...] sierpnia 2022 r. J.W. wystąpił do Wójta Gminy U. o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawną matką – J. W. Decyzją z dnia [...] października 2022 r. organ I instancji odmówił przyznania wnioskowanego świadczenia, wskazując, że nie został spełniony warunek wynikający z art. 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.2022.615 ze zm.), dalej jako "u.ś.r.", gdyż niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała po ukończeniu wieku określonego w tym przepisie. W odwołaniu od powyższej decyzji J. W. zarzucił naruszenie prawa polegające na zastosowaniu normy prawnej z art. 17 ust. 1b u.ś.r. bez uwzględnienia skutku wywołanego wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r., K 38/13, tj. bez uznania niekonstytucyjności tegoż przepisu w zakresie w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną ze względu na datę powstania niepełnosprawności osoby wymagającej opieki, a przez to naruszenie art. 190 ust. 1 Konstytucji RP. Po rozpatrzeniu powyższego odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Zamościu, przywołana na wstępie decyzją z dnia [...] lutego 2023 r. orzekło o utrzymaniu w mocy zaskarżonej decyzji organu I instancji. W motywach rozstrzygnięcia Kolegium wskazało na treść art. 17 ust. 1b u.ś.r. i uznało, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2021 r., K 38/13 przepis ten nie może być stosowany w jego dotychczasowym brzmieniu, bowiem kryterium momentu powstania niepełnosprawności, jako uniemożliwiające uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego, utraciło przymiot konstytucyjności, a zatem ocena spełnienia przesłanek niezbędnych dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego winna następować z pominięciem tego kryterium. Organ wskazał jednak, że rozstrzygnięcie zawarte w decyzji organu I instancji jest prawidłowe, pomimo powyższego błędu. W okolicznościach niniejszej sprawy nie ma bowiem podstaw do przyznania stronie świadczenia pielęgnacyjnego, bowiem wnioskodawca nie zaprzestał pracy w posiadanym gospodarstwie rolnym z uwagi na konieczność sprawowania opieki nad matką, ale z uwagi na spełnienie przez jego żonę warunków do uzyskania wcześniejszej emerytury rolniczej. Informacja powyższa wynika wprost z treści aktu notarialnego z 3 sierpnia 2016 roku, na podstawie którego zostało wydzierżawione gospodarstwo rolne będące własnością skarżącego. Nadto nie istnieje związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy rezygnacją lub niepodejmowaniem przez stronę zatrudnienia, a sprawowaniem opieki nad matką. Dla możliwości przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z okoliczności sprawy musi bowiem wynikać, że sprawujący opiekę nie wykonuje aktywności zawodowej wyłącznie z uwagi na konieczność sprawowania stałej opieki nad osobą niepełnosprawną i to w takim wymiarze (zakresie), który w okolicznościach danej sprawy wyklucza aby opiekun miał możliwość podjęcia jakiejkolwiek aktywności zawodowej. Tymczasem skarżący pomaga matce w takich czynnościach jak: codzienna toaleta, przygotowywanie posiłków, pranie, dowożenie na wizyty lekarskie. Takie czynności są natomiast wykonywane także przez osoby, które na co dzień pracują zawodowo i wykonują je przed rozpoczęciem pracy i po jej zakończeniu. Organ wskazał także, że J. W. ma jeszcze troje dzieci, a obowiązek opieki nad niepełnosprawnym rodzicem obciąża wszystkie dzieci w równym stopniu, niezależnie od tego, że mają one własne rodziny, zobowiązania zawodowe, czy mieszkają w innych miejscowościach. W takim stanie faktycznym sprawy Kolegium uznało, że nie było możliwe przyznanie wnioskowanego świadczenia pielęgnacyjnego.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
